Dierbare broeders en zusters,

Ik heet u allen hartelijk welkom. Ik betuig mijn dank aan Kardinaal Angelo Sodano voor zijn vriendelijke woorden en in het bijzonder dank ik hem, ook uit naam van de leden van het College van Kardinalen, voor de gewaardeerde diensten die hij lange tijd heeft verzorgd als Deken, in een geest van behulpzaamheid, toewijding en efficiency, en met grote vaardigheid in het organiseren en coördineren. In de stijl van "la rossa nostrana", zoals de Piemontese schrijver Nino Costa zou zeggen. Nu moeten de Kardinaal Bisschoppen een nieuwe deken kiezen, Ik hoop dat zij iemand zullen kiezen die deze belangrijke verantwoordelijkheid voltijds kan dragen. Dank U.

Ik wens ieder van u hier, uw collega's en allen die werkzaam zijn in de Curie, maar ook de Pauselijke Vertegenwoordigers en hun staf, een heilig en vreugdevol Kerstfeest toe. En ik voeg daaraan mijn waardering toe voor de toewijding waarmee u dagelijks ten dienste staat van de Kerk. Dank u zeer.

Dit jaar geeft de Heer ons wederom de gelegenheid bijeen te komen voor dit moment van vriendschap dat onze broederlijkheid versterkt en gebaseerd is op onze bezinning op Gods liefde die met Kerstmis wordt geopenbaard. Een hedendaags mysticus heeft geschreven dat

"de geboorte van Christus de grootste en welsprekendste getuigenis is van hoeveel God van de mens hield. Hij hield van hem met persoonlijke liefde. Daarom nam hij een menselijk lichaam aan, verenigde dat met zichzelf en maakte het voor altijd zijn eigen lichaam. De geboorte van Christus is zelf een "convenant van liefde", voor altijd bezegeld tussen God en mens”. MATTA EL MESKEEN, L’Umanità di Dio, Qiqajon-Bose, Magnano 2015, 170-171.

Zoals H. Clemens van Alexandrië schrijft:

"Christus daalde neer en nam onze menselijkheid aan, vrijwillig delend in ons menselijk lijden, om de volgende reden: nu hij de zwakheid van hen die hij liefheeft heeft ervaren, kan hij ons vervolgens zijn grote macht laten ervaren." H. Clemens van Alexandrië, Traktaat over de verlossing der rijken, Quis dives salvetur?. 37, 1-6

In het licht van deze grenzeloze goedheid en liefde is onze uitwisseling van Kerstwensen weer een kans om gehoor te geven aan Christus' nieuwe gebod: "Zoals ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben. Hieruit zullen allen kunnen opmaken dat gij mijn leerlingen zijt, als gij de liefde onder elkaar bewaart." (Joh. 13, 34-35). Jezus vraagt ons niet hem lief te hebben in reactie op zijn liefde voor ons; in plaats daarvan vraagt hij ons elkaar lief te hebben zoals hij. Met andere woorden, hij vraagt ons te worden zoals hij, aangezien hij zo werd als wij. Zoals H. John Henry Newman bad:

"Mogen wij bij elk Kerstfeest, als het komt, meer en meer worden zoals Hij, die rond deze tijd een klein kind werd voor ons, eenvoudiger van geest, nederiger, heiliger, hartelijker, berustender, gelukkiger, meer vervuld van God." H. John Henry Kardinaal Newman, Parochial and plain Sermons. V, sermon 7, "The Mystery of Godliness"

Vervolgens zei hij:

"[Kerstmis] is een tijd van onschuld, zuiverheid, en zachtmoedigheid, en van mildheid, tevredenheid en vrede." H. John Henry Kardinaal Newman, Parochial and plain Sermons. V, sermon 7, "The Mystery of Godliness"

Deze woorden van Newman doen ons denken aan zijn welbekende woorden in zijn  H. John Henry Kardinaal Newman
An essay on the development of Christian Doctrine (1 januari 1878), een boek dat chronologisch en spiritueel samenviel met zijn intrede in de Katholieke Kerk.

