13 september 1995
Aangezien de Latijnse Bijbel (de Vulgaat en eerdere Latijnse vertalingen) Joh 15 ,26 (para tau Patros ekporeuetai) vertaald had met 'qui a Patre procedit', vertaalden Latijnen het 'ek tou Patros ekporeuomenon' uit het Symbolum van Nicea-Constantinopel met 'ex Patre procedentem'. MANSI VII, 112B Zo werd er ongewild een verkeerde gelijkheid gesteld ten aanzien van de eeuwige voortkomst van de Geest tussen de oosterse theologie van ekporeusis en de Latijnse theologie van de processio.
Het Griekse ekporeusis wijst alleen op de oorsprongsrelatie met alleen de Vader als beginsel zonder begin van de triniteit. Daarentegen is het Latijnse processio een gewonere term, die wijst op de communicatie van de consubstantile goddelijkheid van de Vader naar de Zoon en van de Vader, door en samen met de Zoon, naar de Heilige Geest. Tertullianus, Tegen Praxeas, Adversus Praxean. Tertullianus gebruikt het werkwoord procedere in een betekenis die gebruikelijk is voor het Woord ende Geest voor zover zij goddelijkheid ontvangen van de Vader: "Het Woord werd niet zomaar uit het niets en ledigs geuit, en hij ontbeert geen substantie, hij die voortkwam (processit) uit zo'n (goddelijke) substantie en die zo vele (geschapen) substanties gemaakt heeft." (Adv. Praxean, VII, 6). H. Augustinus, Contra Maximinum. In navolging van Ambrosius, neemt Augustinus dit gewonere begrip 'voortkomst': "Al wat voortkomt, wordt niet geboren, hoewel wat wordt geboren, voortkom" (Contra Maximinum, II, I4, E: 42, 770). H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. Veel later merkt Thomas van Aquino op, dat "de goddelijke natuur wordt doorgegeven in elke voortkomst die niet ad extra is" (Summa Theologica, I, q.27, a.3, 2um H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. Voor hem, en voor heel deze Latijnse theologie die de term 'voortkomst' zowel gebruikte voor de Zoon als voor de Geest "is generatie een voortkomen dat de goddelijke persoon in het bezit stelt van de goddelijke natuur" (Summa Theologica, I, q.43, a.2,c). want "de Zoon komt in alle eeuwigheid voort om God te zijn" (ta.p.). H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. Op dezelfde wijze, bevestigt hij, dat "de Heilige Geest, door zijn voortkomen, de natuur van de Vader ontvangt, zoals ook de Zoon" (Summa Theologica, I, q. 35, a. 2, c). H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. "Van woorden die verwijzen naar enig soort oorsprong, is het meest algemene woord het woord 'voortkomst'. Wij gebruiken het om te verwijzen naar elke soort oorsprong: wij zeggen, bijvoorbeeld, dar de lijn voortkomt uit een punt, dat de lichtstraal voortkomt uit de zon, de rivier uit haar bron, en zo ook alle andere gevallen. Omdat wij ieder ander woord accepteren dat 'oorsprong' betekent, kunnen we dus concluderen, dar de Heilige Geest voortkomt uit de Zoon" (Summa Theologica, I, q. 36, a. 2. c).
Door de Heilige Geest 'ex Patre procentem' te belijden, konden de Latijnen slechts denken aan een impliciet Filioque dat later expliciet gemaakt zou worden in hun ]liturgische versie van het Credo.