Vandaag, vrijdag 29 juni, is het 150 jaar geleden dat Paus Pius IX (1846-1878) een van de kortste, maar ook meest bijgewoonde concilies uit de geschiedenis heeft aangekondigd. Het Eerste Vaticaanse Concilie opende op 8 december 1868 en moest op 20 september 1870, vroeger dan voorzien omwille van de inname van Rome door de Italianen, worden afgesloten. Door de politieke onrust moest het concilie na de opening met acht maanden worden uitgesteld. De patriarchen van de Oosterse Kerken waren uitgenodigd, maar kwamen niet. Vaticanum I is bekend geworden omdat het 1e Vaticaans Concilie
Pastor Aeternus
4e Zitting - Dogmatische Constitutie over de Kerk van Christus
(18 juli 1870) er werd afgekondigd.
Paus Pius IX riep de toenmalige concilievaders naar aanleiding van de 1.800ste verjaardag van het martelaarschap van de apostelen Petrus en Paulus samen opdat de Katholieke Kerk krachtig stelling zou nemen tegen de zogenaamde wantoestanden van die tijd. Voor het eerst werden zittingen van een concilie in steno genoteerd. Historisch heeft men van dit concilie echter vooral onthouden dat de 774 kardinalen en bisschoppen er in 1870 het dogma van de Pauselijke onfeilbaarheid als hoogste juridische instantie (primaat van jurisdictie) en het hoogste leergezag hebben afgekondigd. Zo kwam ook een einde aan een interne machtsstrijd over het primaatschap van de Paus. Samengevat houdt de onfeilbaarheid in dat wanneer de Paus tegenover de gehele Kerk in kwesties van geloof en moraal zijn officiële gezag laat gelden, de Heilige Geest hem voor dwalingen behoedt. De Pauselijke onfeilbaarheid geldt alleen op het gebied van geloof en moraal: de Paus is niet onfeilbaar in wetenschappelijke, historische, economische, politieke en andere kwesties.
Van de aanwezigen spraken er zich aanvankelijk nog 88 tegen de Pauselijke onfeilbaarheid uit. 57 vroegen tevergeefs dat die nog nader zou gespecifieerd worden. Uiteindelijk werd de onfeilbaarheid quasi unaniem goedgekeurd. De beslissing versterkte de rol van de Paus en zorgde ervoor dat Rome onbetwistbaar het centrum werd van de Katholieke Kerk. Een dag later, op 19 juli 1870, begon de Frans-Duitse oorlog.
Bron: KNA/Kathpress.at
Publicatiedatum: 29 juni 2018
Laatst bewerkt: 2 juli 2018
