Als Sacrament van de liefde Vgl. H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. III, q. 73, a. 3 is de Allerheiligste Eucharistie de zelfgave van Jezus Christus, die ons daarin de oneindige liefde openbaart van God voor iedere mens. In dit wonderbaar Sacrament openbaart zich die "grotere liefde", die iemand ertoe drijft "zijn leven te geven voor zijn vrienden" (Joh. 15, 13). Jezus heeft hen inderdaad "tot het uiterste toe" (Joh. 13, 1) liefgehad. Met deze uitdrukking leidt de Evangelist het gebaar in van eindeloze nederigheid dat Hij stelde: voordat Hij voor ons ging sterven aan het kruis en nadat Hij zich met een handdoek de lenden had omgord, waste Hij zijn leerlingen de voeten. Op dezelfde manier gaat Jezus in het Sacrament door met ons lief te hebben "tot het uiterste toe", tot aan de gave van zijn lichaam en zijn bloed. Wat een verbazing moet het hart van de Apostelen hebben aangegrepen ten overstaan van deze gebaren en woorden van de Heer tijdens dat Avondmaal! Wat een verwondering moet het eucharistisch Mysterie ook in ons hart wekken!

In het Sacrament van het altaar, komt de Heer de mens tegemoet, die geschapen is naar het beeld en de gelijkenis van God Vgl. Gen. 1, 27 , en maakt Hij zich tot zijn tochtgenoot. In dit Sacrament maakt de Heer zich inderdaad voedsel voor de mens die hongert naar waarheid en vrijheid. Omdat alleen de waarheid ons vrij kan maken Vgl. Joh. 8, 36 , maakt Christus zich voor ons tot voedsel van waarheid. Met een scherp besef van de menselijke werkelijkheid heeft de heilige Augustinus duidelijk gemaakt hoe de mens spontaan en niet uit dwang in beweging komt, wanneer hij zich in relatie bevindt met wat hem aantrekt en in hem verlangen wekt. Zich vervolgens afvragend wat uiteindelijk de mens in zijn binnenste in beweging zet, roept de heilige Bisschop uit: "Waar verlangt de ziel vuriger naar dan naar de waarheid?" H. Augustinus, In Iohannis Evangelium Tractatus. 26.5: PL 35, 1609 Inderdaad draagt elke mens in zich een niet te onderdrukken verlangen naar uiteindelijke en definitieve waarheid. Om deze reden wendt de Heer Jezus, die "weg, waarheid en leven" is (Joh. 14, 6), zich tot het verlangende hart van de mens, die zich voelt als een pelgrim die dorst heeft, tot het hart dat verzucht naar de bron van het water, tot het hart dat bedelt om de Waarheid. Jezus Christus is inderdaad de Persoon geworden Waarheid, die de wereld naar zich toe trekt. "Jezus is de poolster voor de menselijke vrijheid: zonder Hem verliest zij haar oriëntering, want zonder de kennis van de waarheid ontaard de vrijheid, isoleert zij zich, en reduceert zij zich tot loutere willekeur. Met Hem hervindt de vrijheid zich". Paus Benedictus XVI, Toespraak, Tot de deelnemers aan de Plenaire Vergadering van de Congregatie voor de Geloofsleer (10 feb 2006) In het Sacrament van de Eucharistie laat Jezus ons in het bijzonder de waarheid van de liefde zien, die het wezen zelf is van God. Het is deze evangelische waarheid die elke mens en alle mensen aangaat. Hierom zet de Kerk, die haar vitale centrum vindt in de Eucharistie, zich onophoudelijk in om aan allen te pas en te onpas Vgl. 2 Tim. 4, 2 te verkondigen dat God liefde is. Vgl. Paus Benedictus XVI, Toespraak, Tot de leden van Gewone Raad van het Algemeen Secretariaat van de Bisschoppensynode (1 juni 2006) Juist omdat Christus zich voor ons tot voedsel van Waarheid heeft gemaakt, richt de Kerk zich tot de mens en nodigt hem uit in vrijheid de gave van God te ontvangen.

