26 oktober 2004
Een uitgelezen context voor het maken van de onderscheiding is het functioneren van het democratische systeem, dat tegenwoordig door velen in agnostische en relativistische termen begrepen wordt, wat leidt tot het geloof dat waarheid iets is dat door de meerderheid bepaald wordt en afhankelijk is van politieke evenwichten Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van de encycliek Rerum Novarum, Centesimus Annus (1 mei 1991), 46. In dergelijke omstandigheden is het maken van onderscheid bijzonder moeilijk, vooral in domeinen zoals dat van de objectiviteit en de juistheid van informatie, van wetenschappelijk onderzoek of van economische keuzes die het leven van de armen beïnvloeden. Het maken van onderscheid is evenzeer bijzonder veeleisend wanneer het gaat over realiteiten die betrekking hebben op fundamentele en onvermijdelijke morele plichten, zoals de heiligheid van het leven, de onontbindbaarheid van het huwelijk, de bevordering van het gezin gebaseerd op een huwelijk tussen man en vrouw.
In dergelijke situaties zijn bepaalde fundamentele criteria nuttig: het onderscheid én tegelijk het verband tussen de wettelijke en de zedelijke orde; trouw aan de eigen identiteit én tegelijk de bereidheid tot dialoog met iedereen; de noodzaak voor de christen om bij het beoordelen en bij het sociale engagement te verwijzen naar de observantie van drie onscheidbare waarden: natuurlijke waarden, met respect voor de legitieme autonomie van de tijdelijke realiteiten; morele waarden, die een bewustzijn bevorderen van de intrinsiek ethische dimensie van elk sociaal en politiek vraagstuk; bovennatuurlijke waarden, gericht op het vervullen van zijn plichten in de geest van het Evangelie van Jezus Christus.