• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x

BARMHARTIGHEID 31. - VERGIFFENIS OP HET KRUIS (VGL. LC. 23, 39-43)
Catechesereeks over de barmhartigheid - Sint Pietersplein

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

De woorden die Jezus tijdens zijn Passie uitsprak vinden hun hoogtepunt in de vergiffenis. Jezus schenkt vergiffenis: “Vader, vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen.” (Lc. 23, 34). Dat zijn niet slechts woorden, want ze worden een concrete daad van vergeving geschonken aan de “goede rover” die naast Hem hing. De heilige Lucas vertelt over twee misdadigers die samen met Jezus werden gekruisigd en die zich tot Hem richten vanuit een tegengestelde houding.

De eerste beschimpt Hem, zoals ook de omstaanders en leiders van het volk dat deden, maar deze arme man spreekt uit wanhoop: “Ben jij de Messias? Red dan jezelf en ons erbij!” (Lc. 23, 39). Deze kreet spreekt van de angst van de mens ten aanzien van het mysterie van de dood en van het tragische besef dat alleen God het verlossende antwoord kan zijn: daarom is het onvoorstelbaar dat de Messias, de gezalfde van God, aan het kruis hangt en niets zou doen om zichzelf te redden. Dat verstonden ze niet. Ze verstonden het mysterie van het offer van Jezus niet. Jezus heeft ons verlost juist door op het kruis te blijven. Wij allen weten dat het niet makkelijk is ”op het kruis te blijven”, op onze kleine kruisen van elke dag. Hij is op dat grote kruis gebleven, in dat grote lijden en zo heeft Hij ons gered; daar heeft Hij zijn almacht getoond en daar heeft Hij ons vergiffenis geschonken. Daar voltrekt zich zijn liefdegave en ontspringt voor immer onze redding. Door op het kruis te sterven, onschuldig tussen twee misdadigers, maakt Hij duidelijk dat de redding van God gelijk welke mens in gelijk welke staat kan bereiken, ook in de meest negatieve en pijnlijke. De redding van God is er voor allen, niemand uitgesloten. Ze wordt aan allen aangeboden. Daarom is het Jubeljaar een tijd van genade en van barmhartigheid voor allen, goeden en slechten, voor hen die gezond zijn en voor hen die lijden. Herinnert jullie de parabel die Jezus vertelt over het bruiloftsfeest van de zoon van een machtige der aarde: omdat de genodigden niet wilden komen, zegt hij aan zijn dienaren: ”Ga nu dus naar de kruispunten van de wegen, en nodig iedereen die je maar tegenkomt uit voor de bruiloft” (Mt. 22, 9). Allen zijn wij geroepen: goeden en slechten. De Kerk is er niet alleen voor de goeden of voor hen die goed schijnen of zich goed achten; de Kerk is er voor allen en ook bij voorkeur voor de slechten, want de Kerk is barmhartigheid. En, deze tijd van genade en van barmhartigheid doet ons eraan denken dat niets ons kan scheiden van de liefde van Christus. Vgl. Rom. 8, 39 Aan wie op een ziekbed gekluisterd is, aan wie opgesloten in een gevangenis leeft, aan de velen die in de val van de oorlogen geklemd zitten, zegt ik: kijkt naar de Gekruisigde; God is jullie nabij, blijft bij jullie op het kruis en biedt zich als Redder aan ons allen aan. Aan jullie die veel lijden zeg ik, Jezus werd voor jullie, voor ons, voor allen gekruisigd. Laat de kracht van het Evangelie toe in jullie hart zodat het je troost, je hoop geeft en de intieme zekerheid dat niemand uitgesloten wordt van Zijn vergiffenis. Jullie kunnen mij de vraag stellen: “Zeg mij, Padre, kan iemand die de slechtst mogelijke dingen bedreven heeft, vergiffenis krijgen?” – “Ja! Ja: niemand wordt uitgesloten van de vergiffenis van God. Het volstaat berouwvol naar Jezus te gaan met de wil door Hem omhelsd te worden”.

Dat was de eerste misdadiger. De andere is de zogenaamde “goede rover”. Zijn woorden zijn een wonderlijk voorbeeld van berouw, een samengebalde catechese om te leren aan Jezus vergiffenis te vragen. Eerst richt hij zich tot zijn lotgenoot: “Heb zelfs jij geen ontzag voor God, nu jij ook deze straf ondergaat? (Lc 23, 40). Zo beklemtoont hij het uitgangspunt van het berouw: de vreze Gods. Niet de angst voor God, neen: de kinderlijke vrees voor God. Dat is geen angst, maar de eerbied die men God verschuldigd is omdat God God is. Het is kinderlijke eerbied omdat God Vader is. De goede rover brengt de basishouding in herinnering die openmaakt voor vertrouwen op God: het besef van zijn almacht en van zijn mateloze goedheid. Deze vertrouwvolle eerbied helpt ruimte te scheppen voor God en zich aan zijn barmhartigheid toe te vertrouwen.

