• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x
De huidige theologische vorming moet aandacht besteden aan enige problemen die vaak moeilijkheden, spanningen en verwarring binnen het kerkelijk leven veroorzaken. Men denke aan de betrekking tussen de uitspraken van het leergezag en de theologische discussies, die niet altijd is zoals zij zou moeten zijn, d.w.z. in het teken van de samenwerking. "Het levende leergezag van de Kerk en de theologie, die weliswaar verschillende gaven en functies hebben, hebben uiteindelijk hetzelfde doel, namelijk het volk Gods te behouden in de waarheid die vrij maakt, en er zo het "licht der volkeren" van te maken. Deze dienst aan de kerkgemeenschap plaatst de theoloog en het leergezag in een wederzijdse betrekking. Het leergezag onderricht op authentieke wijze de leer van de apostelen en weerlegt, voordeel trekkend uit het werk van de theologen, de tegenwerpingen en misvormingen van het geloof, terwijl het bovendien met het gezag dat het van Jezus Christus ontvangen heeft, nieuwe verrijkingen, verduidelijkingen en toepassingen van de geopenbaarde leer voorlegt. De theologie verwerft door reflectie een steeds dieper begrip van het woord van God, dat vervat is in de Schrift en trouw doorgegeven wordt door de levende traditie van de Kerk onder de leiding van het leergezag. Zij zoekt de leer van de openbaring te verhelderen tegenover de aanspraken van het verstand en geeft er tenslotte een samenhangende en systematische vorm aan". Congregatie voor de Geloofsleer, Instructie over de Kerkelijke Roeping van de Theoloog, Donum Veritatis (24 mei 1990), 21 Maar als deze samenwerking om allerlei redenen verslapt, is het nodig dat men zich niet leent voor dubbelzinnigheid en verwarring en nauwkeurig "de algemene leer van de Kerk" weet te onderscheiden "van de meningen van de theologen en van de tendensen die spoedig voorbijgaan (de zogenaamde trends)". Bisschoppensynodes, Propositiones t.b.v. de 8e Bisschoppensynode over de vorming van priesters, 26 Er is geen "parallel leergezag, "want het enige leergezag is dat van Petrus en de apostelen, van de paus en de bisschoppen. H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. II-II, q. 10, a. 12: "We moeten meer aan de zijde van de autoriteit van de Kerk zijn, dan die van Augustinus of Hieronymus, of welke andere leraar dan ook H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. II-II, q. 11, a. 2 ad 3: "Niemand kan zichzelf beschermen met de autoriteit van Hieronymus of Augustinus of welke andere leraar dan ook tegen de autoriteit van Petrus"

Een ander probleem, dat vooral daar gevoeld wordt waar de seminariestudies toevertrouwd zijn aan academische instituten, betreft de verhouding tussen de wetenschappelijke gestrengheid van de theologie en de pastorale bestemming ervan en dus de pastorale aard van de theologie In feite gaat het om twee kenmerken van de theologie en van het onderricht ervan die niet alleen niet tegenover elkaar staan maar samenwerken, zij het onder verschillende opzichten, voor het meest volledige "begrip van het geloof". Het pastorale karakter van de theologie betekent geen theologie die minder leerstellig is of zelfs beroofd is van haar gemeenschappelijkheid. Het betekent integendeel dat zij de toekomstige priesters bekwaam maakt om de evangelische boodschap te verkondigen door middel van de cultuurmodellen van hun tijd en om de pastorale actie op te zetten volgens een authentieke theologische visie. Zo zal enerzijds een studie die de rigoureuze wetenschappelijkheid van de afzonderlijk theologische vakken respecteert, bijdragen tot de meest volledige en grondige vorming van de zielenherder als leraar van het geloof, terwijl anderzijds de juiste gevoeligheid voor de pastorale bestemming de serieuze en wetenschappelijke studie van de theologie waarlijk vormend zal maken voor de toekomstige priesters.

De nu sterk gevoelde eis van de evangelisatie van de cultuur en van de inculturatie van de boodschap van het geloof levert nog een ander probleem op. Het is een bij uitstek pastoraal probleem, dat meer ruimte en gevoeligheid moet vinden in de vorming van de kandidaten voor het priesterschap. "In de huidige omstandigheden waarin de christelijke godsdienst in verschillende streken van de wereld beschouwd wordt als iets dat vreemd is aan de cultuur, zowel aan de antieke als aan de moderne, is het van groot belang dat het aspect van de inculturatie voor noodzakelijk en wezenlijk gehouden wordt in heel de intellectuele en menselijke vorming". Bisschoppensynodes, Propositiones t.b.v. de 8e Bisschoppensynode over de vorming van priesters, 32 Maar dat vereist een authentieke theologie die bezield wordt door de katholieke beginselen omtrent de inculturatie. Deze beginselen houden verband met het mysterie van de menswording van het Woord van God en met de christelijke antropologie en werpen licht op de authentieke zin van de inculturatie die tegenover de meest verscheidene en soms tegengestelde culturen in de diverse delen van de wereld gehoorzaam wil zijn aan het gebed van Christus om het Evangelie aan alle volkeren te prediken tot aan het uiteinde der aarde. Die gehoorzaamheid betekent noch syncretisme noch een eenvoudige aanpassing van de evangelische boodschap. Zij betekent dat het Evangelie op vitale wijze in de culturen doordringt, zich daarin belichaamt en daarbij de elementen ervan welke onverenigbaar zijn met het geloof en met het christelijke leven overwint en de waarden ervan opheft tot het mysterie van het heil dat van Christus komt. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht, Redemptoris Missio (7 dec 1990), 67 Het probleem van de inculturatie kan van specifiek belang zijn wanneer de kandidaten voor het priesterschap zelf uit autochtone culturen komen. Dan zullen zij geschikte wegen van vorming nodig hebben, hetzij om het gevaar te overwinnen dat zij minder eisen stellen en een opvoeding ontvangen die zwakker staat tegenover de menselijke, christelijke en priesterlijke waarden, hetzij om de goede authentieke elementen van hun culturen en tradities naar waarde te schatten. Vgl. Bisschoppensynodes, Propositiones t.b.v. de 8e Bisschoppensynode over de vorming van priesters, 32

Document

Naam: PASTORES DABO VOBIS
Ik zal u herders geven - N.a.v. de Bisschoppensynode over de priesteropleidingen
Soort: H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Auteur: H. Paus Johannes Paulus II
Datum: 25 maart 1992
Copyrights: © 1992, Stg. R.K. Voorlichting, Oegstgeest
Bewerkt: 1 juli 2021

Referenties naar dit document

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2025, Stg. InterKerk, Schiedam, test