SACRAMENTUM CARITATISHet Sacrament van de Liefde - Over de Eucharistie, bron en hoogtepunt van het leven en de zending van de Kerk
(Soort document: Paus Benedictus XVI - Postsynodale Apostolische Exhortatie)
Paus Benedictus XVI -
22 februari 2007
Als de Eucharistie werkelijk bron en hoogtepunt is van het leven en de zending van de Kerk, dan volgt daar vóór alles uit dat de weg van de christelijke initiatie als referentiepunt de mogelijkheid heeft om tot dat sacrament te kunnen naderen. Wat dit aangaat, moeten wij, zoals de Synodevaders hebben gezegd, ons afvragen of in onze christelijke gemeenschappen de nauwe band voldoende wordt gezien tussen Doopsel, Vormsel en Eucharistie.
Vgl. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 13 We mogen namelijk nooit vergeten dat we gedoopt en gevormd zijn met het oog op de Eucharistie. Dat gegeven impliceert de opdracht om in de pastorale praktijk te bevorderen dat het traject van de christelijke initiatie meer als een eenheid wordt beschouwd. Het sacrament van het Doopsel, waarmee wij aan Christus gelijkvormig zijn gemaakt
Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 7, ingelijfd werden in de Kerk en kinderen van God werden, vormt de toegangsdeur tot alle sacramenten. Daardoor worden wij ingevoegd in het éne Lichaam van Christus
Vgl. 1 Kor. 12, 13
, het priesterlijk volk. Toch is het de deelname aan het eucharistisch Offer die in ons tot volmaaktheid brengt wat ons in het Doopsel is gegeven. Ook de gaven van de Geest zijn gegeven tot opbouw van het Lichaam van Christus en tot groei van het evangelisch getuigenis in de wereld
Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 11 Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de missie-activiteit van de Kerk, Ad Gentes Divinitus (7 dec 1965), 9.13. Daarom brengt de allerheiligste Eucharistie de christelijke initiatie tot haar volheid en plaatst zij zich als middelpunt en doel van alle sacramentele leven.
Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Brief, Het Mysterie en de Eredienst van de Heilige Eucharistie - Brief aan de Bisschoppen bij gelegenheid van Witte Donderdag 1980, Dominicae Cenae (24 feb 1980), 7 Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over het leven en dienst van de priester, Presbyterorum Ordinis (7 dec 1965), 5
In dit verband is het noodzakelijk de aandacht te vestigen op de volgorde van de Sacramenten van de initiatie. In de Kerk zijn er verschillende tradities. Die verscheidenheid blijkt duidelijk uit de kerkelijke gewoonten van het Oosten Vgl. Wetboek, Codex van Canoniek Recht van de Oosterse Kerken, Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium (1 okt 1991), 710 en uit dezelfde westerse praktijk voor wat betreft de initiatie van volwassenen Vgl. Congregatie voor de Goddelijke Eredienst, Ritus van de christelijke initiatie der volwassenen, Orde van dienst van het Doopsel van volwassenen, 34-36, in vergelijking met die van de kinderen. Toch zijn dergelijke verschillen niet van dogmatische orde, maar van pastorale aard. Concreet genomen is het noodzakelijk na te gaan welke praktijk in feite de gelovigen beter kan helpen het Sacrament van de Eucharistie centraal te stellen, als de werkelijkheid waar alle initiatie op gericht staat. Laten de Bisschoppenconferenties, in nauwe samenwerking met de ter zake bevoegde Dicasteries van de Romeinse Curie, nagaan of de huidige trajecten van initiatie wel werken, opdat de christen door de opvoedingsinspanning van onze gemeenschappen geholpen wordt, steeds volwassener te worden en er toe komt in zijn leven een authentiek eucharistische houding aan te nemen, zodat hij in staat is op een adequate manier voor onze tijd rekenschap te geven van zijn eigen hoop Vgl. 1 Pt. 3, 15
.
Het is nodig steeds voor ogen te houden dat heel de christelijke initiatie een weg van bekering is, die af te leggen is met de hulp van God en in een constante betrokkenheid bij de kerkelijke gemeenschap, zowel wanneer het de volwassene is die vraagt te mogen toetreden tot de Kerk, zoals in de gebieden van de eerste evangelisatie en in zoveel geseculariseerde streken gebeurt, of wanneer de ouders voor hun kinderen de Sacramenten vragen. Wat dit aangaat wil ik de aandacht vestigen op de band tussen christelijke initiatie en gezin. In het pastorale werk moet men steeds het christelijke gezin betrekken bij de initiatie. Het Doopsel ontvangen, of het Vormsel, of voor het eerst tot de Eucharistie naderen, zijn ingrijpende momenten, niet alleen voor degene die ze ontvangt maar ook voor heel het gezin, dat in zijn opvoedende taak door de kerkelijke gemeenschap in haar verschillende componenten moet worden ondersteund
Vgl. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 15. Hier zou ik het belang van de eerste Communie willen benadrukken. Deze dag blijft bij heel veel gelovigen in het geheugen gegrift als het eerste moment waarop, zij het nog maar beginnenderwijs, het belang werd ervaren van de persoonlijke ontmoeting met Jezus. De parochiepastoraal moet deze betekenisrijke gelegenheid op adequate manier benutten.