"Hier beneden te leven is te veranderen, en volmaakt te zijn is dikwijls te zijn veranderd." H. John Henry Kardinaal Newman, An essay on the development of Christian Doctrine (1 jan 1878). Hoofdstuk 1, Sectie 1, deel 7

Uiteraard heeft hij het niet over veranderen omwille van de verandering, of over het volgen van iedere nieuwe mode, maar over de overtuiging dat ontwikkeling en groei normaal onderdeel zijn van het menselijk leven, terwijl we tegelijkertijd als gelovigen weten dat God het onveranderlijk middelpunt van alle dingen blijft. H. John Henry Kardinaal Newman, Meditations and Devotions. XI, “God Alone Unchangeable”: In één van zijn gebeden schrijft Newman: “Er is niets standvastig, behalve U, O, mijn God! Gij zijt het middelpunt en het leven van allen die veranderen, die U vertrouwen als hun Vader, die naar U kijken, en zich met blijdschap in Uw handen plaatsen. Ik weet, mijn God, dat ik moet veranderen wil ik Uw gezicht aanschouwen!”

Voor Newman betekende verandering bekering, in andere woorden, innerlijke transformatie.H. John Henry Kardinaal Newman, Apologia pro vita sua. Hoofdstuk 5, 238: Newman beschrijft het als volgt: "Ik was niet bewust, naar mezelf, ten tijde van mijn bekering, van enige verandering op intellectueel of moreel gebied, die in mijn geest plaatsvond ... het was als aankomen in een haven na een ruwe zee; en mijn geluk op dat gebied bestendigt zich tot op de dag van vandaag zonder onderbreking" Cf. J. HONORÉ, Gli aforismi di Newman, LEV, 2010, 167 Het Christelijk leven is een reis, een pelgrimstocht. De geschiedenis van de Bijbel is een reis, gemarkeerd door voortdurend nieuwe beginpunten. Zo was het met Abraham. Zo was het ook met de Galileërs die zich 2000 jaar geleden opmaakten om Jezus te volgen: "Zij brachten de boten aan land en lieten alles achter om Hem te volgen." (Lc. 5, 11). Van die tijd af is de geschiedenis van Gods volk - de geschiedenis van de Kerk - altijd gekenschetst geweest door nieuwe beginpunten, verschuivingen en veranderingen. Deze reis is natuurlijk niet slechts geografisch, maar bovenal symbolisch: het is een oproep om de beweging van het hart te ontdekken dat paradoxaal genoeg zich op weg moet begeven om te blijven, moet veranderen om getrouw te zijn. Vgl. Jorge Mario Kardinaal Bergoglio, S.J., Vastenmeditaties voor priesters en religieuzen (21 feb 2007). in: In Your Eyes I See my Words: Homilies and Speeches from Buenos Aires, Volume 2: 2005-2008, Fordham University Press, 2020.

Dit alles is van speciaal belang in onze tijd, omdat wat we meemaken niet simpelweg een tijdperk van veranderingen is, maar een verandering van tijdperk. We leven in een tijd waarin verandering niet langer lineair is maar baanbrekend. Dat heeft beslissingen tot gevolg die onze manier van leven in hoog tempo veranderen, van hoe we met elkaar omgaan, hoe we communiceren en denken, hoe verschillende generaties met elkaar omgaan en hoe we geloof en wetenschap begrijpen en ervaren. Vaak gaan we met verandering om als ware het een kwestie van simpelweg andere kleren aantrekken, maar verder exact hetzelfde blijven als we daarvoor waren. Ik moet denken aan de raadselachtige uitdrukking in een beroemde Italiaanse roman: "Als we willen dat alles hetzelfde blijft, dan moet alles veranderen." “De Luipaard”, door Guiseppe Tomasi di Lampedusa)

