• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x
DE KERK EN INTERNET
HOOFDSTUK 1  -  Inleiding

HOOFDSTUK 1 - Inleiding

De belangstelling van de Kerk voor internet is een specifieke uiting van haar sinds lang bestaande interesse voor de sociale communicatiemedia. Zij beschouwt ze als voortvloeisel van het historische proces waarbij de mensheid "steeds verder gaat in het ontdekken van de hulpbronnen en de waarden die in heel de schepping liggen besloten", 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 14 en de Kerk heeft vaak haar overtuiging uitgesproken dat zij, in de woorden van het Tweede Vaticaans Concilie, "wonderlijke technische vindingen" 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de publiciteitsmedia, Inter Mirifica (4 dec 1963), 1 zijn die reeds veel bijdragen aan de vervulling van de menselijke behoeften en dat nog meer zullen doen. Aldus heeft de Kerk fundamenteel een positieve houding aangenomen tegenover de media. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de publiciteitsmedia, Inter Mirifica (4 dec 1963) [Wereld Communicatie Dag] Vgl. Pauselijke Commissie voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale Instructie, in opdracht van het Tweede Vaticaans Concilie, over de middelen van sociale communicatie, Communio et Progressio (23 mei 1971) Vgl. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pornografie en geweld in de communicatiemedia: een pastoraal antwoord (7 mei 1989) Vgl. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992) Vgl. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Ethiek in de reclame (22 feb 1997) Vgl. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Wereld Communicatie Dag, Jubileum van de Journalisten tijdens het Heilig Jaar 2000, Ethiek in de communicatie (4 juni 2000) Ook al wordt ernstig misbruik veroordeeld, in documenten van deze Pauselijke Raad voor de Media wordt geprobeerd duidelijk te maken dat "een louter censurerende houding van de zijde van de Kerk noch voldoende noch adequaat zou zijn". Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pornografie en geweld in de communicatiemedia: een pastoraal antwoord (7 mei 1989), 30

In een citaat van Paus Pius XII uit de Encycliek Paus Pius XII - Encycliek
Miranda prorsus
Over film, radio en televisie (8 september 1957)
van 1957 in de in 1971 gepubliceerde pastorale Instructie over communicatiemedia Pauselijke Commissie voor de Sociale Communicatiemiddelen
Communio et Progressio
Pastorale Instructie, in opdracht van het Tweede Vaticaans Concilie, over de middelen van sociale communicatie
(23 mei 1971)
, wordt dat punt onderstreept: "De Kerk beschouwt ze (deze media) als ‘gaven van God’, aangezien ze de mensen volgens het plan van de goddelijke Voorzienigheid tot broederlijke betrekkingen moeten brengen die een bijdrage zullen leveren aan zijn heilsplan." Pauselijke Commissie voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale Instructie, in opdracht van het Tweede Vaticaans Concilie, over de middelen van sociale communicatie, Communio et Progressio (23 mei 1971), 2 Dit is en blijft onze visie op en opvatting over internet.

In de ogen van de Kerk lijkt de geschiedenis van de menselijke communicatie op een lange reis van de mensheid "van het uit hoogmoed geboren project van Babel en de ineenstorting, verwarring en wederzijds onbegrip die daaruit voortkwamen Vgl. Gen. 11, 1-9 , tot Pinksteren en de gave van de tongen: een herstel van de communicatie, door het werk van de heilige Geest, een communicatie waarvan Jezus het centrum vormt". H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Boodschap voor de 34ste Wereldcommunicatiedag 2000, Christus verkondigen in de media aan het begin van het nieuwe millennium (24 jan 2000) In het leven, de dood en de opstanding van Christus "ligt de diepste grond en het prototype van de vereniging van de mensen in de God die zichzelf tot onze menselijke broeder heeft gemaakt". Pauselijke Commissie voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale Instructie, in opdracht van het Tweede Vaticaans Concilie, over de middelen van sociale communicatie, Communio et Progressio (23 mei 1971), 10

De moderne media zijn culturele factoren die in deze geschiedenis een rol spelen. Zoals het Tweede Vaticaans Concilie opmerkt, "al moet de aardse vooruitgang dus zorgvuldig worden onderscheiden van de groei van het rijk van Christus, toch is hij in het rijk van God ten zeerste betrokken, in zoverre hij kan bijdragen tot een betere ordening van de mensengemeenschap". 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 39 De massamedia zullen in dit licht "belangrijk bijdragen tot de ontspanning en de ontwikkeling van de geest en tot de verbreiding en de bevestiging van het rijk van God". 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de publiciteitsmedia, Inter Mirifica (4 dec 1963), 2

Tegenwoordig is dit speciaal van toepassing op internet, dat revolutionaire veranderingen helpt teweegbrengen in de handel, het onderwijs, de politiek, de pers en de verhouding tussen volkeren en tussen culturen. Veranderingen niet alleen in de wijze waarop mensen communiceren maar waarop zij hun leven zien. In een begeleidend document, Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen
Ethiek in internet
(22 februari 2002)
, bespreken we deze zaken in hun ethische dimensie. Daar buigen we ons over de implicaties van internet voor de godsdienst en met name voor de katholieke Kerk.

