2 maart 2018
De bisschoppensynode, ingesteld door Paulus VI als permanente synodale structuur, is een van de waardevolste erfenissen van Vaticanum II. De bisschoppen die er deel van uitmaken vertegenwoordigen het gehele katholieke episcopaat Vgl. H. Paus Paulus VI, Motu Proprio, Oprichting van de Synode van Bisschoppen voor de universele Kerk, Apostolica Sollicitudo (15 sept 1965), 1 Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over het herderlijk ambt van de bisschoppen in de Kerk, Christus Dominus (28 okt 1965), 5 Vgl. Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 342-348, zodat de bisschoppensynode de deelname van het bisschoppencollege representeert, in hiërarchische gemeenschap met de paus in zijn zorg voor de universele Kerk. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over het herderlijk ambt van de bisschoppen in de Kerk, Christus Dominus (28 okt 1965), 5 Ze is geroepen om "de uitdrukking van de bisschoppelijke collegialiteit te zijn binnen een volledig synodale Kerk." Paus Franciscus, Toespraak, Aula Paulus VI, Viering van de 50e verjaardag van de oprichting van de Bisschoppensynode (17 okt 2015), 4
Elke synodale vergadering ontwikkelt zich volgens opeenvolgende fasen: de voorbereiding, de viering en de implementatie. De geschiedenis van de Kerk getuigt van het belang van het consultatieproces met als doel de meningen van de herders en de gelovigen te verzamelen. Een meesterlijke gedachtegang van paus Franciscus heeft de vervolmaking van dit proces voor ogen door het ruimer en aandachtiger luisteren naar de sensus fidei van het volk van God, dankzij de invoering van procedures van consultatie op het niveau van de lokale Kerken. Volgens hem is de bisschoppensynode "het convergentiepunt van deze dynamiek van luisteren die in alle domeinen van het leven van de Kerk wordt uitgevoerd". Paus Franciscus, Toespraak, Aula Paulus VI, Viering van de 50e verjaardag van de oprichting van de Bisschoppensynode (17 okt 2015), 4 Door het proces van consultatie van het volk van God, de kerkelijke vertegenwoordiging van de bisschoppen en het voorzitterschap van de bisschop van Rome is de bisschoppensynode een bevoorrechte structuur van praktijk en bevordering van de synodaliteit en dit op alle niveaus in het leven van de Kerk. Door de consultatie heeft het synodale proces zijn vertrekpunt in het volk van God en vindt het zijn eindpunt in het stadium van implementatie binnen de cultuur van elke regio.
De bisschoppensynode is niet de enige mogelijke manier waarop het bisschoppencollege kan deelnemen aan de pastorale zorg voor de universele Kerk. Het Wetboek
Codex Iuris Canonici
Codex van het Canonieke recht
(25 januari 1983) onderstreept dit: "Het komt de Paus toe om volgens de noden van de Kerk de wijzen uit te kiezen en te bevorderen waarop het bisschoppencollege zijn taak betreffende de Kerk als geheel collegiaal uitoefent" Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 337. ยง 3