Wanneer wij naar de tweeduizendjarige geschiedenis kijken van de Kerk van God, zoals deze werd geleid door het wijze handelen van de Heilige Geest, dan bewonderen wij vol dankbaarheid de in de tijd geordende ontwikkeling van de rituele vormen waarin wij het gebeuren van ons heil gedenken. Van de veelvoudige vormen van de eerste eeuwen, die nog schitteren in de oude riten van de Kerken van het Oosten, tot en met de verspreiding van de Romeinse ritus; van de heldere aanwijzingen van het Concilie van Trente en het Missaal van de heilige Pius V tot en met de liturgische vernieuwing die door het Tweede Vaticaans Concilie is gewild: in elke fase van de geschiedenis van de Kerk schittert, als bron en hoogtepunt van haar leven en zending, de eucharistische Viering in heel de veelvormige rijkdom van de liturgische rite. De XI-de Gewone Algemene Vergadering van de Bisschoppensynode, die van 2 tot 23 oktober 2005 gehouden is in het Vaticaan, heeft ten aanzien van deze geschiedenis haar diepe dankbaarheid uitgedrukt jegens God en de leiding erkend van de heilige Geest die in haar werkzaam is geweest. In het bijzonder hebben de Synodevaders de weldadige invloed geconstateerd en bevestigd die de liturgische hervorming, welke vanaf het Tweede Vaticaans Concilie in gang gezet is, heeft gehad op het leven van de Kerk. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005). 2 De Bisschoppensynode heeft de mogelijkheid gehad te evalueren hoe deze is ontvangen na de Conciliaire zittingsperiode. Heel veel waardering is er geuit. Gezegd werd ook dat de moeilijkheden en enkele misbruiken niet de weldaad en de geldigheid kunnen verduisteren van de liturgische vernieuwing, die nog rijkdommen bevat die nog niet volledig zijn onderzocht. Daarbij gaat het er concreet om de door het Concilie gewilde veranderingen te lezen binnen de eenheid die de historische ontwikkeling van de rite zelf kenmerkt, zonder kunstmatige breuken in te voeren. Vgl. Paus Benedictus XVI, Toespraak, Expergiscere homo - Tot de Romeinse Curie bij gelegenheid van het uitwisselen van de Kerstwensen 2005 (22 dec 2005). "Ik bedoel hier te wijzen op de noodzaak van een hermeneutiek van de continuïteit ook in relatie tot een juiste lezing van de liturgische ontwikkeling na het Tweede Vaticaans Concilie"

Het is bovendien noodzakelijk de relatie te onderstrepen van de recente Bisschoppensynode over de Eucharistie met wat in de laatste jaren gebeurd is in het leven van de Kerk. Op de eerste plaats moeten wij in gedachten aansluiten bij het Grote Jubileum van 2000, waarmee mijn geliefde Voorganger, de dienaar Gods Johannes Paulus II, de Kerk in het derde christelijke millennium heeft binnengeleid. Het lijdt geen twijfel dat het Jubileumjaar een sterk eucharistisch karakter heeft gedragen. Vervolgens mag niet vergeten worden dat de Bisschoppensynode voorafgegaan en in zekere zin ook voorbereid is door het Jaar van de Eucharistie dat Johannes Paulus II met een ver vooruitziende blik voor heel de Kerk gewild heeft. Die periode, die begonnen is met het Internationaal Eucharistische Congres in Guadalajara in oktober 2004 werd op 23 oktober 2005, aan het eind van de XI-de Synode Vergadering, afgesloten met de heiligverklaring van vijf zaligen die zich in het bijzonder hebben onderscheiden door hun eucharistische vroomheid: Bisschop Jozef Bilczewski, de priesters Gaetano Catanoso, Zygmunt Goradzowski en Alberto Hurtado Cruchaga, en de kapucijner religieus Felice uit Nicosia. Dank zij het onderricht dat door Johannes Paulus II is aangeboden in de Apostolische Brief H. Paus Johannes Paulus II - Apostolische Brief
Mane nobiscum, Domine
Blijf bij ons, Heer
(7 oktober 2004) en dank zij de "Suggesties" van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Regeling van de Sacramenten Vgl. Congregatie voor de Eredienst en de Sacramenten, Het Jaar van de Eucharistie - Suggesties en voorstellen (15 okt 2004), zijn er talrijke initiatieven genomen door de bisdommen en diverse kerkelijke organisaties om in de gelovigen het eucharistisch geloof weer te doen ontwaken en te laten groeien, om de zorg voor de vieringen te verbeteren en de eucharistische aanbidding te bevorderen, en om tot een daadwerkelijke solidariteit aan te moedigen die, uitgaande van de Eucharistie, de behoeftigen zou weten te bereiken. Tenslotte is het noodzakelijk de laatste Encycliek te noemen van mijn vereerde Voorganger, H. Paus Johannes Paulus II - Encycliek
Ecclesia de Eucharistia
De Kerk leeft van de Eucharistie
(17 april 2003), waarmee hij ons wat het leergezag betreft een veilig referentiepunt heeft nagelaten met betrekking tot de leer over de Eucharistie en een laatste getuigenis over de centrale plaats die dit goddelijk Sacrament in zijn leven innam.

