Paus Franciscus - 28 mei 2018
Dierbare broeders en zusters,
Het verheugt mij u te verwelkomen en u allen te begroeten, vooreerst de voorzitter, Dr. John Lee, die ik voor zijn woorden bedank.
Uw kwalificatie als “katholieke geneesheren” engageert u in een permanente spirituele, morele en bio-ethische vorming om Evangelische principes aan te wenden in uw medische praktijk, te beginnen met de band tussen geneesheer en patiënt tot en met de missionaire activiteit om de gezondheidsvoorwaarden te verbeteren van bevolkingsgroepen in alle periferieën ter wereld. Uw werk is een bijzondere vorm van solidariteit onder de mensen en christelijk getuigenis; uw werk wordt namelijk verrijkt door de geest van het geloof. En het is belangrijk dat uw vereniging studenten in geneeskunde en jonge artsen voor deze principes wil sensibiliseren, door hen in associatieve activiteiten te betrekken.
De katholieke identiteit compromitteert uw samenwerking niet met wie de waardigheid en uitnemendheid van de mens als criterium voor hun activiteit erkennen, zij het vanuit een ander godsdienstig perspectief of zonder specifieke overtuiging. De Kerk is voor het leven en het is haar bezorgdheid dat binnen de realiteit van een concreet leven - hoe zwak of weerloos ook - niets tegen het leven zou ingaan, ook niet wanneer het niet of weinig ontwikkeld is. Een katholiek geneesheer staat dus professioneel in het gezondheidswezen en haalt uit zijn geloof en gemeenschap met de Kerk, de bezieling om zijn christelijke en professionele vorming steeds te laten rijpen, om onvermoeibaar toegewijd te zijn, om de onuitputtelijke behoefte te hebben de natuurwetten te kennen, en om beter dienstbaar te zijn aan het leven. Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Het menselijk leven en geboorteregelingen, Humanae Vitae (25 juli 1968), 24
De trouw en coherentie waarmee de verenigingen van uw federatie in de loop der jaren, trouw geweest zijn aan hun katholieke eigenheid, door het onderricht van de Kerk en de richtlijnen van haar Leergezag, op medisch en moreel vlak in praktijk te brengen, zijn wel bekend. Dit criterium van erkenning en werkwijze heeft uw samenwerking met de zending van de Kerk in de hand gewerkt door het menselijk leven vanaf zijn ontvangenis tot zijn natuurlijk einde te bevorderen en te verdedigen, evenals de kwaliteit van het bestaan, het respect voor de zwaksten, de humanisering van de geneeskunde en de volle socialisering ervan.
Deze trouw bracht en brengt nog inspanningen en moeilijkheden mee, die in bepaalde omstandigheden veel moed kunnen vragen. Blijf sereen en vastberaden op deze weg, en laat de uitspraken van het Leergezag op het vlak van de geneeskunde gepaard gaan met een geweten dat gelijke tred houdt met de morele implicaties ervan. Het domein van geneeskunde en gezondheid werd namelijk niet gespaard door het geavanceerd technocratisch cultureel paradigma, door de ophemeling van het onbegrensd menselijk kunnen en een praktisch relativisme, waar al wat niet dienstig is voor de persoonlijke belangen, belangeloos wordt. Vgl. Paus Franciscus, Encycliek, 'Wees geprezen' - over de zorg voor het gemeenschappelijke huis, Laudato Si' (24 mei 2015), 122
Ten overstaan van deze situatie, bent u geroepen het centrale karakter van de zieke als persoon te affirmeren, evenals zijn waardigheid met zijn onvervreemdbare rechten, vooreerst het recht op leven. Men moet ingaan tegen de tendens om de zieke mens geringschattend te beschouwen als een machine die moet hersteld worden, zonder respect voor morele principes, en tegen de tendens om de zwaksten uit te buiten wanneer iets niet overeenstemt met de ideologie van efficiëntie en winstbejag. De verdediging van de zieke als persoon is essentieel voor de humanisering van de geneeskunde, en omvat ook zin voor “menselijke ecologie”. Moge het u ter harte gaan, u in uw respectievelijke landen en op internationaal niveau te engageren, door u in gespecialiseerde middens te mengen maar ook in gesprekken rond de wetgeving over gevoelige ethische onderwerpen, zoals zwangerschapsonderbreking, het levenseinde en genetische geneeskunde. Moge uw toewijding evenmin ontbreken om de gewetensvrijheid te verdedigen van geneesheren en van iedereen die in de gezondheidszorg werkzaam is. Het is onaanvaardbaar dat uw rol herleid zou worden tot het simpelweg uitvoeren van wat een zieke wil of van wat het gezondheidssysteem waarin u werkt, eist.
Op uw volgende congres dat binnen enkele dagen in Zagreb plaatsheeft, zal u nadenken over het thema “Heiligheid van leven en medisch beroep, van H. Paus Paulus VI - Encycliek
Humanae Vitae
Het menselijk leven en geboorteregelingen
(25 juli 1968) tot Paus Franciscus - Encycliek
Laudato Si
Wees geprezen - over de zorg voor het gemeenschappelijke huis
(24 mei 2015)”. Het is ook een teken van uw concrete deelname aan het leven en de zending van de Kerk. Deze deelname – zoals het Tweede Vaticaans Concilie benadrukt – is “zo noodzakelijk, dat zonder hun inzet (van de leken) het apostolaat van de bisschoppen en priesters zelf meestal zijn volledig resultaat niet kan bereiken”. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over het lekenapostolaat, Apostolicam Actuositatem (18 nov 1965), 10 Wees steeds meer bewust dat het vandaag dringend noodzakelijk is dat de werkzaamheid van een katholiek geneesheer herkenbaar en helder is, zowel op het vlak van het persoonlijk als van het associatief getuigenis.
Wat dit betreft, is het wenselijk dat de activiteiten van de verenigingen van katholieke geneesheren interdisciplinair zijn en ook andere Kerkelijke realiteiten zouden impliceren. Weet in het bijzonder, uw inspanningen in harmonie te brengen met die van priesters, mannelijke en vrouwelijke religieuzen en iedereen die werkzaam is in de gezondheidszorg, door de lijdende mens, met hen ter zijde te staan: zij hebben veel behoefte aan uw inbreng en die van hen. Verstrek niet alleen verzorging, maar betoon ook broederliefde, door uw kennis, uw rijkdom aan menselijkheid en evangelisch medelijden door te geven aan wie zich tot u wenden.
Dierbare broeders en zusters, talrijk zijn degenen die naar u en uw werk kijken. Uw woorden, handelingen, raadgevingen, keuzes zijn een echo die het louter professioneel vlak overschrijdt en die, als hij coherent is, een getuigenis wordt van beleefd geloof. De uitoefening van het beroep vereist ook de waardigheid van een waar apostolaat. Ik moedig u aan om de associatieve weg met vreugde en edelmoedigheid te vervolgen, in samenwerking met alle personen en instellingen die de liefde voor het leven delen en zich inzetten om zijn waardigheid en sacraal karakter te dienen. Moge de Maagd Maria, Heil van de zieken, u tot steun zijn in uw besluiten, die ik met mijn zegen begeleid. En bid alstublieft ook voor mij. Dank u.