De gezondere benadering is om zich te laten uitdagen door de kwesties van de dag en hen te benaderen met de deugden van onderscheid, parrhesia (vrijmoedig spreken) en hypomoné (volharding). In dit licht bezien krijgt verandering een heel andere dimensie: van iets marginaals, incidenteels of slechts uiterlijks wordt het iets menselijkers en Christelijkers. Er vindt nog steeds verandering plaats, maar dan wel beginnend met de mens als haar middelpunt; een antropologische bekering. Paus Franciscus, Apostolische Constitutie, De vreugde van de waarheid - over kerkelijke universiteiten en faculteiten, Veritatis Gaudium (8 dec 2017), 3. “In één woord, dit vraagt om het veranderen van de modellen voor wereldwijde ontwikkeling en het herdefiniëren van onze notie van vooruitgang. Het probleem is echter dat het ons nog steeds ontbreekt aan de cultuur die nodig is om deze crisis het hoofd te bieden. Het ontbreekt ons aan leiderschap dat in staat is nieuwe wegen in te slaan.”

We moeten processen in gang zetten, en niet alleen ruimte innemen.

"God openbaart zich in historische revelatie, in geschiedenis. De tijd zet processen in gang en ruimte kristalliseert die. God is in de geschiedenis, in de processen. We moeten niet focussen op de ruimtes waar macht wordt uitgeoefend, maar juist op het in gang zetten van lange-termijn historische processen. We moeten processen in gang zetten en niet alleen ruimte innemen. God openbaart zich in de tijd en is aanwezig in het proces der geschiedenis. Dat geeft prioriteit aan acties die een nieuwe historische dynamiek het licht doen zien. En het vereist geduld, wachten." Paus Franciscus, Interview, Interview Spadaro met Paus Franciscus (19 sept 2013). p. 468

In deze zin worden we aangemoedigd de tekenen des tijds te lezen met de ogen van het geloof, zodat de richting van deze verandering

"nieuwe en oude kwesties doet rijzen waarvan het terecht is dat we ze onder ogen zien." Paus Franciscus, Brief, Naar aanleiding van de aanstaande bijeenkomst in het kader van de "synodale weg", Aan het pelgrimerende volk van God in Duitsland (29 juni 2019)

In de discussie over een verandering die voornamelijk gestoeld is op trouw aan het depositum fidei en de Traditie, zou ik vandaag graag nog eens spreken over de implementatie van de hervorming van de Romeinse Curie en herbevestigen dat deze hervorming nooit bedoeld was werkzaam te zijn alsof er niets aan vooraf gegaan was. Integendeel, er is gepoogd de goede elementen, voortvloeiende uit de complexe geschiedenis te respecteren om een toekomst te kunnen bouwen die stevige wortels heeft en daardoor vruchtbaar kan blijken. Een beroep doen op de herinnering is niet hetzelfde als verankerd zijn in zelfbehoud, maar in plaats daarvan het leven en de vitaliteit van een doorlopend proces. De herinnering is niet statisch, maar dynamisch. Van nature impliceert zij beweging. En ook de traditie is niet statisch, maar is ook dynamisch, zoals die grote man [Gustav Mahler, toen hij een metafoor ter hand nam die door Jean Jaures was gebruikt] placht te zeggen: Traditie is de garantie voor de toekomst en geen vat vol as.

Geliefde broeders en zusters,

In onze voorgaande Kerstontmoetingen sprak ik over de toetsstenen die dit hervormingswerk inspireerden. Ook ging ik dieper in op enkele veranderingen die reeds zijn doorgevoerd, definitief of ad experimentum. Vgl. Paus Franciscus, Toespraak, Tot leden van de Romeinse Curie bij gelegenheid van het uitwisselen van de Kerstwensen 2016, Principes van de Curiehervorming (22 dec 2016), 12 In 2017 heb ik enkele nieuwe elementen in de organisatie van de Curie belicht. Als voorbeelden gaf ik: de Derde Sectie van het Staatssecretariaat, dat heel goed werkt; de verhouding tussen de Romeinse Curie en particuliere kerken, daarbij ook refererend aan het oude gebruik van bezoeken ad Limina Apostolorum; en de structuur van enkele Dicasterieën, speciaal die voor de Oosterse Kerken en die voor oecumenische en interreligieuze dialoog, in het bijzonder met het Jodendom.

