• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x
Mystagogische catechese

De grote liturgische traditie van de Kerk leert ons dat voor een vruchtbare deelname de inzet noodzakelijk is tot een persoonlijk beantwoorden aan het mysterie dat gevierd wordt, door het eigen leven aan God aan te bieden in eenheid met het offer van Christus voor het heil van de hele wereld. Om deze reden heeft de Synode aanbevolen er zorg voor te hebben dat bij de gelovigen de innerlijke gesteltenissen innig overeenstemmen met de gebaren en woorden. Mocht dat ontbreken, dan zouden onze vieringen, al worden ze met nog zo veel bezieling uitgevoerd, immers het risico lopen naar ritualisme af te glijden. Daarom dient men een opvoeding tot eucharistisch geloof te bevorderen, die de gelovigen in een gesteltenis brengt dat zij persoonlijk willen beleven wat er gevierd wordt. Wat kunnen nu, gezien het wezenlijke belang van deze persoonlijke en bewuste deelname, de adequate middelen voor deze vorming zijn? Eensgezind hebben, wat dit aangaat, de Synodevaders de weg gewezen van een catechese met mystagogisch karakter, die de gelovigen ertoe brengt steeds dieper door te dringen in de mysteries die worden gevierd. Vgl. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 14 Wat de relatie betreft tussen de ars celebrandi en de actuosa participatio moet men in het bijzonder zeggen dat "de beste catechese over de Eucharistie bestaat in een goed gevierde Eucharistie". Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 19 De liturgie heeft inderdaad uit zichzelf al een pedagogische werking wat betreft de inleiding van de gelovigen in het mysterie dat wordt gevierd. Juist hierom had in de oudste traditie van de Kerk het vormingstraject van de christen, zonder dat de systematische kennis van de geloofsinhoud werd verwaarloosd, altijd een ervaringskarakter, waarin de ontmoeting met Christus, zoals verkondigd door authentieke getuigen, bepalend was. In die zin is degene die in de mysteries binnenleidt op de eerste plaats de getuige. Een dergelijke ontmoeting wordt uiteraard in de catechese verdiept en vindt haar bron en hoogtepunt in de viering van de Eucharistie. Aan deze fundamentele structuur van de christelijke ervaring ontspringt de dringende vraag naar een mystagogische weg, waarbij altijd drie elementen voor ogen gehouden moeten worden.

  1. Het gaat vooral om de uitleg van de riten in het licht van de heilsgebeurtenissen, in overeenstemming met de levende overlevering van de Kerk. De viering van de Eucharistie bevat immers, in haar oneindige rijkdom, voortdurend verwijzingen naar de heilsgeschiedenis. In de gekruisigde en verrezen Christus is het ons gegeven het alles samenvattende middelpunt van heel de werkelijkheid Vgl. Ef. 1, 10 te vieren. De christelijke gemeenschap heeft de gebeurtenissen van het leven van Jezus, en in het bijzonder het paasmysterie, gelezen in relatie met heel de oudtestamentische weg.

  2. De mystagogische catechese moet bovendien zorgen voor een inleiding in de betekenis van de tekenen die de riten bevat. Deze taak is bijzonder dringend in een tijdperk dat zo sterk door de techniek wordt bepaald als het huidige, waardoor men het risico loopt het waarnemingsvermogen ten aanzien van tekenen en symbolen te verliezen. Meer dan informeren, zal de mystagogische catechese de gevoeligheid van de gelovigen moeten wekken en opvoeden, voor de tekenen en de gebaren die, in eenheid met woord, de rite vormen.

  3. De mystagogische catechese moet er tenslotte voor zorgen de betekenis van de rite te laten zien in relatie tot het christelijk leven in al zijn dimensies van werk en inzet, van denken en voelen, van activiteit en rust. Onderdeel van het mystagogisch traject is het verduidelijken van de band tussen de in de rite gevierde mysteries met de missionaire verantwoordelijkheid van de gelovigen. In die zin bestaat het volgroeide resultaat van de mystagogie in het besef dat het eigen bestaan in groeiende mate omgevormd wordt door de heilige Mysteries die worden gevierd. Doel van heel de christelijke opvoeding is het overigens, de gelovige als "nieuwe mens" tot een volwassen geloof te vormen, dat hem in staat stelt in de eigen omgeving te getuigen van de christelijke hoop die hem bezielt.

Om in onze kerkelijke gemeenschappen zo'n opvoedingstaak te kunnen volbrengen zijn adequaat opgeleide vormingsmensen nodig. Uiteraard moet heel het Volk van God zich tot deze vorming verplicht voelen. Iedere christengemeenschap is geroepen een plaats te zijn van pedagogische inleiding in de mysteries die in het geloof worden gevierd. Wat dit aangaat, hebben de Vaders gedurende de Synode benadrukt dat een grotere betrokkenheid goed zou zijn van de Gemeenschappen van godgewijd leven, van de bewegingen, en van de groeperingen die krachtens hun eigen charismata, nieuw élan kunnen geven aan de christelijke vorming. Vgl. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 14 Ook in onze tijd is de heilige Geest beslist niet zuinig met de uitstorting van zijn gaven om de apostolische zending te ondersteunen van de Kerk, die verantwoordelijk is voor de verbreiding van het geloof en voor de opvoeding daarvan tot het zijn wasdom heeft bereikt. Vgl. Paus Benedictus XVI, Homilie, Vespersviering (Pinksterwake) met ontmoeting met vertegenwoordigers van Nieuwe Bewegingen en Kerkelijke gemeenschappen, Kom Schepper Geest daal tot ons neer (3 juni 2006), 8

Document

Naam: SACRAMENTUM CARITATIS
Het Sacrament van de Liefde - Over de Eucharistie, bron en hoogtepunt van het leven en de zending van de Kerk
Soort: Paus Benedictus XVI - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Auteur: Paus Benedictus XVI
Datum: 22 februari 2007
Copyrights: © 2007, Libreria Editrice Vaticana
Vertaling uit het Italiaans: Past. Chr. van Buijtenen, pr.
Bewerkt: 19 november 2020

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
Trefwoordenlijst voor dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2025, Stg. InterKerk, Schiedam, test