De deugd is een habituele en standvastige gesteltenis om het goede te doen. "Het doel van een deugdzaam leven bestaat erin gelijkvormig te worden aan God" (H. Gregorius van Nyssa). Er zijn: menselijke en goddelijke deugden.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De menselijke deugden zijn habituele en standvastige volmaaktheden van het verstand en de wil, die onze daden regelen, onze hartstochten ordenen en ons gedrag leiden in overeenstemming met de rede en het geloof. Verworven en versterkt door herhaalde, moreel goede daden, worden zij gezuiverd en verheven door de goddelijke genade.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

Dat zijn de zogenaamde kardinale deugden, die alle andere rond zich groeperen en de scharnierpunten (cardines) vormen van het deugdzame leven. Het zijn:

• de voorzichtigheid,
• de rechtvaardigheid,
• de sterkte en
• de matigheid.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De voorzichtigheid stelt de praktische rede in staat in alle omstandigheden te onderscheiden wat werkelijk goed voor ons is, en de juiste middelen te kiezen om het tot stand te brengen. Zij leidt de andere deugden, door hun regel en maat aan te geven.De voorzichtigheid stelt de praktische rede in staat in alle omstandigheden het werkelijk goede te ontwaren en de juiste middelen te kiezen om het tot stand te brengen. Ze leidt de andere deugden door hun te wijzen op regel en maat.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De rechtvaardigheid bestaat in de volhardende en standvastige vaste wil om de anderen te geven wat hun toekomt. De rechtvaardigheid tegenover God wordt "deugd van godsvrucht" genoemd.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De sterkte verzekert de standvastigheid in moeilijkheden, en de volharding in het nastreven van het goede, tot en met het vermogen eventueel het offer van het eigen leven te brengen voor een rechtvaardige zaak.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De matigheid tempert de aantrekkingskracht van de genoegens, verzekert de heerschappij van de wil over de instincten en maakt het evenwicht mogelijk in het gebruik van de geschapen goederen.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

Het zijn de deugden die God zelf als hun oorsprong, motief en onmiddellijk doel hebben. Ingestort in de mens door de heiligmakende genade, stellen zij hem in staat te leven in verbondenheid met de Drie-eenheid, en vormen de grondslag en de bezieling van het morele handelen van de christen, door de menselijke deugden tot leven te brengen. Ze zijn het onderpand van de tegenwoordigheid en van het handelen van de heilige Geest in de vermogens van het menselijk wezen.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De goddelijke deugden zijn

• het geloof,
• de hoop en
• de liefde.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

Het geloof is de goddelijke deugd waardoor we in God geloven, en in alles wat Hij ons geopenbaard heeft en wat de Kerk ons te geloven voorhoudt, omdat God de waarheid zelf is. Door het geloof vertrouwt de mens zich in vrijheid geheel aan God toe. Daarom probeert de gelovige de wil van God te kennen en te doen, want het geloof "uit zich door de liefde" (Gal. 5, 6)

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De hoop is de goddelijke deugd waardoor wij van God het eeuwig leven verlangen en verwachten als ons geluk, terwijl wij ons vertrouwen stellen in de beloften van Christus en steunen op de hulp van de genade van de Heilige Geest, om het te verdienen en tot aan het einde van ons aards leven te volharden.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De liefde is de goddelijke deugd waardoor wij God boven alles beminnen, en onze naaste als onszelf uit liefde tot God. Jezus maakt van de liefde het nieuwe gebod, de vervulling van de wet. Zij is de "band der volmaaktheid." (Kol. 3, 14) en het fundament van de andere deugden, die zij bezielt, inspireert en ordent: zonder haar "ben ik niets" en "baat het mij niets" (1 Kor. 13, 1-3).

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De gaven van de Heilige Geest zijn blijvende gesteltenissen die de mens gewillig maken om de goddelijke ingevingen te volgen. Het zijn er zeven:

• wijsheid,
• inzicht,
• raad,
• sterkte,
• kennis,
• vroomheid en
• ontzag voor God.

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)

De vruchten van de Heilige Geest zijn volmaaktheden, in ons gevormd als eerstelingen van de eeuwige heerlijkheid. De kerkelijke traditie noemt er twaalf:

• "liefde,
• vreugde,
• vrede,
• geduld,
• vriendelijkheid,
• goedheid,
• trouw,
• zachtheid,
• ingetogenheid,
• bescheidenheid,
• matigheid,
• kuisheid" (Gal. 5, 22-23, vulg.).

Zie ook:
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)
Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)