COMPENDIUM VAN DE CATECHISMUS VAN DE KATHOLIEKE KERK
(Soort document: Catechismus-Compendium)
28 juni 2005
ARTIKEL 6 - Het Sacrament van de Wijding
Wat is het Sacrament van de Wijding?
Het is het Sacrament waardoor de zending die Christus aan zijn apostelen heeft toevertrouwd, in de Kerk blijft uitgeoefend worden, tot aan het einde der tijden.
Waarom wordt dit het Sacrament van de Wijding (ordo) genoemd?
Ordo betekent een kerkelijk college, waarvan men deel gaat uitmaken door een speciale wijding (
ordinatio) die, door een bijzondere gave van de heilige Geest, het mogelijk maakt een
gewijde macht uit te oefenen in de naam en met het gezag van Christus, ten dienste van het volk van God.
Welke plaats heeft het Sacrament van de Wijding in het goddelijk heilsbestel?
In het Oude Verbond zijn de dienst van de Levieten, evenals het priesterschap van Aäron en de aanstelling van de zeventig “oudsten” (
Num. 11, 25), voorafbeeldingen van dit Sacrament. Deze voorafbeeldingen vinden hun vervulling in Christus Jezus, die door zijn kruisoffer de “enige (...) middelaar tussen God en de mensen” (
1 Tim. 2, 5) is, en de “hogepriester naar de wijze van Melchisedek” (
Hebr. 5, 10). Het ene priesterschap van Christus wordt door het ambtelijk priesterschap tegenwoordig gesteld.
|
"Christus is de enige echte priester,
de anderen zijn slechts zijn dienaars"
(H. Thomas van Aquino)
|
Uit hoeveel graden bestaat het Sacrament van de Wijding?
Het bestaat uit drie graden, die onvervangbaar zijn voor de organische structuur van de Kerk: het episcopaat, het presbyteraat en het diaconaat.
Wat is de uitwerking van de bisschopswijding?
De bisschopswijding verleent de volheid van het Sacrament van de Wijding. Het maakt de bisschop tot een rechtmatige opvolger van de apostelen, het neemt hem op in het bisschoppencollege, waar hij met de paus en de andere bisschoppen de zorg voor de gehele Kerk deelt, en het geeft hem de taken van onderricht, heiliging en bestuur.
Wat is de opgave van de bisschop in de particuliere Kerk die hem is toevertrouwd?
De bisschop aan wie een particuliere Kerk wordt toevertrouwd, is het zichtbare beginsel en fundament van de eenheid van die Kerk, waarvoor hij als plaatsvervanger van Christus de herderlijke taak vervult, geholpen door zijn priesters en diakens.
Welke uitwerking heeft de priesterwijding?
De zalving van de Geest tekent de priester met een onuitwisbaar geestelijk merkteken, maakt hem gelijkvormig aan Christus in diens hoedanigheid van priester, en stelt hem in staat te handelen in naam van Christus, het Hoofd. Als medewerker van de bisschoppelijke Ordo, is hij gewijd om het Evangelie te prediken, de goddelijke eredienst te vieren, vooral de Eucharistie waaruit zijn bediening kracht put, en om de herder te zijn van zijn gelovigen.
Hoe oefent de priester zijn ambt uit?
Ofschoon hij gewijd is voor een universele zending, oefent hij zijn ambt uit in een particuliere Kerk, in sacramentele broederschap met de andere priesters, die het presbyterium vormen en die, in gemeenschap met de bisschop en in afhankelijkheid van hem, de verantwoordelijkheid dragen voor de particuliere Kerk.
Welke uitwerking heeft de diakenwijding?
De diaken, gelijkvormig gemaakt aan Christus in zijn hoedanigheid van dienaar van allen, wordt gewijd voor de dienst aan de Kerk, welke hij vervult onder de verantwoordelijkheid van de eigen bisschop wat betreft de bediening van het woord, van de goddelijke eredienst, van de pastorale begeleiding en van de naastenliefde.
Hoe wordt het Sacrament van de Wijding gevierd?
Voor elk van de drie graden wordt het Sacrament van de Wijding toegediend door middel van de
handoplegging op het hoofd van wijdeling door de bisschop die het plechtige
wijdingsgebed uitspreekt. Daarmee roept de bisschop voor de wijdeling van God een bijzondere uitstorting van de heilige Geest en zijn gaven af, met het oog op de bediening.
Wie kan dit Sacrament toedienen?
Het komt het de geldig gewijde bisschoppen als opvolgers van de apostelen toe, de drie graden van het Sacrament van de Wijding toe te dienen.
Wie kan dit Sacrament ontvangen?
Geldig ontvangen kan het alleen een gedoopte van het mannelijk geslacht: de Kerk weet zich gebonden door deze keuze die de Heer zelf heeft gemaakt. Niemand kan een recht doen gelden op het ontvangen van het Sacrament van de Wijding, maar men moet voor het ambt geschikt bevonden worden door het gezag van de Kerk.
Is het celibaat vereist voor wie het Sacrament van de Wijding ontvangt?
Voor het bisschopsambt is het celibaat altijd vereist. Voor het priesterschap worden in de latijnse Kerk gewoonlijk gelovige mannen uitgekozen die ongehuwd leven, en die de intentie hebben ongehuwd te blijven "omwille van het rijk der hemelen" (
Mt. 19, 12). In de oosterse Kerken is het niet toegestaan te huwen na de wijding te hebben ontvangen. Tot het permanente diaconaat kunnen ook mannen toetreden die al gehuwd zijn.
Wat zijn de uitwerkingen van het Sacrament van de Wijding?
Dit Sacrament schenkt een bijzondere uitstorting van de Heilige Geest, die de wijdeling gelijkvormig maakt aan Christus in zijn drievoudige functie van Priester, Profeet en Koning, overeenkomstig de betreffende graad van het Sacrament. De Wijding verleent een onuitwisbaar geestelijk merkteken: daarom kan zij niet worden herhaald noch worden verleend voor een beperkte tijd.
Met welke gezag wordt het ambtelijk priesterschap uitgeoefend?
Bij de uitoefening van hun heilig dienstwerk spreken en handelen de gewijde priesters niet op eigen gezag en ook niet krachtens een mandaat of delegatie van de gemeenschap, maar in de persoon van Christus, het Hoofd, en in naam van de Kerk. Daarom verschilt het bijzondere priesterschap wezenlijk, en niet alleen gradueel, van het gemeenschappelijk priesterschap van de gelovigen, ten dienste waarvan het door Christus werd ingesteld.
© 2005, Libreria Editrice Vaticana
© 2005, Vert.: Werkgroep Compendium
Deze werkvertaling is uitgangspunt geweest voor de officiële uitgave. Deze versie wordt binnenkort geconformeerd aan de officiële uitgave.