In de vergadering van vandaag wil ik graag reflecteren op enkele andere Dicasterieën, te beginnen met het hart van de hervorming, hetgeen betekent met de eerste en belangrijkste taak van de Kerk, die van evangelisatie. Zoals H. Paulus VI zegt:

"Evangeliseren is inderdaad de eigen genade en roeping van de Kerk, zij vindt daarin haar diepste identiteit. Zij bestaat om te evangeliseren."  H. Paus Paulus VI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld, Evangelii Nuntiandi (8 dec 1975), 14 Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 2. H. Johannes Paulus schreef dat missionaire evangelisatie "de eerste dienst is die de Kerk kan verlenen aan ieder mens en aan de gehele mensheid in de huidige wereld , die verbazingwekkende veroveringen kent, maar de zin van de laatste werkelijkheden en van het bestaan zelf verloren lijkt te hebben"

Ook vandaag de dag is H. Paus Paulus VI - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Evangelii Nuntiandi
Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld
(8 december 1975) nog steeds het belangrijkste herderlijk document van de post-conciliaire periode. Het doel van de huidige hervorming is inderdaad dat

"de gewoonten, de stijlen, de tijdschema's, de taal en iedere kerkelijke structuur een kanaal kan worden dat meer dan voor de bescherming van zichzelf geschikt is voor de evangelisatie van de huidige wereld. De hervorming van de structuren, die vraagt om een nieuwe pastorale opzet, kan alleen in deze zin worden verstaan: ervoor zorgen dat zij alle meer missionair worden." Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 27 

Bijgevolg werd besloten om, geïnspireerd door het leergezag van de Opvolgers van Petrus van de tijd van het Tweede Vaticaans Concilie tot aan vandaag, de nieuwe Apostolische Constitutie die wordt voorbereid voor de hervorming van de Romeinse Curie, de titel Paus Franciscus - Apostolische Constitutie
Praedicate Evangelium
Het Evangelie verkondigen - Over de Romeinse Curie en haar dienst aan de Kerk in de wereld
(19 maart 2022) te geven. Een missionair perspectief.

Om deze reden zou ik vandaag graag enkele Dicasterieën van de Romeinse Curie bespreken waarvan de namen hieraan expliciet refereren: De Congregatie voor de Geloofsleer en de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren. Hierbij denk ik ook aan de Dicasterie voor Communicatie en de Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling.

De eerste twee congregaties die ik noemde werden opgericht in een tijd dat het onderscheid tussen twee vastomlijnde realiteiten makkelijker te maken was: een christelijke wereld en een wereld die nog geëvangeliseerd moest worden. Die situatie bestaat vandaag de dag niet meer. Mensen die de blijde boodschap nog niet hebben ontvangen wonen niet alleen in niet-westerse continenten; zij wonen overal, met name in uitgestrekte stedelijke concentraties die een specifieke pastorale benadering vereisen. In grote steden hebben we andere "kaarten" nodig, andere paradigma's, die ons kunnen helpen onze manier van denken en onze houding te herpositioneren. Broeders en zusters, het Christendom bestaat niet meer! Vandaag de dag zijn we lang niet meer de enigen die cultuur scheppen, noch staan we in de frontlinie van hen naar wie het meest geluisterd wordt. Vgl. Paus Franciscus, Toespraak, Sala del Concistoro, Tot de deelnemers aan het internationale congres over het pastoraal in grote steden (27 nov 2014) We moeten onze pastorale mentaliteit wijzigen, hetgeen niet betekent dat we in de richting van een relativistische pastorale zorg moeten gaan. We leven niet meer in een christelijke wereld, omdat het geloof - vooral in Europa, maar ook in een groot deel van het westen - niet langer een vanzelfsprekende vooronderstelling van het sociale leven is; het geloof wordt dikwijls juist afgewezen, bespot, gemarginaliseerd en belachelijk gemaakt. Dit punt werd duidelijk uiteengezet door Benedictus XVI toen hij 2012 uitriep tot Jaar van het Geloof:

