”Kuisheid veronderstelt een leerproces van zelfbeheersing dat bestaat in een opvoeding van de menselijke vrijheid. Het alternatief is duidelijk: ofwel beheerst de mens zijn hartstochten en bereikt vrede, ofwel laat hij zich erdoor beheersen en wordt ongelukkig.” Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 2339 Iedereen weet bij ervaring dat kuisheid het afwijzen vereist van bepaalde gedachten, woorden en zondige daden, zoals Paulus met zoveel zorg duidelijk aangeeft. Vgl. Rom. 1, 18 Vgl. Rom. 6, 12-14 Vgl. 1 Kor. 6, 9-11 Vgl. 2 Kor. 7, 1 Vgl. Gal. 5, 16-23 Vgl. Ef. 4, 17-24 Vgl. Ef. 5, 3-13 Vgl. Kol. 3, 5-8 Vgl. 1 Tess. 4, 1-18 Vgl. 1 Tim. 1, 8-11 Vgl. 1 Tim. 4, 12 Hiertoe is vereist dat men in staat is zich te beheersen en zelfbeheersing als vaste houding heeft, hetgeen duidt op innerlijke vrijheid en verantwoordelijkheidszin jegens zichzelf en jegens anderen. Tegelijk duidt het op een gelovig geweten. Een dergelijke zelfbeheersing betekent niet alleen dat men gelegenheden zal vermijden die aanleiding geven of prikkelen tot zonde, maar ook dat men weet hoe men de eigen natuurlijke driften meester kan blijven.

Als het gezin zorgt voor goede steun bij de opvoeding, en het de beoefening aanmoedigt van alle deugden, wordt de opvoeding tot kuisheid gemakkelijk en mist ze inwendige conflicten, ook al maken de jongeren op bepaalde momenten bijzonder moeilijke situaties mee. Van sommigen die in situaties verkeren waarin tegen de kuisheid wordt gezondigd of waar kuisheid van geen betekenis wordt geacht, kan het een harde en soms ook heldhaftige strijd vragen, om kuis te kunnen leven. Maar met Christus’ genade, die voortkomt uit Zijn echtelijke liefde voor de kerk, is het voor iedereen mogelijk kuis te leven, zelfs als men in ongunstige omstandigheden verkeert.

Vaticanum II leert dat alle mensen tot heiligheid zijn geroepen; juist dit feit maakt het makkelijker te begrijpen dat iedereen in situaties kan verkeren waar heldhaftige deugd wordt gevraagd, evengoed in het celibaat als in het huwelijk, en dat in feite dit op een of andere wijze iedereen gedurende kortere of langere tijd overkomt. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Georganiseerd door de Universiteit van het H. Hart en het Johannes Paulus II Instituut, Tot de priesters die deelnamen aan een studiecongres over 'verantwoorde voortplanting' (17 sept 1983), 2 Vandaar dat het huwelijksleven een vreugdevolle en veeleisende weg is naar heiligheid.