Geliefde broeders en zusters, goedendag!

Vandaag beëindigen we de reeks catecheses over de figuur van de Heilige Jozef. De catecheses zijn een aanvulling op de Apostolische Brief Paus Franciscus - Apostolische Brief
Patris Corde
Met een vaderhart - Bij de 150e verjaardag van het uitroepen van St. Jozef tot Patroon van de universele Kerk - Afkondiging Sint Jozefjaar
(8 december 2020) die geschreven werd ter gelegenheid van de 150 jaar afkondiging van de Heilige Jozef als Patroon van de katholieke Kerk door de zalige Pius IX. Wat betekent deze titel? Wat wil het zeggen dat de Heilige Jozef “patroon van de Kerk” is? Hierover wil ik samen met jullie nadenken.

Ook nu zijn het de Evangelies die ons de meest correcte leessleutel bieden. Immers, bij elke gebeurtenis waarin Jozef een rol speelt, maakt het Evangelie de kanttekening dat hij het Kind en zijn moeder met zich meeneemt en doet wat God bevolen heeft. Vgl. Mt. 1, 24 Vgl. Mt. 2, 14.21 Zo ligt de nadruk op het feit dat Jozef als opdracht heeft Jezus en Maria te beschermen. Hij is hun belangrijkste beschermer. “Inderdaad, Jezus en Maria, zijn Moeder, zijn de kostbaarste schat van ons geloof” Paus Franciscus, Apostolische Brief, Met een vaderhart - Bij de 150e verjaardag van het uitroepen van St. Jozef tot Patroon van de universele Kerk - Afkondiging Sint Jozefjaar, Patris Corde (8 dec 2020), 5 Vgl. Congregatie voor de Riten, Plechtige, officiële proclamatie van St. Jozef tot Patroon van de gehele Kerk en van de verheffing van de feestdag van 19 maart tot een plechtige liturgische viering, Quemadmodum Deus (8 dec 1870) Vgl. Z. Paus Pius IX, Apostolische Brief, Aan de glorierijke Aartsvader - Over de H. Jozef, Inclytum Patriarcham (7 juli 1871) en die schat wordt door Jozef beschermd.

In de verlossingsgeschiedenis kan de Zoon niet gescheiden worden van de Moeder, van haar die “op de pelgrimstocht van het geloof is voorgegaan en de vereniging met haar Zoon (…) standvastig heeft volgehouden tot onder het kruis” 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 58, zoals het Tweede Vaticaans Concilie ons in herinnering brengt.

Jezus, Maria en Jozef zijn in zekere zin de meest originele kern van de Kerk. Jezus is Mens en God, Maria, de eerste leerlinge, is de Moeder en Jozef, de beschermer. En ook wij “zouden altijd moeten overwegen of wij ook Jezus en Maria beschermen, want op een mysterieuze manier zijn zij ook aan onze verantwoordelijkheid, zorg en bewaring toevertrouwd”. Paus Franciscus, Apostolische Brief, Met een vaderhart - Bij de 150e verjaardag van het uitroepen van St. Jozef tot Patroon van de universele Kerk - Afkondiging Sint Jozefjaar, Patris Corde (8 dec 2020), 5 Dit is een mooie eigenschap van de christelijke roeping: beschermen. Het leven beschermen, de menselijke ontwikkeling beschermen, de menselijke geest beschermen, het menselijk hart beschermen, de menselijke arbeid beschermen. Een christen is zoals de Heilige Jozef: men moet beschermen. Christen zijn is niet slechts het geloof aanvaarden, het geloof belijden, maar het leven beschermen, het eigen leven, het leven van anderen, het leven van de Kerk. De Zoon van de Allerhoogste is in de wereld gekomen in een toestand van grote kwetsbaarheid. Zo is Jezus geboren: kwetsbaar, zwak. Hij heeft gewild dat Hij beschermd moest worden, beschermd en verzorgd. God heeft op Jozef vertrouwd, zoals ook Maria deed, die in hem een echtgenoot heeft gevonden die haar heeft bemind en geëerbiedigd. In deze zin “kan de heilige Jozef niet anders zijn dan de Beschermer van de Kerk, want de Kerk is de voortzetting van het Lichaam van Christus in de geschiedenis, net zoals Maria’s moederschap wordt weerspiegeld in het moederschap van de Kerk. In zijn voortdurend waken over de Kerk beschermt Jozef nog steeds het Kind en Zijn moeder, en ook wij, door onze liefde voor de Kerk, houden nog steeds van het Kind en Zijn moeder”. Paus Franciscus, Apostolische Brief, Met een vaderhart - Bij de 150e verjaardag van het uitroepen van St. Jozef tot Patroon van de universele Kerk - Afkondiging Sint Jozefjaar, Patris Corde (8 dec 2020), 5

