
Paus Franciscus - 22 oktober 2017
Aan de eerbiedwaardige Broeder
Kardinaal Fernando Filoni,
Prefect van de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren
Op 30 november 2019 zal de honderdste verjaardag plaatshebben van de uitvaardiging van de Apostolische Brief Paus Benedictus XV - Apostolische Brief
Maximum Illud
Over de verkondiging van het geloof over de gehele wereld
(30 november 1919), waarmee Benedictus XV een nieuw elan heeft willen geven aan de missionaire verantwoordelijkheid om het Evangelie te verkondigen. Het was in 1919, op het einde van het verschrikkelijk wereldconflict, dat hijzelf een “nutteloze slachtpartij” noemde Vgl. Paus Benedictus XV, Nota, Dès le debut - Vredesnota (1 aug 1917), 11, dat de Paus de noodzaak had aangevoeld om de missie in de wereld opnieuw op een evangelische manier te kwalificeren, opdat zij zou gezuiverd worden van ieder verborgen verband met de kolonisatie en zich ver zou houden van nationalistische en expansionistische bedoelingen die zoveel rampen veroorzaakt hadden. “De Kerk van God is universeel, aan geen enkel volk vreemd”, schreef hij, en hij deed ook een oproep om elke vorm van eigenbelang af te wijzen, aangezien alleen de verkondiging en de liefde van de Heer Jezus, verspreid met de heiligheid van leven en goede werken, de bestaansreden zijn van de missie. Benedictus XV heeft op die manier een bijzonder elan gegeven aan de missio ad gentes, door zich in te spannen om met de conceptuele instrumenten en de communicatiemiddelen die toen in gebruik waren, vooral bij de geestelijkheid het bewustzijn van de missionaire plicht te wekken.
Dit beantwoordt aan de onophoudelijke uitnodiging van Jezus: “Gaat uit over de hele wereld en verkondigt het evangelie aan heel de schepping” (Mc. 16, 15). Op dit bevel van de Heer ingaan, is voor de Kerk geen optie: het is haar “plicht”, zoals het Tweede Vaticaans Concilie in herinnering brengt 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de missie-activiteit van de Kerk, Ad Gentes Divinitus (7 dec 1965), 7, aangezien de Kerk “van nature missionair is”. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de missie-activiteit van de Kerk, Ad Gentes Divinitus (7 dec 1965), 2 “Evangeliseren is namelijk de genade en de roeping die eigen zijn aan de Kerk, die haar diepste identiteit uitmaken. Zij bestaat om te evangeliseren”. H. Paus Paulus VI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld, Evangelii Nuntiandi (8 dec 1975), 14 Om aan een dergelijke identiteit te beantwoorden en om de voor iedereen gekruisigde en verrezen Jezus te verkondigen, de levende Redder, de Barmhartigheid die redt, “is het noodzakelijk – zegt het Concilie nog – dat de Kerk, steeds onder de stuwing van de Geest van Christus, dezelfde weg gaat als Hij gegaan is, dat wil zeggen de weg van armoede, gehoorzaamheid, dienstbaarheid en zelfopoffering tot de dood 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de missie-activiteit van de Kerk, Ad Gentes Divinitus (7 dec 1965), 5, opdat zij werkelijk de Heer zou meedelen, “voorbeeld van de nieuwe mensheid, doordrongen van broederliefde, oprechtheid, de geest van vrede, waarnaar allen verzuchten”. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de missie-activiteit van de Kerk, Ad Gentes Divinitus (7 dec 1965), 8
Wat Benedictus XV bijna honderd jaar geleden ter harte ging en waaraan het Conciliedocument ons reeds meer dan vijftig jaar herinnert, blijft geheel actueel. Vandaag evenals toen, “beseft de Kerk, die door Christus gezonden is om de liefde van God voor alle mensen en naties te manifesteren en mee te delen, dat haar een enorm missionair werk te doen staat”. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de missie-activiteit van de Kerk, Ad Gentes Divinitus (7 dec 1965), 10 Hierover bemerkte de heilige Johannes Paulus II dat “de zending van Christus de Verlosser, toevertrouwd aan de Kerk, nog veraf van haar voltooiing is” en dat “een totaalblik op de mensheid toont dat deze zending nog aan het begin staat en dat wij ons met al onze krachten in haar dienst moeten inzetten”. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht, Redemptoris Missio (7 dec 1990), 1 Daarom, met de woorden die ik opnieuw onder ieders aandacht zou willen brengen, heeft hij de Kerk opgeroepen “haar missionair engagement te vernieuwen”, in de overtuiging dat missie “de Kerk vernieuwt, het geloof en de christelijke identiteit versterkt, enthousiasme en nieuwe motivaties aanwakkert. Geloof wordt sterker als men het geeft! De nieuwe evangelisatie van de christenvolken zal inspiratie en steun vinden in het engagement voor de universele missie”. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht, Redemptoris Missio (7 dec 1990), 2
In de Apostolische Exhortatie Paus Franciscus - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Evangelii Gaudium
Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie
