Als gelovigen zijn we ervan overtuigd dat er zonder openheid op de Vader van alle mensen geen solide en stabiele redenen zijn om een beroep te doen op broederlijkheid. We zijn zeker dat

"alleen vanuit het besef dat we geen wezen maar kinderen zijn, we in vrede met elkaar kunnen leven." Paus Franciscus, Dagelijkse overweging, Domus Sanctae Marthae, Tijdens de Eucharistieviering (17 mei 2020)

Want

"de rede is op zichzelf in staat de gelijkheid onder de mensen te vatten en een burgermaatschappij te vestigen, maar de rede kan geen broederlijkheid tot stand brengen." Paus Benedictus XVI, Encycliek, Liefde in Waarheid - Over de integrale ontwikkeling van de mens in liefde en waarheid, Caritas in Veritate (29 juni 2009), 19

In dat verband wil ik een memorabele tekst citeren:

"Als er geen transcendente waarheid bestaat, waaraan in gehoorzaamheid de mens volledig zijn identiteit verwerft, dan bestaat er geen enkel zeker beginsel dat rechtvaardige betrekkingen tussen de mensen garandeert. Het belang van hun klasse, groep of natie stelt hen onvermijdelijk tegenover elkaar. Als men de transcendente waarheid niet erkent, dan overwint de kracht van de macht en probeert ieder de middelen waarover hij beschikt volledig te gebruiken om zijn eigen belang of zijn eigen mening op te leggen zonder rekening te houden met de rechten van de ander. […] De wortel van het moderne totalitarisme moet dus gezocht worden in de ontkenning van de transcendente waardigheid van de mens, die zichtbaar beeld is van de onzichtbare God en juist hierom, vanwege zijn natuur zelf, subject van rechten is die niemand mag schenden, noch het individu noch de groep noch de klasse noch de natie of de staat. Ook de meerderheid van een sociaal lichaam mag dit niet doen en zij mag zich niet tegenover de minderheid stellen en deze marginaliseren, onderdrukken, uitbuiten of proberen te vernietigen." H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van de encycliek Rerum Novarum, Centesimus Annus (1 mei 1991), 44

Uit onze geloofservaring en uit de wijsheid die we in de loop der eeuwen vergaard hebben, maar ook door wat we uit onze zwakheden en mislukkingen geleerd hebben, weten wij, als gelovigen van verschillende godsdiensten, dat ons getuigen van God onze samenleving ten goede komt. God oprecht zoeken en hem niet gebruiken voor onze ideologische of praktische belangen, helpt ons om elkaar te zien als tochtgenoten en echte broeders en zusters. Wij zijn ervan overtuigd dat

"wanneer men in naam van een ideologie God uit de samenleving wil bannen, de samenleving uiteindelijk afgodsbeelden zal aanbidden, en heel snel verliezen mannen en vrouwen dan de weg, wordt hun waardigheid met voeten getreden en worden hun rechten geschonden. U weet heel goed hoeveel leed wordt veroorzaakt door het ontzeggen van gewetens- en godsdienstvrijheid, en hoe die wonde een mensheid achterlaat die verarmd is, omdat ze geen hoop en idealen meer heeft om haar te leiden." Paus Franciscus, Toespraak, Toespraak tot vertegenwoordigers van de christelijke belijdenissen en andere godsdiensten in Albanië, Doden in Naam van God: een groot heiligschennis (21 sept 2014)

Het moet worden erkend

"dat een van de belangrijkste oorzaken van de crisis van de moderne wereld gelegen is in een verdoofd menselijk geweten en een afstand nemen van religieuze waarden, maar ook in het allesoverheersende individualisme en in materialistische filosofieën die de menselijke persoon vergoddelijken en wereldse en materiële waarden vooropstellen in plaats van de hoogste transcendente principes." Paus Franciscus, Toespraak, Abu Dhabi - Verenigde Arabische Emiraten, Document over broederlijkheid onder de mensen voor wereldvrede en voor het samenleven (4 feb 2019), 7

Het is onaanvaardbaar dat in het publieke debat, alleen machthebbers en wetenschappers recht van spreken hebben. Er moet ook ruimte zijn voor reflectie vanuit een religieuze achtergrond die eeuwenlange ervaring en wijsheid samenbrengt.

"Want de klassieke religieuze teksten kunnen betekenis hebben in ieder tijdperk; ze bezitten een blijvende motiverende kracht om telkens nieuwe horizonten te openen, het denken te stimuleren en geest en hart te verruimen. Toch worden ze vaak met minachting bekeken als gevolg van de bekrompenheid van een bepaald soort rationalisme." Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 256

Daarom beperkt de Kerk, zelfs als ze de autonomie van de politiek respecteert, haar zending niet tot de privésfeer. Integendeel,

"ze kan en mag [...] niet afzijdig blijven bij de opbouw van een betere wereld noch ophouden de geestelijke krachten op te wekken" Paus Benedictus XVI, Encycliek, God is Liefde, Deus Caritas Est (25 dec 2005), 28,

die heel het maatschappelijk leven kunnen verrijken. Het klopt dat religieuze bedienaars zich niet met partijpolitiek mogen bezighouden, dit komt de leken toe, maar ze kunnen evenmin afstand doen van de politieke dimensie van het leven zelf Vgl. Aristoteles, Politica. 1253a 1-3: De mens is een politiek dier die een voortdurende aandacht voor het algemeen welzijn en de zorg voor integrale menselijke ontwikkeling inhoudt. De Kerk

"heeft een publieke rol, die zich niet beperkt tot haar inzet voor zorg en onderwijs, omdat ze de vooruitgang van de mens en de wereldwijde broederlijkheid bevordert." Paus Benedictus XVI, Encycliek, Liefde in Waarheid - Over de integrale ontwikkeling van de mens in liefde en waarheid, Caritas in Veritate (29 juni 2009), 11

Ze is niet van plan om aanspraak te maken op wereldlijke macht, maar om zich aan te bieden als

"een familie onder families - dit is de Kerk – die openstaat om in de wereld te getuigen van geloof, hoop en liefde voor de Heer en voor hen die zijn voorkeursliefde genieten. Een huis met open deuren. De Kerk is een huis met open deuren, want zij is een moeder." Paus Franciscus, Toespraak, Kerk van de H. Aartsengel Michaël, Rakovski (Bulgarije), Tot de katholieke gemeenschap (6 mei 2019)

En net als Maria, de moeder van Jezus

"willen wij een Kerk zijn die dient, die naar buiten komt, die haar kerken en sacristieën verlaat om het leven te ondersteunen, om de hoop in stand te houden, om een teken van eenheid te zijn [...] om bruggen te bouwen, muren af te breken en verzoening te zaaien." Paus Franciscus, Homilie, Minor Basilica van de Schrijn “Virgen de la Caridad del Cobre” - Santiago de Cuba (Cuba), Tijdens de Eucharistieviering (22 sept 2015)