"Terwijl het in het verleden mogelijk was om een homogeen cultureel stramien te herkennen dat in brede kringen werd aanvaard in zijn verwijzen naar de geloofsinhoud en de daardoor geïnspireerde waarden, blijkt dat vandaag in grote delen van de maatschappij niet meer zo te zijn vanwege een diepe geloofscrisis die zich van vele personen heeft meester gemaakt." Paus Benedictus XVI, Motu Proprio, Over het uitroepen van het "Jaar van het Geloof", Porta Fidei (11 okt 2011), 2

Dit leidde ook tot het oprichten in 2010 van de Pauselijke Raad ter Bevordering van de Nieuwe Evangelisatie ten behoeve van de bevordering van een

"hernieuwde evangelisatie in die landen waar de eerste verkondiging van het geloof reeds weerklonken heeft en waar Kerken met een eeuwenoude grondslag bestaan maar de voortgaande secularisatie van de maatschappij ervaren en een soort 'verduistering van het Godsbesef', die een probleem zijn voor het vinden van de juiste middelen om opnieuw de eeuwige waarheid van Christus' Evangelie aan te reiken." Paus Benedictus XVI, Homilie, Sint Paulus buiten de Muren, Eerste Vespers van het Hoogfeest van de Heilige Apostelen Petrus en Paulus (28 juni 2010), 5 Vgl. Paus Benedictus XVI, Motu Proprio, 'Overal en altijd' - Oprichting van de Pauselijke Raad voor de Nieuwe Evangelisatie, Ubicumque et semper (21 sept 2010)

Bij gelegenheid heb ik hier met enkelen van u over gesproken. Ik denk aan vijf landen die de wereld met missionarissen vulden - ik heb u verteld welke dat zijn - en die vandaag de menskracht van geroepenen ontberen om voort te gaan. Dat is de wereld van vandaag.

Het besef dat een historische verandering aanleiding geeft tot serieuze vragen over de identiteit van ons geloof kwam niet plotseling bovendrijven. Een verandering van tijdperk in Frankrijk werd .beschreven door Kardinaal Suhard (denk bijvoorbeeld aan zijn herderlijke brief Essor ou declin de l'Eglise, 1947) en door de toenmalige aartsbisschop van Milaan, Giovanni Battista Montini. Laatstgenoemde stelde ook ter discussie of Italië nog een katholiek land was (vgl. Opening Address at the VIII National Week of Pastoral Updating, 22 september 1958, in Discorsi e Scritti milanesi 1954-1963, vol. Il, Brescia-Roma 1997, 2328). Het gaf aanleiding tot de term "nieuwe evangelisatie", opgepakt door H. Johannes Paulus Il, die in zijn Encycliek H. Paus Johannes Paulus II - Encycliek
Redemptoris Missio
Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht
(7 december 1990) schreef:

"De Kerk moet nu andere uitdagingen tegemoet treden en doorstoten naar nieuwe grenzen, zowel in de eerste missie ad gentes als in de nieuwe evangelisatie van volken die reeds de boodschap van Christus ontvangen hebben." H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht, Redemptoris Missio (7 dec 1990), 30 

Er is een nieuwe evangelisatie of herevangelisatie nodig. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht, Redemptoris Missio (7 dec 1990), 33