Vervolgens heeft de goede rover het over de onschuld van Jezus en belijdt openlijk zijn eigen schuld: “In ons geval is dat terecht, want wij krijgen ons verdiende loon. Maar Hij heeft niets verkeerds gedaan” (Lc. 23, 41). Met andere woorden: Jezus hangt aan het kruis om bij de schuldigen te zijn: door deze nabijheid biedt Hij hen de redding aan. Wat voor de leiders en voor de slechte rover, wat voor de bespotters van Jezus aanstoot gevend was, is voor hem juist het fundament van zijn geloof. Op die wijze wordt de goede rover getuige van de Genade; het ondenkbare is geschied: God heeft mij zo zeer bemind dat Hij voor mij op een kruis gestorven is. Het geloof zelf van deze mens is de vrucht van de genade van Christus: in de Gekruisigde aanschouwt hij de liefde van God voor hem, arme zondaar. Het is waar, hij was een rover, hij was een dief, een leven lang had hij gestolen. Maar aan het einde, bekeerd van wat hij misdaan had, met de ogen op Jezus zo goed en barmhartig, is hij er geslaagd voor zich de hemel te stelen: een knappe rover!

Ten slotte richt de goede rover zich rechtstreeks tot Jezus en roept diens hulp in: “Jezus, denk aan mij wanneer Gij in uw koninkrijk gekomen zijt” (Lc. 23, 42). Hij noemt Hem met name: “Jezus”, met vertrouwen, en belijdt op die wijze wat die naam betekent: “de Heer redt”: dat betekent de naam “Jezus”. Die man vraagt Jezus hem niet te vergeten. Een uitdrukking vol tederheid, vol menselijkheid! Elk menselijk wezen heeft de nood niet verlaten te worden, God altijd dichtbij te weten. Op die wijze wordt een terdoodveroordeelde een voorbeeld voor de Christen die zich aan Jezus toevertrouwt. Een terdoodveroordeelde is ons voorbeeld, een voorbeeld door elke mens, voor een Christen die zich aan Jezus toevertrouwt; en ook een voorbeeld voor de Kerk die in de liturgie herhaaldelijk de Heer aanroept met de woorden: “Herinner u... Gedenk uw liefde…”

Terwijl de goede rover in de toekomende tijd spreekt “wanneer U in uw koninkrijk komt”, laat het antwoord van Jezus niet op zich wachten; Hijs preekt in de tegenwoordige tijd: “Vandaag nog zult gij met Mij zijn in het paradijs” (Lc. 23, 43). Op het kruis bereikt de redding door Christus haar hoogtepunt; en de belofte aan de goede rover openbaart de voltooiing van zijn zending: de zondaars redden. Bij het begin van zijn dienstwerk, in de synagoge van Nazareth, had Jezus verkondigd “aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken” (Lc. 4, 18); in Jericho, in het huis van de publieke zondaar Zacheüs heeft Hij verklaard ”De Mensenzoon – Hij dus – is immers gekomen om te zoeken en te redden wat verloren was” (Lc. 19, 10). Op het kruis, het laatste bedrijf, bevestigt Hij de verwerkelijking van dit heilsplan. Vanaf het begin tot het einde heeft Hij zich geopenbaard als Barmhartigheid, heeft Hij zich geopenbaard als de definitieve en onherhaalbare menswording van de liefde van de Vader. Jezus is werkelijk het gelaat van de barmhartigheid van de Vader. De goede rover heeft Hem bij name genoemd: “Jezus”. Het is een korte aanroeping, wij allen kunnen ze in de loop van de dag talloze malen eenvoudig herhalen: “Jezus”, “Jezus”. Doet dat gedurende de hele dag.

Zie ook:

Andere catecheses in deze reeks, zie dossier Jubeljaar gewijd aan de Barmhartigheid

Document

Naam: BARMHARTIGHEID 31. - VERGIFFENIS OP HET KRUIS (VGL. LC. 23, 39-43)
Catechesereeks over de barmhartigheid - Sint Pietersplein
Soort: Paus Franciscus - Audiƫntie
Auteur: Paus Franciscus
Datum: 28 september 2016
Copyrights: © 2016, Libreria Editrice Vaticana / Stg. InterKerk
Vert. uit het Italiaans: Marcel De Pauw MSC; alineaverdeling en -nummering: redactie
Bewerkt: 10 juni 2020

Referenties naar dit document

 
Geen documenten gevonden!
 
Geen berichten gevonden!

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2024, Stg. InterKerk, Schiedam, test