In de communicatiemiddelen vindt de Kerk een waardevol hulpmiddel voor de verspreiding van het evangelie en de godsdienstige waarden, voor het bevorderen van de dialoog, de oecumenische en interreligieuze samenwerking, en ook voor het verdedigen van de waarachtige principes die onontbeerlijk zijn voor het opbouwen van een samenleving die de waardigheid van de mens erkent en gericht is op het algemeen welzijn. De Kerk maakt graag gebruik van deze middelen om informatie over zichzelf te verschaffen en om de mogelijkheden tot evangelisering, catechese en vorming uit te breiden, indachtig de opdracht van de Heer: “Gaat uit over de hele wereld en verkondigt het evangelie aan heel de schepping” (Mc. 16, 15).

Deze opdracht is zeker niet gemakkelijk in onze dagen, waarin de overtuiging leeft dat de tijd van zekerheden onherroepelijk voorbij is: de mens zou nu moeten leren leven met de wetenschap dat het leven zinloos is, dat alles voorlopig en vergankelijk is. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de verhouding van Geloof en Rede, Fides et Ratio (14 sept 1998), 91 In deze context kunnen de communicatiemiddelen worden gebruikt “om het evangelie te verkondigen of om het in de harten van de mensen tot zwijgen te brengen”. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992), 4 Dit vormt een grote uitdaging voor de gelovigen, in het bijzonder voor ouders, gezinnen en allen die verantwoordelijk zijn voor de vorming van kinderen en jonge mensen. Mensen in de kerkgemeenschap die speciaal de gave hebben met de media te werken, zouden met wijsheid en pastorale zorgvuldigheid moeten worden aangemoedigd om hierin vakkundig te worden en in gesprek te gaan met de grote wereld van de massamedia.

De waardering voor de media is echter niet voorbehouden aan degenen die reeds op dit gebied ingewerkt zijn, maar moet zich uitstrekken tot de hele kerkgemeenschap. Als, zoals reeds is opgemerkt, de communicatiemiddelen verschillende aspecten van het geloofsleven betreffen, moeten christenen zich rekenschap geven van de mediacultuur waarin zij leven: van de liturgie, de hoogste en meest fundamentele uitdrukking van communicatie met God en met elkaar, tot catechese, die niet buiten beschouwing kan laten dat ze gericht is tot mensen die sterk onder de invloed van de huidige taal en cultuur staan.

Het actuele verschijnsel van de communicatiemiddelen spoort de Kerk aan tot een vorm van pastorale en culturele vernieuwing, om adequaat te reageren op de tijden waarin wij leven. Vooral herders moeten deze verantwoordelijkheid op zich nemen. Al het mogelijke moet worden gedaan om te komen tot een indringende presentatie van het evangelie, die de mensen stimuleert er naar te luisteren en de boodschap aan te nemen. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Bisschoppen, Pastores Gregis (16 okt 2003), 30 Gewijde personen, met hun eigen charisma, hebben op dit gebied een speciale verantwoordelijkheid. Als ze geestelijk en professioneel gevormd zijn “zullen zij, in het kader van wat de pastoraal vraagt graag hun bijdrage willen leveren ... Dit, om de schade te beperken die veroorzaakt wordt door het verkeerd gebruik van de media, en ook om te zorgen voor een betere kwaliteit van de uitzendingen, die de morele wetten respecteren en aan christelijke en menselijke waarden veel aandacht besteden.” H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over het gewijde leven en zijn zending in de Kerk en de wereld, Vita Consecrata (25 mrt 1996), 99

Juist omdat de massamedia zo belangrijk zijn, vond ik het vijftien jaar geleden al niet opportuun om het gebruik ervan helemaal over te laten aan de initiatieven van individuen of kleine groepjes, en heb voorgesteld dat ze definitief zouden worden geïntegreerd in pastorale programma’s.8 Met name nieuwe technologieën scheppen nieuwe mogelijkheden voor communicatie in dienst van het herdersambt en de organisatie van de verschillende taken van de christelijke gemeenschap. Een duidelijk voorbeeld vormt internet, dat niet alleen meer informatiebronnen biedt, maar mensen ook vertrouwd maakt met interactieve communicatie. Vgl. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, De Kerk en internet (22 feb 2002), 6 Veel christenen gebruiken dit hulpmiddel al op creatieve wijze en onderzoeken de mogelijkheden ervan voor evangelisering, opvoeding, interne communicatie, administratie en leiding geven. Naast internet moeten echter ook andere nieuwe communicatiemiddelen gebruikt worden en de traditionele middelen mogen ook niet uit het oog worden verloren. Katholieke kranten en allerlei publicaties, televisie en radio blijven altijd nog van groot nut binnen een compleet panorama van kerkelijke communicatie.

Hoewel de inhoud natuurlijk moet worden aangepast aan de behoeften van verschillende groepen, moet het doel altijd zijn mensen bewust te maken van de ethische en morele dimensie van de informatie. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de publiciteitsmedia, Inter Mirifica (4 dec 1963), 15-16 Vgl. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992), 18 Ook is het belangrijk er zorg voor te dragen dat degenen die bij de media werken de nodige vorming en pastorale begeleiding krijgen. Deze mannen en vrouwen staan dikwijls bloot aan bijzondere druk en worden door hun dagelijks werk geconfronteerd met ethische vraagstukken. Velen van hen “willen oprecht kennis hebben van en handelen overeenkomstig hetgeen ethisch en moreel juist is” en verwachten van de Kerk leiding en steun. Vgl. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992), 19