Dit alles vergt noodzakelijkerwijs veranderingen en verschuivingen in focus, zowel binnen de bovengenoemde Dicasterieën als binnen de Curie als geheel. H. Paulus VI herinnerde ongeveer 50 jaar geleden, toen hij een nieuw Romeins Missaal aan de gelovigen presenteerde, aan de samenhang tussen de wet van het bidden (lex orandi) en de wet van het geloven (lex credendi), en beschreef het Missaal als "een demonstratie van trouw en vitaliteit". H. Paus Paulus VI, Audiëntie, Op de voorafavond van de introductie van het Nieuwe Missaal, De Mis is hetzelfde (19 nov 1969). Tenslotte zei hij: "Dus laten we niet spreken over 'een nieuwe Mis', maar over 'een nieuw tijdperk in het leven van de Kerk"' (Algemene Audiëntie, 19 november 1969). Parallel daaraan zouden we in dit geval ook kunnen zeggen: niet een nieuwe Romeinse Curie, maar een nieuw tijdperk.

Graag zou ik ook nog iets zeggen over de recent opgerichte Dicasterie voor Communicatie. Ook hier spreken we van een historische verandering, aangezien "grote delen van de mensheid [ ... ] op een gewone en continue manier [worden] ondergedompeld. Het is niet langer alleen een kwestie van "gebruik" van communicatiemiddelen, maar van het leven in een breed gedigitaliseerde cultuur die ingrijpende gevolgen heeft voor het begrip tijd en ruimte, voor de perceptie van onszelf, van anderen en van de wereld, voor ons vermogen om te communiceren, te leren, op de hoogte te blijven, relaties aan te gaan met anderen. Een benadering van de werkelijkheid die de voorkeur geeft aan beelden boven luisteren en lezen heeft de manier waarop mensen leren en hun kritische zin beïnvloed." Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Lang leve Christus, onze hoop, Christus Vivit (25 mrt 2019), 86

Aan de Dicasterie voor Communicatie is de verantwoordelijkheid toevertrouwd om de negen organen die voorheen gingen over de communicatie, op diverse manieren en met verschillende taken, te verenigen in een nieuwe instelling. Dit waren de Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen, Persdienst van de Heilige Stoel, Vaticaanse Drukkerij, Vaticaanse Uitgeverij - Libreria Editrice Vaticana, L'Osservatore Romano, Radio Vaticana, Centrum van de Vaticaanse Televisie (CTV), Vaticaanse internetdienst en de Fotografische Dienst. Deze samenvoeging was, zoals ik gezegd heb, niet louter bedoeld om de coördinatie te verbeteren maar ook om de diverse componenten opnieuw in te delen met het oog op een beter product en een consistente redactionele lijn.

De nieuwe mediacultuur, in al haar verscheidenheid en complexiteit, vereist passende aanwezigheid van de Heilige Stoel in de communicatiesector. Heden ten dage leven we in een multimediale wereld en dat heeft zijn invloed op onze manier van bedenken, ontwerpen en produceren van mediadiensten. Dat houdt niet alleen een cultuurverandering in maar ook een institutionele en persoonlijke omschakeling, om over te kunnen gaan van het opereren in zelfstandige units - die in het beste geval een zekere graad van coördinatie bezaten - naar het werken in synergie, in een intrinsieke verbondenheid.

Dierbare broeders en zusters,

Veel van wat ik gezegd heb is ook toepasbaar op de Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling. Ook deze is recent opgericht in reactie op de veranderingen die op wereldniveau hebben plaatsgevonden, en is een samensmelting van vier voorgaande Pauselijke Raden: die van Gerechtigheid en Vrede, Cor Unum, en de pastorale zorg voor Migranten en Zorgverleners. De volledige eenheid van de taken die aan dit Dicasterie zijn toevertrouwd is samengevat in de eerste woorden van de Motu Proprio Paus Franciscus - Motu Proprio
Humanam progressionem
Oprichting van het Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling (17 augustus 2016) waarmee zij werd ingesteld:

"In geheel haar wezen en al haar daden is de Kerk geroepen de integrale ontwikkeling van de menselijke persoon in het licht van het Evangelie te bevorderen. Deze ontwikkeling vindt plaats door aandacht te besteden aan de onschatbare deugden van rechtvaardigheid, vredelievendheid en zorg voor de schepping." Paus Franciscus, Motu Proprio, Oprichting van het Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling, Humanam progressionem (17 aug 2016)

