COMPENDIUM VAN DE CATECHISMUS VAN DE KATHOLIEKE KERK
(Soort document: Catechismus-Compendium)
28 juni 2005
ARTIKEL 2 - Het Sacrament van het Vormsel
Welke plaats heeft het Vormsel in het goddelijk heilsplan?
In het Oude Verbond hebben de profeten aangekondigd dat de Geest van de Heer zou worden meegedeeld aan de verwachte Messias en aan heel het messiaanse volk. Heel het leven en de zending van Jezus verlopen in een volledige gemeenschap met de heilige Geest. De apostelen ontvangen de heilige Geest op Pinksterdag en verkondigen "Gods grote daden” (
Hand. 2, 11). Zij delen door de handoplegging de gave van dezelfde Geest mee aan de pasgedoopten. Door de eeuwen heen is de Kerk doorgegaan met te leven van de Geest en Hem mee te delen aan haar kinderen.
Waarom heet het zalving (chrismatio) of Vormsel (confirmatio)?
Men spreekt van
chrismatio of
zalving (in de oosterse Kerken: chrismatie met het heilig Myron) vanwege zijn wezenlijke rite, die in de zalving bestaat. Men noemt het ook het
Vormsel of bevestiging (
confirmatio) omdat het de doopgenade bevestigt en sterkt.
Waarin bestaat de wezenlijke rite van het Vormsel?
De wezenlijke rite van het Vormsel is de zalving met het heilig chrisma (met balsem vermengde olie, gewijd door de bisschop), wat gebeurt door de handoplegging van de kant van de bedienaar, die daarbij de sacramentele woorden uitspreekt die eigen zijn aan de rite. In het westen wordt die zalving gedaan op het voorhoofd met de woorden: “Ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods.” Bij de oosterse Kerken van de byzantijnse ritus wordt de zalving ook op andere lichaamsedelen gedaan, met de formule: “Zegel van de gave van de heilige Geest.”
Wat is de uitwerking van het Vormsel?
De uitwerking van het Vormsel is de bijzondere uitstorting van de heilige Geest, zoals die op Pinksteren. Deze uitstorting drukt in de ziel een onuitwisbaar merkteken, en brengt een groei van de doopgenade tot stand: zij doet dieper wortelen in het goddelijk kindschap, verenigt hechter met Christus en zijn Kerk, sterkt in de ziel de gaven van de heilige Geest, en schenkt bijzondere kracht om voor het christelijk geloof getuigenis af te leggen.
Wie kan dit Sacrament ontvangen?
Ieder die al gedoopt is, kan en moet het ontvangen, slechts één enkele keer, en om het met vrucht te ontvangen, moet hij in staat van genade zijn.
Wie is de bedienaar van het Vormsel?
Oorspronkelijke bedienaar is de bisschop. Zo wordt de band zichtbaar gemaakt van de gevormde met de Kerk in haar apostolische dimensie. Wanneer de priester dit Sacrament toedient, zoals dat in het oosten gewoon is en in bijzondere gevallen ook in het westen gebeurt, dan wordt de band met de bisschop en de Kerk tot uitdrukking gebracht door de priester, medewerker van de bisschop, en door het heilig chrisma, door de bisschop zelf gewijd.
© 2005, Libreria Editrice Vaticana
© 2005, Vert.: Werkgroep Compendium
Deze werkvertaling is uitgangspunt geweest voor de officiële uitgave. Deze versie wordt binnenkort geconformeerd aan de officiële uitgave.