De Kerk heeft een tweevoudig doel als het gaat om de media. Aan de ene kant de bevordering van hun juiste ontwikkeling en gebruik ten gunste van de menselijke ontplooiing, gerechtigheid en vrede. Samenlevingsopbouw op lokaal, nationaal en regionaal niveau in het algemeen belang en een geest van solidariteit. Gezien het grote belang van sociale communicatie zoekt de Kerk "een eerlijke en respectvolle dialoog met hen die verantwoordelijk zijn voor de communicatiemedia" – een dialoog die met name op mediabeleidvorming betrekking heeft. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992), 8 "Van de zijde van de Kerk omvat deze dialoog pogingen om de media te begrijpen – hun doelstellingen, procedures, vormen en genres, interne structuren en modaliteiten – en om steun en bemoediging aan te bieden aan hen die bij het werk van de media betrokken zijn. Op basis van deze betrokkenheid en steun wordt het mogelijk zinvolle voorstellen te doen voor het opruimen van obstakels voor menselijke vooruitgang en de verkondiging van het evangelie." Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992), 8

Maar de zorg van de Kerk betreft ook communicatie die in en door haarzelf gevoerd wordt. Deze is meer dan een technische aangelegenheid. Immers zij "gaat uit van de liefdesgemeenschap van de goddelijke Personen en hun communicatie met ons". Zij beseft dat de Trinitaire communicatie "zich op de mensheid richt: de Zoon is het Woord, van eeuwigheid ‘gesproken’ door de Vader; en in en door Jezus Christus, Zoon en vleesgeworden Woord, deelt God zichzelf en zijn redding mee aan mannen en vrouwen". Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Wereld Communicatie Dag, Jubileum van de Journalisten tijdens het Heilig Jaar 2000, Ethiek in de communicatie (4 juni 2000), 3

God blijft communiceren met de mens via de Kerk, de drager en bewaker van zijn openbaring. Uitsluitend aan haar levende leerambt heeft Hij de taak toevertrouwd zijn woord authentiek uit te leggen. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 10 Bovendien is de Kerk zelf een communio, een gemeenschap van personen en eucharistische gemeenschappen die voortkomen uit en de afspiegeling vormen van de gemeenschap der Drie-eenheid. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992), 10 Communicatie is dan ook het wezen van de Kerk. Vooral om die reden "hoort de Kerk bij de beoefening van communicatie een voorbeeld te zijn en de hoogste waarheids- en betrouwbaarheidsnormen, alertheid voor de mensenrechten, en andere relevante uitgangspunten te hanteren". Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Wereld Communicatie Dag, Jubileum van de Journalisten tijdens het Heilig Jaar 2000, Ethiek in de communicatie (4 juni 2000), 26

Drie decennia geleden wees Pauselijke Commissie voor de Sociale Communicatiemiddelen
Communio et Progressio
Pastorale Instructie, in opdracht van het Tweede Vaticaans Concilie, over de middelen van sociale communicatie
(23 mei 1971)
erop dat "de jongste technieken nieuwe wegen voor de mens openen om de evangelische boodschap te ontmoeten". Pauselijke Commissie voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale Instructie, in opdracht van het Tweede Vaticaans Concilie, over de middelen van sociale communicatie, Communio et Progressio (23 mei 1971), 128 Paus Paulus VI zei dat de Kerk "zich schuldig zou voelen tegenover de Heer" als zij de media niet zou benutten voor evangelisatie. H. Paus Paulus VI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld, Evangelii Nuntiandi (8 dec 1975), 45 Paus Johannes Paulus II heeft de media "de eerste areopagus van de moderne tijd" genoemd. Hij verklaarde: "Het is niet voldoende om ze (de media) te gebruiken voor de verspreiding van de christelijke boodschap en de leer van de Kerk. Het is nodig de boodschap zelf te integreren in deze ‘nieuwe cultuur’ die geschapen wordt door de moderne communicatie." H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht, Redemptoris Missio (7 dec 1990), 37 Dat is tegenwoordig des te belangrijker, omdat de media sterk beïnvloeden wat mensen over het leven denken, maar zeker ook omdat "menselijke ervaring zelf een ervaring van media" Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Pastorale instructie, twintig jaar na Communio et Progressio, Aetatis Novae (22 feb 1992), 2 is.

Dit alles is van toepassing op het internet en ook al lijkt de mediawereld "ver van de christelijke boodschap af te staan, zij biedt aan de andere kant ook unieke mogelijkheden om de verlossende waarheid van Christus aan heel de menselijke familie te verkondigen. Denk bijvoorbeeld aan ... de positieve mogelijkheden van het internet om religieuze informatie en godsdienstonderricht over alle grenzen heen te verspreiden. Zo’n uitgebreid gehoor zou de stoutste dromen van hen die het evangelie vóór ons predikten, overtroffen hebben ... Katholieken moeten niet bang zijn om de deuren van de sociale communicatiemiddelen open te zetten voor Christus, zodat zijn Blijde Boodschap vanaf de daken van de wereld te horen zal zijn." H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Boodschap voor de 35ste Wereldcommunicatiedag 2001, 'Verkondig het vanaf de daken': het evangelie in het tijdperk van de wereldwijde communicatie (24 jan 2001), 3

Document

Naam: DE KERK EN INTERNET
Soort: Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen
Auteur: Msgr. John P. Foley
Datum: 22 februari 2002
Copyrights: © rkkerk.nl
Vert.:H. Lohman
Bewerkt: 7 november 2019

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2023, Stg. InterKerk, Schiedam, test