Deze postsynodale apostolische Exhortatie heeft tot doel de veelvormige rijkdom te hernemen aan reflecties en voorstellen die opgekomen zijn in de recente Gewone Algemene Vergadering van de Bisschoppensynode - vanaf de Lineamenta (de schets van het thema) tot en met de Propositiones (de voorstellen van de Synodevaders), via het Instrumentum Laboris (het Werkdocument), de Relationes ante et post disceptationem (de verslagen vóór en na de discussies in de werkgroepen), de toespraken van de Synodevaders, van de auditores (de speciaal uitgenodigde "toehoorders") en van de zusterkerken - met de bedoeling enkele fundamentele taaklijnen uit te werken teneinde in de Kerk een nieuwe eucharistische impuls en vurigheid te wekken. In het besef van het weidse erfgoed met betrekking tot leer en regelgeving rond dit Sacrament, Om alleen de belangrijkste in herinnering te roepen Vgl. Concilie van Trente, 22e Zitting - Over het allerheiligst Misoffer, Sessio XXII - Doctrina de sanctissimo Missae sacrificio (17 sept 1562) Vgl. Paus Leo XIII, Encycliek, Over de H. Eucharistie, Mirae caritatis (22 mei 1902) Vgl. Paus Pius XII, Encycliek, Over de Heilige Liturgie, Mediator Dei et hominum (20 nov 1947) Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Over de leer en de verering van de Heilige Eucharistie, Mysterium Fidei (3 sept 1965) Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, De Kerk leeft van de Eucharistie, Ecclesia de Eucharistia (17 apr 2003) Vgl. Congregatie voor de Eredienst en de Sacramenten, Het gebruik van de volkstaal in de uitgaven van de Romeinse Liturgie
Vijfde instructie "betreffende de juiste uitvoering van de Constitutie over de Liturgie van het Tweede Vaticaans Concilie" (bij art. 36), Liturgiam Authenticam (28 mrt 2001) wil ik in dit document in aansluiting bij de wens van de Synodevaders, Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005). 1 het christenvolk op het hart drukken de relatie te verdiepen tussen het eucharistisch Mysterie, de liturgische handeling en de nieuwe geestelijke eredienst die uit de Eucharistie voortkomt als sacrament van de liefde. In dit perspectief is het mijn bedoeling deze Exhortatie in verband te brengen met mijn eerste Encycliek Paus Benedictus XVI - Encycliek
Deus Caritas Est
God is Liefde
(25 december 2005), waarin ik meerdere keren over de Eucharistie heb gesproken om haar band te onderstrepen met de christelijke liefde, zowel jegens God als jegens de naaste: "De vleesgeworden God trekt ons allen tot zich. Van daaruit is te verstaan dat agapè nu ook een aanduiding voor de Eucharistie wordt: in haar komt de agapè van God lichamelijk tot ons, om in ons en door ons verder te werken". Paus Benedictus XVI, Encycliek, God is Liefde, Deus Caritas Est (25 dec 2005), 14