2 maart 2018
DE SYNODALITEIT IN HET LEVEN EN DE ZENDING VAN DE KERK | |||
► | Naar een theologie van de synodaliteit | ||
► | Synodaliteit als een uitdrukking van de communio-ecclesiologie |
De dogmatische constitutie 2e Vaticaans Concilie - Constitutie
Lumen Gentium
Over de Kerk
(21 november 1964) biedt de essentiële principes voor een correct verstaan van de synodaliteit in het perspectief van de communio-ecclesiologie. De volgorde van de eerste hoofdstukken is een belangrijke stap vooruit in het zelfbewustzijn van de Kerk. De volgorde: mysterie van de Kerk (hoofdstuk 1), volk van God (hoofdstuk 2), hiërarchische inrichting van de Kerk (hoofdstuk 3), benadrukt dat de kerkelijke hiërarchie ten dienste staat van het volk van God, zodat de zending van de Kerk kan worden verwezenlijkt in overeenstemming met het goddelijke heilsplan, in de logica van de prioriteit van het geheel boven de delen en van het doel boven de middelen.
Alle gelovigen zijn geroepen om te getuigen en het Woord van waarheid en leven te verkondigen, voor zover zij krachtens hun doopsel lid zijn van het profetische, priesterlijke en koninklijke volk van God. De bisschoppen oefenen hun specifiek apostolische gezag uit door het onderricht, de heiliging en het bestuur van de particuliere Kerk die aan hun pastorale zorg is toevertrouwd in dienst van de zending van het volk van God.
De zalving van de Heilige Geest komt tot uiting in de sensus fidei van de gelovigen. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 12. a "In alle gedoopten, van de eerste tot de laatste, is de heiligmakende kracht van de Geest werkzaam, die ons aanzet om te evangeliseren. Het volk van God is heilig vanuit die zalving die het onfeilbaar "in credendo" maakt. Dit betekent dat wanneer het volk gelooft, het zich niet vergist, zelfs indien het de woorden niet vindt om zijn geloof tot uitdrukking te brengen. De Geest leidt het volk in de waarheid en brengt het tot het heil. Als deel van het mysterie van zijn liefde voor de mensheid geeft God aan al de gelovigen een geloofsinstinct - de sensus fidei - die hen helpt te onderscheiden wat echt van God komt. De aanwezigheid van de Geest geeft aan de christenen een zekere connaturaliteit met de goddelijke werkelijkheid en een wijsheid die hen in staat stelt om die op een intuïtieve manier te begrijpen." Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 119. Deze connaturaliteit komt tot uiting in het "sentire cum Ecclesia: ofwel voelen, begrijpen en waarnemen in harmonie met de Kerk. Dit wordt niet alleen gevraagd van theologen, maar van alle gelovigen; het houdt alle leden van het Godsvolk bijeen op hun pelgrimstocht. Alleen daardoor 'trekken ze samen op.'" Internationale Theologische Commissie, "Sensus Fidei" in het Leven van de Kerk (10 juni 2014), 90
"Synodaliteit, als een constitutief gegeven van de Kerk, biedt ons het geschiktste kader om de hiërarchische dienst zelf te begrijpen( .... ). Jezus vormde de Kerk door aan de top het apostolische college te plaatsen, waarin de apostel Petrus de 'rots' is Vgl. Mt. 16, 18 , degene die zijn broeders en zusters in het geloof moet 'bevestigen'. Vgl. Lc. 22, 32 Maar in deze Kerk, net als in een omgekeerde piramide, bevindt de top zich onder de basis. Daarom worden degenen die gezag uitoefenen 'dienaars (ministers)' genoemd: omdat zij, volgens de oorspronkelijke betekenis van het woord, de minsten van allen zijn." Paus Franciscus, Toespraak, Aula Paulus VI, Viering van de 50e verjaardag van de oprichting van de Bisschoppensynode (17 okt 2015), 3