2 maart 2018
Met een specifieke betekenis worden sinds de eerste eeuwen met het woord 'synode' de kerkelijke bijeenkomsten aangeduid die op verschillende niveaus (diocesaan, provinciaal of regionaal, patriarchaal, universeel) worden samengeroepen om, in het licht van het Woord van God en het luisteren naar de Heilige Geest, de leerstellige, liturgische, kerkrechtelijke en pastorale vragen te onderscheiden die zich periodiek voordoen.
Het Griekse woord .... (synodos) wordt in het Latijn vertaald als synodus of concilium. Concilium, in het profane gebruik, duidt op een vergadering bijeengeroepen door het legitieme gezag. Hoewel de wortels van 'synode' en 'concilie' verschillend zijn, valt hun betekenis samen. Bovendien verrijkt 'concilie' de semantische inhoud van 'synode' omdat het betrekking heeft op het Hebreeuwse .... (qahal) - de vergadering die door de Heer wordt samengeroepen - en op de Griekse vertaling ... (ecclesia), die in het Nieuwe Testament de eschatologische convocatie van het volk van God in Christus Jezus aanduidt.
In de katholieke Kerk is het onderscheid in het gebruik van de woorden 'concilie' en 'synode' van recente datum. In Vaticanum II zijn het synoniemen die de conciliaire vergadering aanduiden. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 1 Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de heilige liturgie, Sacrosanctum Concilium (4 dec 1963), 1. In de Wetboek
Codex Iuris Canonici
Codex van het Canonieke recht
(25 januari 1983) van de Latijnse Kerk (1983) werd een precisering ingevoerd waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen een particulier concilie (plenair of provinciaal) Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 439. § 1 Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 440. § 1 en een oecumenisch concilie Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 337. § 1 enerzijds, en een bisschoppensynode Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 342 en een diocesane synode Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 460 anderzijds. Wetboek, Codex van Canoniek Recht van de Oosterse Kerken, Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium (1 okt 1991), 46.192.152.133.114. Het Wetboek van Canones van de Oosterse Kerken (1990) vermeldt enerzijds het oecumenisch concilie (canon 50) en anderzijds de bisschoppensynode (canon 46 § 1), de synode van de bisschoppen van de patriarchale Kerk (canon 192), de synode van de bisschoppen van de Kerk van de opperste aartsbisschop (canon 152), de metropolitane synode (canon 133 § 1) en de permanente synode van de patriarchale curie (canon 114 § 1)