Dat Kind is Hij die zal zeggen “al wat gij gedaan hebt voor een dezer geringsten van mijn broeders hebt gij voor Mij gedaan” (Mt. 25, 40). Daarom is elke mens die honger en dorst heeft, elke vreemdeling, elke migrant, elke mens zonder kleding, elke zieke, elke gevangene, het “Kind” dat Jozef beschermt. Wij worden uitgenodigd deze mensen, onze broeders en zusters, te beschermen zoals Jozef heeft gedaan. Daarom wordt hij aanroepen als de beschermer van de noodlijdenden, de ballingen, de bedroefden en ook de stervenden – Paus Franciscus - Audiëntie
H. Jozef: 11. - Heilige Jozef, patroon van de goede dood
Catechesereeks over de H. Jozef - Aula Paulus VI
(9 februari 2022). Van Jozef moeten we ook leren volgende goederen te “beschermen”: het Kind en zijn moeder beminnen, de Sacramenten en het volk van God liefhebben, de armen en onze parochie beminnen. Elk van deze werkelijkheden is steeds het Kind en zijn moeder. Vgl. Paus Franciscus, Apostolische Brief, Met een vaderhart - Bij de 150e verjaardag van het uitroepen van St. Jozef tot Patroon van de universele Kerk - Afkondiging Sint Jozefjaar, Patris Corde (8 dec 2020), 5 We moeten bescherming bieden want op die wijze beschermen we Jezus, zoals Jozef heeft gedaan.

Het is vandaag gemeengoed kritiek te leveren op de Kerk, haar onsamenhangendheden – en dat zijn er vele – te beklemtonen, de zonden te onderlijnen, dat zijn in werkelijkheid ons gebrek aan coherentie, onze zonden want van altijd is de Kerk een volk van zondaars die de barhartigheid van God leren kennen. Laten we ons de vraag stellen, diep in het hart, of we van de Kerk houden zoals ze is, het volk van God op weg, met veel beperktheden maar met een groot verlangen om God te dienen en te beminnen. Immers, alleen de liefde stelt ons in staat voluit de waarheid te zeggen, op onpartijdige wijze. Te zeggen wat niet kan, maar ook het goede en de heiligheid die in de Kerk aanwezig zijn te erkennen, uitgaande precies van Jezus en van Maria. De Kerk beminnen, de Kerk beschermen dat is: op weg gaan met de Kerk. Maar de Kerk is niet dat groepje rond de pastoor dat alles regelt. Neen. De Kerk dat zijn wij allen, allen. Op weg. De een beschermt de ander, elkaar wederkerig beschermen. Dit is een mooie vraag: wanneer ik een probleem met iemand heb, tracht ik die dan te beschermen of onmiddellijk te veroordelen? Kwaad te spreken over die persoon, hem/ haar te vernietigen? We moeten beschermen, altijd beschermen!

Geliefde broeders en zusters, ik spoor jullie aan de voorspraak van de Heilige Jozef af te smeken precies op de moeilijkste ogenblikken in jullie leven en in dat van jullie gemeenschap. Waar onze vergissingen aanstootgevend worden, vragen we de Heilige Jozef ons de moed te schenken de waarheid te doen, vergiffenis te vragen en nederig opnieuw te beginnen. Waar vervolging verhindert dat het Evangelie wordt verkondigd, vragen we de Heilige Jozef de kracht en het geduld om machtsmisbruik en lijden te verdragen uit liefde voor het Evangelie. Waar materiële en menselijke middelen schaars zijn en ons de ervaring van armoede geven, zeker wanneer we geroepen zijn bescherming te bieden aan de laatsten, de machtelozen, de wezen, de zieken, de uitgeslotenen uit de samenleving, laat ons dan de Heilige Jozef bidden dat hij voor ons Voorzienigheid zou zijn. Zoveel heiligen hebben zich tot hem gewend! Vele mensen hebben in de geschiedenis van de Kerk in hem een patroon, een beschermer, een vader gevonden!

Laat ons hun voorbeeld navolgen en daarom bidden we vandaag samen. We bidden tot de Heilige Jozef met het gebed dat ik aan het slot van de Brief Paus Franciscus - Apostolische Brief
Patris Corde
Met een vaderhart - Bij de 150e verjaardag van het uitroepen van St. Jozef tot Patroon van de universele Kerk - Afkondiging Sint Jozefjaar
(8 december 2020) heb gegeven om aan hem onze bedoelingen en, op bijzondere wijze, de lijdende en beproefde Kerk toe te vertrouwen. Jullie hebben nu in verschillende talen, in vier denk ik, het gebed in handen en ik denk dat het ook op het scherm komt, zodat we samen, ieder in de eigen taal, tot de Heilige Jozef kunnen bidden

Wees gegroet, bewaker van de Verlosser,
echtgenoot van de Heilige Maagd Maria.
Aan jou vertrouwde God zijn enige Zoon toe,
in jou stelde Maria haar vertrouwen;
met jou is Christus mens geworden.
Gezegende Jozef, toon je ook voor ons een vader,
en leid ons op de weg van het leven.
Verkrijg voor ons genade, barmhartigheid en moed,
en verdedig ons tegen elk kwaad. Amen