Dit vindt plaats door hen te dienen, die het meest kwetsbaar en gemarginaliseerd zijn, vooral hen die gedwongen zijn te emigreren, die momenteel een stem vertegenwoordigen die schreeuwt in de wildernis van onze mensheid. De Kerk is daarom geroepen eenieder eraan te herinneren dat het niet simpelweg een kwestie van sociale of migratieproblemen is, maar van menselijke personen, van onze broeders en zusters die vandaag de dag symbool staan voor allen die door de geglobaliseerde maatschappij zijn afgedankt. Zij is geroepen te getuigen dat voor God niemand een "vreemdeling" of een "verworpene" is. Zij is geroepen de gewetens te wekken die sluimeren in onverschilligheid jegens de werkelijkheid van de Middellandse Zee, die voor velen, al te velen, een kerkhof is geworden.

Ik wil u eraan herinneren hoe belangrijk het is dat de ontwikkeling integraal is. H. Paulus VI merkte op dat

"om authentiek te zijn, moet ontwikkeling integraal zijn; het moet de ontwikkeling van ieder mens en van de gehele mens bevorderen." H. Paus Paulus VI, Encycliek, Over de ontwikkeling van de volken, Populorum Progressio (26 mrt 1967), 14 

Kortom, de Kerk, gegrondvest in haar traditie van geloof en appellerend aan het Tweede Vaticaans Concilie in de afgelopen decennia, bevestigt consequent de grootsheid van de roeping van alle mensen, die God naar zijn evenbeeld heeft geschapen om één familie te vormen. Tegelijkertijd streeft zij ernaar de mensheid in al haar aspecten te omarmen.

Met name dit integrale aspect doet ons heden ten dage onderkennen dat onze gemeenschappelijke menselijkheid ons verenigt als kinderen van één Vader.

"In geheel haar wezen en in al haar daden is de Kerk geroepen de integrale ontwikkeling van de menselijke persoon in het licht van het Evangelie te bevorderen." Paus Franciscus, Motu Proprio, Oprichting van het Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling, Humanam progressionem (17 aug 2016) 

Het Evangelie brengt de Kerk altijd terug naar de mysterieuze logica van de incarnatie, naar Christus die onze geschiedenis op zich nam, de geschiedenis van ieder van ons. Dat is de boodschap van Kerstmis. Menselijkheid is dus de sleutel om invulling te geven aan de hervorming. Menselijkheid roept ons en daagt ons uit; kortom, zij roept ons op om voort te gaan en niet bang te zijn voor verandering.

Laten we niet vergeten dat het Kind in de kribbe het gezicht heeft van onze broeders en zusters die het meest in nood zijn, van de armen die een

"bevoorrecht onderdeel van dit mysterie zijn; en die vaak ook beter in staat om Gods aanwezigheid in ons midden te erkennen." Paus Franciscus, Brief, Het wonderschone teken van de kerststal - Over de betekenis en de waarde van de kerststal, Admirabile signum (1 dec 2019), 6

Dierbare broeders en zusters,

We hebben het dus over grote uitdagingen en noodzakelijke afwegingen die dikwijls moeilijk te maken zijn, vanwege het simpele feit dat we, balancerend tussen een glorierijk verleden en een veranderende, creatieve toekomst, in het heden leven. Er zijn mensen hier die noodzakelijkerwijs tijd nodig hebben om te groeien; er zijn historische situaties hier waarmee dagelijks moet worden omgegaan, aangezien in het proces van hervorming de wereld en de geschiedenis niet ophouden; er zijn juridische en institutionele kwesties die geleidelijk moeten worden opgelost, zonder toverformules of snelkoppelingen.

