Als God aan mensen het voorrecht en de grote verantwoordelijkheid toevertrouwt, ouders te worden, geeft Hij hun tegelijk de genade die nodig is om hun opdracht naar behoren uit te voeren. Bovendien vinden ouders, bij hun opdracht hun kinderen op te voeden, inspiratie in ”twee fundamentele waarheden: de eerste is dat de mens geroepen is te leven in waarheid en liefde; de tweede dat iedere mens zichzelf verwezenlijkt door de oprechte gave van zichzelf”. H. Paus Johannes Paulus II, Brief, Brief aan de Gezinnen - Bij gelegenheid van het Internationaal Jaar van het Gezin, Gratissimam sane (2 feb 1994), 16 Als echtgenoot, ouder en bemiddelaar van de sacramentele huwelijksgenade, worden zij iedere dag ondersteund door een speciale geestelijke kracht die zij van Jezus Christus ontvangen, van Hem die Zijn bruid de kerk liefheeft en koestert.

Als man en vrouw die ‘één vlees’ zijn geworden door de huwelijksband, delen zij samen de plicht hun kinderen op te voeden door bereidwillig en in krachtig onderling gesprek, met elkaar samen te werken; deze plicht “heeft een nieuwe en speciale bron in het sacrament van het huwelijk, dat hen aan de eigenlijke christelijke opvoeding van de kinderen toewijdt, dat wil zeggen hen roept deel te nemen aan het gezag en aan de liefde van God de Vader en van Christus de Herder, alsook aan de moederlijke liefde van de kerk, en hen verrijkt met wijsheid en raad, sterkte en alle andere gaven van de Heilige Geest, om de kinderen te helpen in hun menselijke en christelijke groei”. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 38

Bij de opvoeding tot kuisheid zijn in het ‘vaderschap-moederschap’ ook inbegrepen de ouder die alleen achterblijft en de adoptief–ouders. De taak van de alleenstaande ouder is beslist niet gemakkelijk omdat de steun van de ander en daarnaast de rol en het voorbeeld van de ouder van het andere geslacht ontbreken. Maar God steunt alleenstaande ouders met bijzondere liefde, en vraagt hun deze opdracht te vervullen met dezelfde edelmoedigheid en fijngevoeligheid waarmee ze hun kinderen liefhebben en voor hen zorgen op andere terreinen van het gezinsleven.

Sommige mensen zijn in bepaalde gevallen geroepen om de plaats van de ouders in te nemen: zij die blijvend de rol van de ouders op zich nemen, bijvoorbeeld voor weeskinderen of kinderen die te vondeling zijn gelegd. Ook zij hebben de taak de opgroeiende jeugd in alle opzichten op te voeden, dus ook tot kuisheid. Ze zullen de genade van staat ontvangen om dat te doen volgens dezelfde beginselen als waardoor christelijke ouders zich laten leiden.

Ouders moeten nooit het gevoel hebben dat ze alléén staan voor deze opdracht. De kerk steunt en bemoedigt hen, in het vertrouwen dat zij beter dan wie ook in staat zijn deze taak te vervullen. Daarnaast bemoedigt de kerk ook de mannen en vrouwen die, vaak met grote zelfopoffering, aan ouderloze kinderen een vorm van ouderliefde en gezinsleven schenken. Hoe het ook zij, allen moeten deze plicht in een geest van gebed tegemoet treden, daarbij luisterend naar en gehoorzaam aan wat de kerk leert aangaande de morele waarheden van geloof en rede; daarbij moeten zij de kinderen en de jonge mensen steeds als ‘persoon’ zien, als kinderen van God en erfgenamen van het Rijk der hemelen.