Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Het is de apostolische Overlevering die de kerk liet onderscheiden welke geschriften gerekend dienden te worden tot de lijst van de heilige boeken. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 8. ,3 Deze gehele lijst wordt "canon" van de Schrift genoemd. Ze bevat voor het Oude Testament 46 geschriften (45, indien men Jeremia en Klaagliederen als één geheel beschouwt) en 27 voor het Nieuwe Testament: Vgl. H. Paus Damasus I, Decretum Damasi (1 jan 382), 2-3. DS 179-180 Vgl. Concilie van Florence, Decreet, Decretum pro Jacobitis. DS 1334-1336 Vgl. Concilie van Trente, 4e Zitting - Decreet over de Heilige Geschriften en de overleveringen van de apostelen, Sessio IV - Recipiuntur Libris Sacris et de traditionibus recipiendis (8 apr 1546)

Voor het Oude Testament zijn dit: Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri, Deuteronomium, Jozua, Rechters, Ruth, de twee boeken Samuel, de twee boeken Koningen, de twee boeken Kronieken, Ezra en Nehemia, Tobit, Judit, Ester, de twee boeken Makkabeeën, Job, Psalmen, Spreuken, Prediker, Hooglied, Wijsheid, Wijsheid van Jezus Sirach, Jesaja, Jeremia, Klaagliederen, Baruch, Ezechiël, Daniël, Hosea, Joël, Amos, Obadja, Jona, Micha, Nahum, Habakuk, Sefania, Haggai, Zacharias, Maleachi.

Voor het Nieuwe Testament zijn dit: de evangelies van Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes, de Handelingen van de apostelen, de brieven van de heilige Paulus: aan de christenen van Rome, de eerste en de tweede brief aan de christenen van Korinte, de brief aan de Galaten, de brief aan de christenen van Efeze, Filippi en Kolosse, de eerste en de tweede brief aan de christenen van Tessalonica, de eerste en de tweede brief aan Timóteus, de brief aan Titus, aan Filémon; de brief aan de Hebreeën, de brief van Jakobus, de eerste en de tweede brief van Petrus, de drie brieven van Johannes, de brief van Judas en de Apocalyps.

Het Oude Testament is een niet weg te denken gedeelte van de heilige Schrift. De geschriften ervan zijn door God geïnspireerd en blijven hun waarde behouden, Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 14 want het Oude Verbond is nooit herroepen.

Immers, "het heilsbestel van het Oude Verbond had als belangrijkste bestaansgrond de komst van Christus, ons aller Verlosser (... ) voor te bereiden". "Ofschoon die boeken ook onvolmaakte en tijdgebonden zaken bevatten", leggen de boeken van het Oude Testament getuigenis af van heel de goddelijke pedagogie van de reddende liefde van God: "Hierin ligt een verheven leer over God, een weldadige wijsheid over het leven van de mens, een bewonderenswaardige rijkdom aan gebeden en tenslotte het geheim van ons heil verborgen". 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 15. , vert. uit Lat.

De christenen vereren het Oude Testament als het ware woord van God. De Kerk heeft altijd krachtig de gedachte afgewezen van het Oude Testament te verwerpen onder voorwendsel dat het door het Nieuwe Testament achterhaald zou zijn (Marcionisme).

De Kerk heeft al ten tijde van de apostelen Vgl. 1 Kor. 10, 6.11 Vgl. Heb. 10, 1 Vgl. 1 Petr. 3, 21 en vervolgens voortdurend in haar Overlevering de eenheid van het goddelijk heilsplan in de belde testamenten belicht dankzij de typologie. Deze ziet in de werking van God onder het Oude Verbond voorafbeeldingen van hetgeen God in de volheid van de tijd voltooid heeft in de persoon van zijn mensgeworden Zoon.

De christenen lezen derhalve het Oude Testament in het licht van de gestorven en verrezen Christus. Deze typologische lezing legt de onuitputtelijke inhoud van het Oude Testament bloot. Zij mag niet doen vergeten dat het Oude Testament zijn eigen waarde van een openbaring behoudt die door onze Heer zelf opnieuw bevestigd is. Vgl. Mc. 12, 29-31 Het Nieuwe Testament vraagt er overigens om ook gelezen te worden in het licht van het Oude Testament. De catechese van de eerste christenen zal er voortdurend een beroep op doen. Vgl. 1 Kor. 5, 6-8 Vgl. 1 Kor. 10, 1-11 Volgens een oud gezegde is het Nieuwe Testament verborgen in het Oude Testament, terwijl het Oude Testament wordt onthuld in het Nieuwe Testament: "Het Nieuwe Testament is verborgen in het Oude Testament en het Oude Testament wordt in het Nieuwe Testament onthuld" / "Novum in Vetere latet et in Novo Vetus patet". H. Augustinus, Hept. 2,73, vert. uit Lat. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 16

Typologie betekent de dynamiek naar de voltooiing van het goddelijk heilsplan, wanneer "God alles in allen zal zijn" (1 Kor. 15, 28). Zo verliezen b.v. ook de roeping van de aartsvaders en de uittocht uit Egypte binnen Gods heilsplan niet hun eigen waarde omwille van het feit dat zij er tezelfdertijd tussenstappen van zijn.

De Heilige Geest vervult in de voorafbeeldingen van het Oude Verbond. Omdat de Kerk van Christus "in de geschiedenis van het volk van Israël en in het Oude Verbond op wondere wijze voorbereid" 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 2. vert. Getijdenboek Lect. I,2,25 was, bewaart de liturgie van de Kerk als een integrerend en onvervangbaar bestanddeel elementen van de eredienst van het Oude Verbond door ze zich eigen te maken:

• om te beginnen de lezing van het Oude Testament;
• het Psalmgebed;
• en vooral de gedachtenis van de heilzame gebeurtenissen en betekenisvolle feiten die hun vervulling gevonden hebben in het Christusmysterie (de belofte en het verbond, de Exodus en het Pasen, het Koninkrijk en de tempel, de ballingschap en de terugkeer).

De Paascatechese van de Heer, Vgl. Lc. 24, 13-49 vervolgens ook die van de apostelen en de Kerkvaders, baseert zich op deze harmonie tussen de beide Testamenten. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 14-16 Zij onthult wat verborgen bleef onder de letter van het Oude Testament: het Christusmysterie. Deze catechese wordt "typologisch" genoemd, omdat zij de nieuwheid van Christus openbaart vanuit "voorafbeeldingen" (typen) die Hem aankondigden in de feiten, woorden en symbolen van het eerste Verbond. Deze nieuwe lezing in de Geest van waarheid, die bij Christus begint, ontsluiert de voorafbeeldingen. Vgl. 2 Kor. 3, 14-16 Zo waren de zondvloed en de ark van Noach een voorafbeelding van het heil door het Doopsel; Vgl. 1 Pt. 3, 21 de wolk en de doortocht door de Rode Zee eveneens, terwijl het water uit de rots het beeld was voor de geestelijke gaven van Christus; Vgl. 1 Kor. 10, 1-6 het manna in de woestijn was een voorafbeelding van de Eucharistie, "het echte brood uit de hemel" (Joh. 6, 32).

Daarom leest en beleeft de Kerk - in het bijzonder tijdens de Advent, de Veertigdagentijd en vooral in de Paasnacht - al deze grote gebeurtenissen uit de heilsgeschiedenis telkens opnieuw in het "heden" van haar liturgie. Dit vereist echter ook dat de catechese de gelovigen helpt zich open te stellen voor dit "geestelijk" verstaan van de heilseconomie, zoals de liturgie van de Kerk die ons doet kennen en beleven.