15 augustus 1997
Rekening houdend met de complexiteit van het historisch proces van Jezus, zoals het in de evangelieverhalen naar voren komt en wat ook het aandeel moge geweest zijn van de persoonlijke zonde van de acteurs in het proces (Judas, het Sanhedrin, Pilatus) - God alleen kent dit - kan men niet alle Joden van Jeruzalem voor het proces verantwoordelijk stellen, ondanks de kreten van een gemanipuleerde menigte Vgl. Mc. 15, 11 en de algemene verwijten die besloten liggen in de herhaalde oproep tot bekering na Pinksteren. Vgl. Hand. 2, 23.36 Vgl. Hand. 3, 13-14 Vgl. Hand. 4, 10 Vgl. Hand. 5, 30 Vgl. Hand. 7, 52 Vgl. Hand. 10, 39 Vgl. Hand. 13, 27-28 Vgl. 1 Tess. 2, 14-15 Jezus, die op het kruis woorden van vergeving heeft gesproken, Vgl. Lc. 23, 34 en Petrus, die zijn meester ook hierin volgde, hebben de joden van Jeruzalem en zelfs hun leiders op grond van hun "onwetendheid" Vgl. Hand. 3, 17 verontschuldigd. Met nog minder recht kan men de verantwoordelijkheid tot alle andere joden, in ruimte en tijd, uitbreiden louter gebaseerd op de kreet van het volk "Zijn bloed kome over ons en onze kinderen" (Mt. 27, 25), Dit is immers enkel een bekrachtigingsformule. Vgl. Hand. 5, 28 Vgl. Hand. 18, 6
De Kerk heeft dan ook op het Tweede Vaticaans Concilie verklaard: "Wat tijdens zijn lijden bedreven werd, kan noch alle toen levende joden zonder onderscheid, noch de joden van onze tijd worden aangerekend (...). De joden mogen niet als door God verworpen, noch als vervloekt worden voorgesteld, alsof dat uit de heilige Schrift zou volgen." 2e Vaticaans Concilie, Verklaring, Over de houding van de Kerk tegenover niet-christelijke godsdiensten, Nostra Aetate (28 okt 1965), 4. vert. uit Lat.
De Kerk heeft in de officiële verkondiging van haar geloof en in het getuigenis van haar heiligen nooit vergeten dat de zondaars zelf "de veroorzakers en de uitvoerders waren van alle straffen die de goddelijke Verlosser moest verduren". Catechismus-Compendium, Catechismus van het Concilie van Trente, Catechismus Romanus Concilii Tridentini. 1,5,11, vert. uit Lat. Vgl. Heb. 12, 3 Rekening houdend met het feit dat onze zonden Christus zelf raken, Vgl. Mt. 25, 45 Vgl. Hand. 9, 4-5 aarzelt de Kerk niet de Christenen het meest verantwoordelijk te stellen voor het ter dood brengen van Jezus, een verantwoordelijkheid die zij maar al te vaak alleen op de Joden afgeschoven hebben.
Voor deze schuld moeten al diegenen verantwoordelijk gesteld worden die telkens opnieuw tot in zonden vervallen; want aangezien Christus de Heer wegens onze zonden de dood aan het kruis heeft ondergaan, "kruisigen zij die zich wentelen in hun schandelijke praktijken en misdaden, "door hun zonde de Zoon van God opnieuw in hun hart, voor zover Hij in hen is, en geven zij Hem aan bespotting prijs" (Heb. 6, 6). In dit geval kan men onze misdaad zelfs zien als een misdaad die erger is dan die van de joden. "Want als zij", zoals de apostel getuigt, "de Heer der heerlijkheid gekend zouden hebben, zouden zij Hem niet gekruisigd hebben" (1 Kor. 2, 8). Wij, daarentegen, zeggen Hem te kennen en toch verloochenen wij Hem in onze daden en slaan zo in zekere zin onze moorddadige hand aan Hem. Catechismus-Compendium, Catechismus van het Concilie van Trente, Catechismus Romanus Concilii Tridentini. 1,5,11, vert. uit Lat.
En het zijn niet de duivels die Hem hebben gekruisigd; gij zijt het die samen met hen Hem gekruisigd hebt en nog kruisigt door vreugde te vinden in zonden en ondeugden. H. Franciscus van Assisi, Admonitio. Admon. 5,3, vert. uit It.
