QUADRAGESIMO ANNOOver de aanpassing van de sociale orde
(Soort document: Paus Pius XI - Encycliek)
Paus Pius XI -
15 mei 1931
Het lag natuurlijk voor de hand, dat, waar de leidende kringen in de economie van de goede weg afweken, alom ook de massa der arbeiders blindelings hun verderf tegemoet ijlde; te meer, waar zeer vele werkgevers hun mensen eenvoudig gebruikten als louter werktuigen, zonder ook maar in het minst zich te bekommeren om hun onsterfelijke ziel, ja zonder zelfs maar aan iets hogers te denken. Waarlijk, ons hart krimpt ineen van ontzetting, als wij de verschrikkelijke gevaren overwegen, waaraan in de moderne werkplaatsen de zedelijkheid der arbeiders (vooral der jongere) en de eerbaarheid van meisjes en vrouwen zijn blootgesteld; als wij bedenken, hoe vaak de tegenwoordige aard van het economisch leven en vooral de ellendige woningtoestanden een beletsel vormen voor de huiselijke band, voor het leven in de familiekring; als wij ons te binnen brengen, hoevele en hoe grote hindernissen aan een behoorlijke heiliging der Zon- en feestdagen. worden in de weg gelegd; ais wij de algemene verzwakking aanschouwen van die echt christelijke gezindheid, waardoor vroeger zelfs onontwikkelde en ongeletterde personen zulk een diepe levenswijsheid konden bezitten, terwijl men nu, in plaats daarvan, enkel en alleen nog zorg heeft om, hoe dan ook, het dagelijks brood te verdienen. En zodoende wordt de lichaamsarbeid, die door Gods voorzienigheid ook na de erfzonde bestemd was tot een zegen voor ziel en lichaam, allentwege tot een werktuig van verderf: want terwijl de levenloze stof veredeld de fabriek verlaat, worden de mensen daar bedorven en verlaagd.

© 1948, Ecclesia Docens 0159, Uitg. Gooi & Sticht, Hilversum
Vert.: Dr. O. Janssen O.F.M., Dr. L. Zeinstra O.F.M.