Een verschijnsel van het hoogste belang trekt onze aandacht: de urbanisering namelijk, die zowel in de geïndustrialiseerde landen als in de ontwikkelingslanden plaatsvindt. Na lange eeuwen is de agrarische beschaving thans aan het verdwijnen. Heeft men overigens wel voldoende aandacht voor de verbetering van de levensomstandigheden van de plattelandsbewoners, wier zwakke, soms zelfs rampzalige economische situatie de trek naar de steden veroorzaakt, waar de mensen opgehoopt leven in trieste voorsteden en waar noch werk- noch woongelegenheid is te vinden?

Deze aanhoudende ontvolking van het platteland, de industriële ontwikkeling, de onafgebroken bevolkingsaanwas en de aantrekkingskracht van de grote steden leiden tot bevolkingsconcentraties waarvan men zich nauwelijks meer een voorstelling kan maken: thans spreekt men al van reuzensteden, 'megalopoles' genoemd, die meerdere tientallen miljoenen inwoners zullen omvatten. Ongetwijfeld bestaan er ook steden van een omvang die een beter bevolkingsevenwicht mogelijk maakt. Zij zijn in staat werkgelegenheid te verschaffen aan degenen die door de agrarische ontwikkeling tot werkloosheid komen en vormen een microsamenleving die proletarisering en massificering van de burgers tegengaat.

De onbeteugelde uitgroei van de steden vormt een nevenverschijnsel van de industrialisering, maar valt daar niet mee samen. Steunend op het technologisch onderzoek en de omvorming van de natuur, gaat de industrialisering zonder ophouden verder op de ingeslagen weg en geeft zij voortdurend blijk van haar dynamiek. Terwijl bepaalde ondernemingen tot ontwikkeling komen en fusioneren, gaan andere ten onder of vestigen ze zich elders, zodat er weer nieuwe sociale problemen ontstaan; gedwongen werkloosheid in bepaalde bedrijfstakken of woongebieden, omscholing en overplaatsing, voortdurende herscholing van de werknemers, ongelijkheid van arbeids- en levensvoorwaarden in de verschillende bedrijfstakken. Een concurrentie die alle perken te buiten gaat, lanceert, met gebruikmaking van de moderne publiciteitsmiddelen, onophoudelijk nieuwe producten en tracht de consument te verlokken, terwijl zij oude, nog goed bruikbare installaties overbodig maakt. Aan zeer grote delen van de bevolking ontbreekt het levensnoodzakelijke en tegelijk spant men zich in behoefte aan overbodige goederen te kweken. Terecht kan men zich afvragen, of de mens, na al zijn veroveringen, de vrucht van zijn arbeid thans niet tegen zichzelf keert. Wordt hij, na eerst de noodzakelijke beheersing van de natuur te hebben gerealiseerd, Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Over de ontwikkeling van de volken, Populorum Progressio (26 mrt 1967), 25 thans geen slaaf van de dingen die hijzelf fabriceert?