18 juli 1870
Opdat echter het bisschopsambt zelf enig en ongedeeld zou zijn en opdat door de onder elkander verbonden priesters de ganse schare gelovigen in de eenheid van het geloof en van de gemeenschap bewaard zou blijven, daarom stelde Hij de heilige Petrus boven de andere apostelen en stelde in hem het voor eeuwig geldende uitgangspunt en de zichtbare grondslag voor deze dubbele eenheid. Op zijn vastheid moest de eeuwige tempel gebouwd worden en de hoge tot in de hemel reikende Kerk moest zich in de kracht van dit geloof verheffen. H. Paus Leo I de Grote, Sermones. 4e preek over zijn geboortedag (namelijk bij de verjaring van de keuze tot Bisschop van Rome), kap. 2, PL 54, 150c
Van dag tot dag stormen de poorten der hel met grotere haat aan tegen de door God gelegde grondmuur der Kerk om haar, wanneer dat mogelijk zou zijn, te vernietigen. Daarom houden wij het met toestemming van het Heilig Concilie ter bescherming van de katholieke kudde, tot haar bewaring en vermeerdering voor noodzakelijk de leer van de inzetting, de eeuwige duur en de aard van de heilige apostolische voorrang (primaat), waarin de kracht en vastheid der ganse Kerk berust, aan alle gelovigen overeenkomstig het oude, onveranderlijke geloof van de gehele Kerk als geloofswaarheid voor te leggen en de daarmee in tegenstelling zijnde dwalingen, die zo verderfelijk zijn voor de kudde des Heren, te verwerpen en te veroordelen.
Wij leren dus en verklaren: Volgens de getuigenissen van het Evangelie heeft Christus de voorrang van de rechtsbevoegdheid over de gehele Kerk onmiddellijk en direct aan de zalige apostel Petrus beloofd en verleend. Want alleen tot Simon, tot wie Jezus reeds vroeger gezegd had "Ge zult Kefas (de rotssteen) heten" (Joh. 1, 42), heeft de Heer na zijn belijdenis: "Gij zijt de Christus, de Zoon van de levende God", de plechtige woorden gesproken: "Zalig zijt gij, Simon, zoon van Johannes, want niet vlees en bloed hebben u dit geopenbaard, maar mijn Vader, die in de hemel is. En Ik zeg u: Gij zijt Petrus en op deze rotssteen zal Ik mijn kerk bouwen en de poorten der hel zullen haar niet overweldigen. En Ik zal u de sleutels geven van het rijk der hemelen. En al wat gij op de aarde zult binden, zal ook in de hemel gebonden zijn, en al wat gij op de aarde zult ontbinden, zal ook in de hemel ontbonden zijn" (Mt. 16, 16-19). Alleen aan Simon Petrus verleende Jezus na zijn opstanding de rechtsbevoegdheid van hoogste herder en leidsman over zijn ganse kudde met de woorden: "Weid Mijn lammeren, weid Mijn schapen". (Joh. 21, 15-17).
In openlijke tegenspraak tot deze zo duidelijke leer van de Heilige Schrift, zoals de Kerk die steeds verstaan heeft, staan de verderfelijke opvattingen van diegenen, die de door Christus de Heer in Zijn kerk ingestelde regeringsvorm veranderen en loochenen, dat Petrus alleen, vóór de overige apostelen - zowel voorrang nemend boven de afzonderlijke apostelen als boven het gehele apostelcollege - door Christus de ware en eigenlijke voorrang van de rechtsbevoegdheid verkregen heeft. In tegenspraak met de leer van de Heilige Schrift zijn ook diegenen, die beweren dat deze voorrang de heilige Petrus niet onmiddellijk en direct zou zijn verleend, maar aan de Kerk en eerst door haar aan Petrus als aan de dienaar van deze Kerk.
Wie daarom zegt, dat de heilige apostel Petrus niet door Christus de Heer tot vorst over alle apostelen en tot het zichtbare hoofd van de gehele strijdende Kerk is aangesteld, of dat hij slechts een erevoorrang en niet de voorrang van de ware en eigenlijke rechtsbevoegdheid direct en onmiddellijk van onze Heer Jezus Christus zou hebben verkregen, die zij uitgesloten.
Wat echter de Heer Jezus Christus, de vorst der herders en de opperste herder der schapen, in de heilige Petrus tot het eeuwige heil en het altijddurend welzijn der Kerk heeft ingesteld, dat moet noodzakelijkerwijs naar zijn beschikking voortduren in de Kerk, die op de rots is gebouwd en tot aan het einde der tijden vast zal staan.
Niemand betwijfelt, want het is vanouds bekend, dat de heilige en allerzaligste Petrus, de vorst en het hoofd van de apostelen, de zuil des geloofs, de grondslag van de katholieke Kerk, van onze Heer Jezus Christus, de Heiland en verlosser van het menselijk geslacht, de sleutels van het Rijk ontving. En hij leeft tot op deze tijd en voor immer in zijn opvolgers", de Bisschoppen van de heilige stoel van Rome, die door hemzelf gesticht en met zijn bloed gewijd is. Daar voert hij het presidium en "oefent het rechterambt uit". Concilie van Efese, Akte, Over het primaatschap van de Romeinse Paus - Actio III - Rede van de pauselijke legaat Philippus, De primatus Romani Pontificis (11 juli 431)
Ieder die als opvolger van Petrus deze bisschopszetel bezet, bezit daarom ook naar de inzetting van Christus zelf de voorrang van Petrus over de ganse Kerk. "Zo blijft dus de ordening der waarheid, de heilige Petrus blijft in de ontvangen vastheid van de rots, nooit heeft hij het stuur der Kerk verlaten" H. Paus Leo I de Grote, Sermones. 3de preek over zijn geboortedag (namelijk de verjaring van de keuze tot Bisschop van Rome "Daarom moest altijd noodzakelijkerwijs de gehele kerk, dat zijn de gelovigen aan alle plaatsen, met de kerk van Rome overeenstemmen wegens haar meerdere voorrang" H. Ireneüs van Lyon, Tegen de ketters, Adversus Haereses. III 3, n. 2, PG 7, 849A, opdat zij in deze Heilige Stoel tot één lichaam samengroeien als leden, die met het hoofd verenigd zijn, in deze Heilige Stoel, waaruit immers de rechten van deze eerbiedwaardige gemeenschap over allen uitstromen. Vgl. H. Ireneüs van Lyon, Tegen de ketters, Adversus Haereses. I. III c. 3 Vgl. Concilie van Aquileia, De akten van het Concilie van Aquileia in de brieven van H. Ambrosius, Tegen de ketterijen van Palladius en Secundianus (1 sept 381)
