Paus Franciscus - 4 oktober 2020
FRATELLI TUTTI Alle mensen - Over broederschap en sociale vriendschap |
|||
► | Dialoog en vriendschap in de samenleving (198-224) | ||
► | Vriendelijkheid herontdekken (222-224) |
Het individualisme van de consument veroorzaakt veel onrecht. De anderen worden gezien als echte sta-in-de-wegs voor onze egoïstische comfortabele rust. Uiteindelijk behandelen we ze als lastposten en worden we almaar agressiever. Dit verergert nog en bereikt een ergerniswekkend niveau in tijden van crisis, rampspoed en ontberingen, waarin de mentaliteit van ‘ieder voor zich’ op de voorgrond treedt. Maar ook dan is het mogelijk te kiezen voor het cultiveren van vriendelijkheid. Mensen die dat doen, worden sterren in de nacht.
Sint-Paulus verwees naar een vrucht van de Heilige Geest met het Griekse woord chrestótes (Gal. 5, 22), dat een gemoedstoestand uitdrukt die niet bitter, grof of hard is, maar welwillend, zachtaardig, ondersteunend en troostend. De persoon die deze kwaliteit bezit, helpt anderen om hun bestaan draaglijker te maken, vooral wanneer ze onder problemen, ontberingen en angsten gebukt gaan. Die manier van omgaan met anderen kan verschillende vormen aannemen zoals: een vriendelijke daad, een zorg om niet te beledigen door woord of daad, een bereidheid om hun lasten te verlichten. Het gaat om woorden van troost, kracht, troost en aanmoediging uitspreken en niet woorden die vernederen, verdrietig maken, boos maken of minachting tonen. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over vreugde van de liefde, Amoris Laetitia (19 mrt 2016), 100
Vriendelijkheid bevrijdt ons van de wreedheid die menselijke relaties soms besmet, van de angst die ons ervan weerhoudt om aan anderen te denken, van het hectische druk bezig zijn dat vergeet dat anderen ook recht hebben om gelukkig te zijn. Vandaag is er meestal tijd noch energie beschikbaar om stil te staan en aardig te zijn voor anderen, om te zeggen: ‘alsjeblieft’, ‘excuseer’, ‘dankjewel’. Maar af en toe verschijnt als bij wonder een vriendelijke persoon die bereid is om zijn angsten en drukke bezigheden opzij te schuiven om aandacht te schenken, te glimlachen, een bemoedigend woord te spreken, te luisteren te midden van zoveel onverschilligheid. Die dagelijks geleefde inspanning is in staat om een gezonde manier van samenleven te creëren die misverstanden overwint en conflicten voorkomt. Vriendelijkheid moet gecultiveerd worden; ze is geen oppervlakkige burgerlijke deugd. Juist omdat ze respect en waardering voor anderen veronderstelt, verandert vriendelijkheid, zodra ze een cultuur in de samenleving wordt, ingrijpend levensstijlen, relaties en de manier waarop ideeën worden besproken en vergeleken. Vriendelijkheid vergemakkelijkt het zoeken naar consensus; ze opent nieuwe wegen waar vijandigheid en conflict alle bruggen zouden verbranden.