(24 november 2013), die de resultaten verzamelt van de 23e Gewone Algemene Vergadering van de Bisschoppensynode, die bijeengeroepen werd om na te denken over de nieuwe evangelisatie om het christelijk geloof door te geven, heb ik deze dringende roeping opnieuw aan heel de Kerk willen presenteren: “Johannes Paulus II heeft ons aangespoord te erkennen dat het “noodzakelijk is op de verkondiging gericht te blijven” aan hen die van Christus verwijderd zijn, “want dat is de eerste taak van de Kerk” en “missionering komt op de eerste plaats”. Wat zou er gebeuren als we deze woorden echt ernstig zouden nemen? We zouden gewoon erkennen dat missionering het paradigma is van elke opdracht van de Kerk”. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 15
“Ik wil onderlijnen dat wat ik hier wil zeggen de betekenis heeft van een programma met belangrijke gevolgen. Ik hoop dat alle gemeenschappen het nodige zullen doen om verder een weg van pastorale en missionaire bekering te gaan, die de dingen niet op hun beloop laat. “Louter administratie” kan niet langer voldoende zijn. Laat ons alle streken van de wereld “in een permanente staat van missie” brengen”. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 25 Vrezen wij niet om met vertrouwen op God en veel moed “een missionaire keuze” te maken, “die alles kan omvormen en wel zo dat gebruiken, levensstijlen, werkroosters, taal en elke kerkelijke structuur meer de evangelisatie van de hedendaagse wereld dienen dan zichzelf. De structurele hervorming die voor de pastorale vernieuwing noodzakelijk is, kan slechts in die zin begrepen worden: maken dat ze allemaal meer missionair worden, dat de gewone pastoraal op alle vlakken wervender en opener wordt, dat ze al wie pastoraal werkzaam is constant naar buiten gericht houdt, en zo het positief antwoord bevordert van allen aan wie Christus zijn vriendschap aanbiedt. Zoals Johannes Paulus II het zei tot de bisschoppen van Oceanië: “Iedere vernieuwing in de Kerk dient de missie als haar doel te hebben, wil ze het risico niet lopen een Kerk te worden die in zichzelf gekeerd is”. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 27
De Apostolische Brief Paus Benedictus XV - Apostolische Brief
Maximum Illud
Over de verkondiging van het geloof over de gehele wereld
(30 november 1919) deed met profetische zin en evangelische zekerheid een oproep om de grenzen der volken te overschrijden, om door de universele missie van de Kerk te getuigen van de heilswil van God. Moge haar honderdste verjaardag die nakend is, een stimulans zijn om de terugkerende bekoring te overwinnen die schuil gaat achter iedere kerkelijke introversie, iedere geslotenheid door verwijzing naar zichzelf binnen eigen beveiligende muren, iedere vorm van pastoraal pessimisme, iedere steriele nostalgie naar het verleden, om zich eerder open te stellen voor de blije nieuwheid van het Evangelie. Moge de Blijde Boodschap dat in Jezus de zonde door vergeving overwonnen wordt en dat het leven dood en angst overwint, zelfs in onze tijd die verscheurd wordt door tragedies van oorlog en bedreigd door de droevige wil om verschillen te benadrukken en conflicten uit te lokken, naar iedereen uitgedragen worden met nieuwe geestdrift, met groot vertrouwen en hoop.
Met deze gevoelens heb ik het voorstel van de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volken aanvaard, en verklaar ik oktober 2019 tot een buitengewone missionaire Maand, om een grotere bewustwording te wekken van de missio ad gentes en om de missionaire transformatie van het leven en de pastoraal, met een nieuw elan terug op te nemen. Men kan er zich goed op voorbereiden, ook door de missionaire oktobermaand van volgend jaar, opdat de gelovigen de verkondiging van het Evangelie en de bekering van hun gemeenschap in een missionaire en evangeliserende realiteit werkelijk ter harte nemen; en opdat de liefde voor de missie zou groeien, die “een passie is voor Jezus, maar tegelijkertijd een passie voor zijn volk”. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 268
Aan u, eerbiedwaardige Broeder, aan het Dicasterium waarvan u de voorzitter bent en aan de Pauselijke Missiewerken, vertrouw ik de opdracht toe met de voorbereiding van dit gebeuren te beginnen, vooral door een ruime sensibilisatie van de lokale Kerken, de Instituten van Godgewijd Leven en de Sociëteiten van Apostolisch Leven, evenals de verenigingen, bewegingen, gemeenschappen en andere kerkelijke realiteiten. Moge de buitengewone missionaire Maand een gelegenheid zijn van intense en vruchtbare genade om initiatieven te promoveren en te intensifiëren, vooral het gebed – ziel van iedere missie -, de verkondiging van het Evangelie, Bijbelse en theologische reflectie over de missie, werken van christelijke naastenliefde en concrete activiteiten van samenwerking en solidariteit tussen de Kerken, opdat het missionair enthousiasme zou gewekt en ons nooit ontnomen worden. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 80
Vaticaan, 22 oktober 2017
29e Zondag door het Jaar
Gedachtenis van de heilige Johannes-Paulus II
Wereldmissiezondag
Franciscus