Franjo Kardinaal Seper - 5 mei 1980
De rechten en goederen die de menselijke persoon eigen zijn, worden van groot belang wanneer het gaat om kwesties welke de mensen van onze tijd bezighouden. Wat dat betreft heeft het Tweede Oecumenische Vaticaans Concilie de voortreffelijke waardigheid van de menselijke persoon en vooral zijn recht op het leven plechtig bevestigd. Daarom heeft dat concilie de misdaden tegen het leven aangeklaagd, waaronder 'alle soorten van moord, uitroeiing, abortus, euthanasie en vrijwillige zelfmoord' gerekend moeten worden 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 27. Onlangs heeft de heilige Congregatie voor de Geloofsleer opnieuw de leer over de abortus provocatus bij alle christengelovigen in herinnering geroepen. Congregatie voor de Geloofsleer, Verklaring over Abortus provocatus, De abortu procurato - Declaratio (18 nov 1974) Nu echter achtte dezelfde Heilige Congregatie het nuttig de leer van de Kerk over de euthanasie naar voren te brengen.
Het is ongetwijfeld waar, dat de beginselen welke de laatste Pausen Paus Pius XII, Toespraak, Tot de Internationale Unie van Katholieke Vrouwenbonden, Vous vous présentez (11 sept 1947) Paus Pius XII, Toespraak, Tot het congres van de Italiaanse katholieke unie van verloskundigen over morele aspecten van huwelijksleven en zwangerschap, Vegliare con sollecitudine - Over morele aspecten van huwelijksleven en zwangerschap (29 okt 1951) Paus Pius XII, Toespraak, Tot de deelnemers aan het 16e congres van het Internationaal Bureau van Onderzoek omtrent de militaire geneeskunde, Arrivés au terme (19 okt 1953) Paus Pius XII, Toespraak, Over drie godsdienstig zedelijke vraagstukken inzake anesthesie naar aanleiding van het Negende Nationaal Congres van de "Società Italiana di Anestesiologia", Le IXe Congres National - Over de anesthesie (25 feb 1957) Vgl. Paus Pius XII, Toespraak, Ook over de vraag naar het ontvangen van de Ziekenzalving in die omstandigheid, Le Dr. Bruno Haid - Tot anaesthesisten over het probleem van reanimatie (24 nov 1957) Vgl. H. Paus Paulus VI, Toespraak, Tot de leden van het Speciale Comité van de Verenigde Naties voor Apartheid (22 mei 1974) Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Tot de Amerikaanse Bisschoppen te Chicago (5 okt 1979) op dit leergebied uiteen hebben gezet, hun volledige kracht behouden; maar de vooruitgang van de medische wetenschap heeft teweeggebracht, dat in de kwestie van de euthanasie de laatste jaren nieuwe aspecten naar voren treden; deze aspecten vereisen echter een nieuwe verduidelijking ten aanzien van de ethische normen ervan.
In de huidige menselijke samenleving waarin de fundamentele waarden van het menselijk leven dikwijls in twijfel worden getrokken, komt het voor dat een verandering in de burgerlijke cultuur van invloed is op de beschouwingswijze van dood en pijn; ook moet worden opgemerkt dat de medische wetenschap grote vorderingen heeft gemaakt in de kunde te genezen en het leven te verlengen onder bepaalde voorwaarden die echter soms vragen van moraliteit oproepen. Daarom stellen mensen die in dergelijke situaties verkeren zich vol bezorgdheid vragen over de zin van een zeer hoge ouderdom en van de dood. En vanzelfsprekend stellen zij zich ook de vraag of zij het recht hebben zichzelf of de hunnen een 'zachte dood' te waarborgen welke hun pijnen kan verlichten en welke hun meer in overeenstemming lijkt met de menselijke waardigheid.
Daarom hebben meerdere bisschoppenconferenties aan de Heilige Congregatie voor de Geloofsleer vragen gesteld. Deze Heilige Congregatie bedoelt nu met deze verklaring, nadat zij aangaande de verschillende aspecten van de euthanasie de mening van deskundigen heeft ingewonnen, een antwoord te geven op de vragen van de bisschoppen, opdat dezen gemakkelijker de hun toevertrouwde gelovigen kunnen onderrichten en een basis hebben waardoor zij aan de burgerlijke bestuurders de beginselen van hun beschouwingen inzake deze zeer ernstige zaak kunnen voorleggen.
De argumenten die in dit document naar voren worden gebracht, zijn op de eerste plaats gericht tot hen die hun geloof en hoop stellen op Christus, door wiens leven, dood en verrijzen het leven en de dood van de christenen vooral een nieuwe betekenis hebben gekregen naar de woorden van de heilige Paulus: 'Zolang wij leven, leven wij voor de Heer, en sterven wij, dan sterven wij voor de Heer: of wij leven of sterven, Hem behoren wij toe' (Rom. 14, 8). Vgl. Fil. 1, 20
Wat echter hen betreft die een andere godsdienst belijden, stemmen de meesten van hen voorzeker met ons hierin overeen dat het geloof in God de Schepper, in de Voorzienigheid en in de Heer van het leven - wanneer zij dat geloof althans delen - aan iedere menselijke persoon een buitengewone waardigheid schenkt en de eerbied ervoor waarborgt.
Het is te hopen dat deze verklaring ook de instemming kan verwerven van de mensen van goede wil, die ofschoon door verschillende filosofische en ideologische opvattingen van elkaar gescheiden, zich toch levendig bewust zijn van de rechten van de menselijke persoon. Deze rechten zijn trouwens in de loop van de laatste jaren dikwijls afgekondigd door verklaringen van internationale bijeenkomsten. Men lette vooral op de aanbeveling 779 (1976) over de rechten van zieken en stervenden welke werd aanvaard door de parlementaire vergadering van de Raad van Europa tijdens zijn XXVIIe gewone zitting. Vgl. SIPECA, n. 1, maart 1977, blz. 14-15. Daar het hier gaat om de fundamentele rechten die aan iedere menselijke persoon toekomen, is het duidelijk dat het niet aangaat te steunen op argumenten van politiek pluralisme of van godsdienstvrijheid om de universele kracht van deze rechten te ontkennen.