Tenslotte is er ook nog de dimensie van tijd en er is menselijk falen, die op de juiste wijze in ogenschouw moeten worden genomen. Zij zijn onderdeel van de geschiedenis van ieder van ons. Ze niet in ogenschouw nemen betekent dat je bezig bent dingen te doen terwijl je ze onttrekt aan de menselijke geschiedenis. Inherent aan dit moeilijke historische proces is de verleiding terug te vallen op het verleden (ook door nieuwe formuleringen te gebruiken), omdat het geruststellender en vertrouwder is, en, natuurlijk, minder conflictueus. Ook dit is onderdeel van het proces en van het risico van het in gang zetten van belangrijke veranderingen. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 223. Evangelii Gaudium vermeldt de regel: "Prioriteit geven aan activiteiten die een nieuwe dynamiek in de maatschappij voortbrengen en andere personen en groepen daarbij betrekken die ze zullen voortzetten, opdat zij bij belangrijke historische gebeurtenissen vrucht zullen dragen. Zonder angst echter, met duidelijke en vasthoudende overtuigingen."

Het is hier nodig bedacht te zijn op de verleiding van starheid (rigiditeit). Een starheid die voortkomt uit de angst voor verandering, waardoor we uiteindelijk hekken en obstakels gaan oprichten op het terrein van het gemeenschappelijk goed, waardoor het een mijnenveld van onbegrip en haat wordt. Laat ons altijd in gedachten houden dat onder iedere vorm van starheid een soort van onbalans ligt. Starheid en onbalans houden elkaar in stand in een vicieuze cirkel.

Dierbare broeders en zusters,

De Romeinse Curie is niet een orgaan dat los staat van de realiteit, hoewel dat risico altijd aanwezig is. Zij moet eerder beschouwd worden als en ervaren in de context van de reis van de mannen en vrouwen van vandaag, en tegen de achtergrond van deze historische verandering. De Romeinse Curie is geen paleis of een kledingkast vol met kleren die verwisseld kunnen worden. De Romeinse Curie is een levend orgaan, en des te meer in de mate waarin zij het Evangelie in zijn integriteit leeft.

Kardinaal Martini zei iets in zijn laatste interview, enkele dagen vóór zijn dood, dat ons aan het denken zou moeten zetten:

"De Kerk loopt 200 jaar achter op de tijd. Waarom wordt zij niet wakker geschud? Zijn we bang? Angst in plaats van moed? Toch is geloof het fundament van de Kerk. Geloof, vertrouwen, moed ... Alleen de liefde overwint de vermoeidheid." Interview met Georg Sporschill, S.J. en Federica Radice Fossati Confalonieri: Corriere della Sera, 1 september 2012.

Kerstmis is het feest van Gods liefde voor ons. De goddelijke liefde die inspireert, de weg wijst en verandering corrigeert, en de menselijke angst overwint om de "zekerheid" achter te laten om wederom het "mysterie" te omarmen.

Gelukkig Kerstmis aan u allen!

In de voorbereiding voor Kerstmis hebben we geluisterd naar preken over de Heilige Moeder Gods. Laten we ons tot haar richten voor de zegening.

{'Wees Gegroet, Maria' en zegening}

Ik wil u graag een klein geschenk geven bestaande uit twee boeken: het eerste is het "document" dat ik wilde publiceren ter gelegenheid van de Buitengewone Wereldmissiemaand (oktober 2019), en dat uiteindelijk verscheen in de vorm van een interview; Senza di Lui non possiamo fare nulla - Zonder Hem kunnen we niets. Ik werd geïnspireerd door een gezegde, ik weet niet van wie, dat wanneer missionarissen aankomen op een plek, de Heilige Geest hen daar al opwacht. Dat was de inspiratie voor dit document. Het tweede geschenk is een meditatie, recentelijk door Father Luigi Maria Epicoco gegeven aan priesters, Qualcuno a cui guardare - Someone To Whom We Can Look. Ik schenk u deze vanuit mijn hart zodat zij van nut kunnen zijn voor de gehele gemeenschap. Dank U!