De menselijke persoon, geschapen naar Gods beeld, is tegelijkertijd een lichamelijk en een geestelijk wezen. Het bijbelverhaal brengt deze werkelijkheid tot uitdrukking in een symbolisch taalgebruik, wanneer het zegt: "God boetseerde de mens uit stof, van de aarde genomen en Hij blies hem de levensadem in de neus: zo werd de mens een levend wezen." (Gen. 2, 7) De mens is dus in zijn geheel door God gewild.

Dikwijls staat de term "ziel" in de heilige Schrift voor "het menselijk leven" Vgl. Mt. 16, 25-26 Vgl. Joh. 15, 13 of voor heel de menselijke persoon. Vgl. Hand. 2, 41 Maar hij geeft ook aan wat het diepste wezen van de mens Vgl. Mt. 26, 38 Vgl. Joh. 12, 27 en het meest waardevolle in hem, Vgl. Mt. 10, 28 Vgl. 2 Mak. 6, 30 en eveneens datgene waardoor hij in het bijzonder Gods beeld is: "ziel" betekent het geestelijk beginsel in de mens.

Het lichaam van de mens heeft deel aan de waardigheid van "het beeld van God": het is een menselijk lichaam; juist omdat het bezield wordt door een geestelijke ziel en het de menselijke persoon die in zijn geheel bestemd is om in het lichaam van Christus de tempel van de Geest te worden: Vgl. 1 Kor. 6, 19-20 Vgl. 1 Kor. 15, 44-45

Als een eenheid van lichaam en ziel verenigt de mens in zich, juist door zijn lichamelijkheid, de elementen van de stoffelijke wereld, zodat deze door hem hun hoogtepunt bereiken en hun stem verheffen om in vrijheid de Schepper te prijzen. De mens mag dus zijn lichamelijk leven niet minachten, integendeel, hij moet zijn lichaam als door God geschapen en door Hem bestemd voor de verrijzenis op de laatste dag, waarderen en eerbiedigen. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 14. § 1

De eenheid van lichaam en ziel gaat zo diep dat men de ziel als de "vorm" van het lichaam moet beschouwen, Vgl. Concilie van Vienne, Constitutie, Dwalingen toegeschreven aan Petrus Johannes Olivi, Fidei catholicae (6 mei 1312), 2 d.w.z. dankzij de geestelijke ziel is het uit stof bestaande lichaam een menselijk en levend lichaam; geest en stof zijn in de mens geen twee met elkaar verenigde naturen, maar hun eenheid vormt een natuur.

De Kerk leert dat iedere geestelijke ziel direct door God geschapen wordt: Vgl. Paus Pius XII, Encycliek, Over sommige valse meningen die de grondslagen van de Katholieke leer dreigen te ondermijnen, Humani Generis (12 aug 1950), 36 zij wordt niet "voortgebracht" door de ouders; de Kerk leert ons ook dat de ziel onsterfelijk is: Vgl. 5e Concilie van Lateranen, Bul, Sessie 8 - Over de onsterfelijkheid van de ziel en tegen de neo-Aristotelianisme (fragment), Sessio VIII - Apostolici regiminis (19 dec 1513), 1 zij vergaat niet na haar scheiding van het lichaam bij de dood en zij zal zich opnieuw met het lichaam verenigen bij de uiteindelijke verrijzenis.

Soms blijkt de ziel onderscheiden te worden van de geest. Zo bidt de heilige Paulus dat ons "hele wezen, geest, ziel en lichaam, moge ongerept bewaard zijn bij de komst van onze Heer" 4e Concilie van Constantinopel, 10e Zitting - Canones, Sessio X - Canones (28 feb 870), 10. vert. uit Gr. (1 Tess. 5, 23). De Kerk leert dat dit onderscheid geen dualiteit in de ziel invoert. 1e Vaticaans Concilie, 3e Zitting - Dogmatische Constitutie over het Katholieke Geloof, Dei Filius (24 apr 1870), 6 Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 22. § 5 "Geest" betekent dat de mens vanaf zijn schepping bestemd is voor zijn bovennatuurlijk doelen dat zijn ziel het vermogen heeft "gratuït" tot de gemeenschap met God verheven te worden. Vgl. Paus Pius XII, Encycliek, Over sommige valse meningen die de grondslagen van de Katholieke leer dreigen te ondermijnen, Humani Generis (12 aug 1950), 26

De geestelijke traditie van de Kerk legt ook de nadruk op het hart in de Bijbelse zin van "binnenste" (Jer. 31, 33), waar de mens wel of niet voor God kiest. Vgl. Deut. 6, 5 Vgl. Jes. 29, 13 Vgl. Ez. 36, 26 Vgl. Mt. 6, 21 Vgl. Lc. 8, 15 Vgl. Rom. 5, 5