Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Ten slotte: de patroons en de arbeiders kunnen in deze zaak veel bereiken door middel nl. van die instellingen, die doelmatige steun brengen aan behoeftigen en toenadering bevorderen tussen de beide klassen. Hieronder zijn te rekenen de verenigingen tot onderling hulpbetoon; allerlei fondsen, door particulier initiatief opgericht, waarbij de arbeiders en hun achtergelaten vrouw en kinderen verzekerd zijn, als een plotseling ongeval, ziekte of dood hen treft; vervolgens de patronaten opgericht ter bescherming van jongens, meisjes, jonge mannen en ouderen van dagen. Maar de voornaamste plaats nemen de werkliedenverenigingen in, in wier verband bijna alle overige instellingen zijn opgenomen. Onze voorouders hebben lange tijd genoten van de zegeningen der ambachtsgilden. Niet alleen brachten zij de gildeleden uitstekende voordelen, maar deden ook de ambachten toenemen in luister en ontwikkeling, zoals vele gedenkstukken getuigen. In deze tijd van groter ontwikkeling, nu ook de levensgewoonten veranderd en de eisen van het dagelijks leven verhoogd zijn, moeten natuurlijk de werkliedenverenigingen in overeenstemming gebracht worden met de tegenwoordige behoeften. Het verheugt ons, dat overal zulke organisaties zich vormen, hetzij geheel bestaande uit werklieden, hetzij uit werklieden en patroons tezamen; het is evenwel te wensen, dat zij in aantal en invloed zullen toenemen. Ofschoon wij al meermalen over deze verenigingen hebben gesproken, willen wij toch op deze plaats nogmaals aantonen, dat zij zeer doelmatig zijn en met volle recht zich vormen; verder: hoe zij moeten ingericht zijn en waarin haar werkzaamheden moet bestaan.