Rubella (rodehond) E. Banatvala, D.W.G. Brown, Rubella, The Lancet, 3rd April 2004, vol. 363, No. 9415, pp.1127-1137 is een virale ziekte veroorzaakt door een Togavirus van het geslacht Rubivirus en wordt gekenmerkt door een maculopapulaire huiduitslag. Het bestaat uit een infectie die vaak voorkomt bij zuigelingen en geen klinische manifestaties vertoont in één op de twee gevallen, zelflimiterend en meestal goedaardig is. Niettemin is het rodehond-virus een van de meest pathologisch besmettelijke agentia voor het embryo en de foetus. Wanneer een vrouw de infectie oploopt tijdens de zwangerschap, vooral tijdens het eerste trimester, is het risico op foetale infectie erg hoog (ongeveer 95%). Het virus repliceert zichzelf in de placenta en infecteert de foetus, waardoor de constellatie van afwijkingen ontstaat die wordt aangeduid met de naam Congenitaal Rubella Syndroom. De ernstige epidemie van rodehond, die in 1964 een groot deel van de Verenigde Staten trof, veroorzaakte op deze manier 20.000 gevallen van aangeboren rubella Rubella, Morbidity and Mortality Weekly Report, 1964, vol. 13, p.93. S.A. Plotkin, Virologic Assistance in the Management of German Measles in Pregnancy, JAMA, 26th October 1964, vol.190, pp.265-268, resulterend in 11.250 abortussen (spontaan of chirurgisch), 2.100 neonatale sterfgevallen, 11.600 gevallen van doofheid, 3.580 gevallen van blindheid, 1.800 gevallen van mentale retardatie. Het was deze epidemie die deed aandringen op de ontwikkeling en introductie op de markt van een effectief vaccin tegen rodehond, waardoor een effectieve profylaxe tegen deze infectie mogelijk was.

De ernst van aangeboren rubella en de handicaps die het veroorzaakt, rechtvaardigen systematische vaccinatie tegen een dergelijke ziekte. Het is erg moeilijk, misschien zelfs onmogelijk, om de infectie van een zwangere vrouw te voorkomen, zelfs als de rubella-infectie van een persoon die in contact is met deze vrouw wordt gediagnosticeerd vanaf de eerste dag van de uitbarsting van de uitslag. Daarom tracht men overdracht te voorkomen door het onderdrukken van het infectiereservoir bij kinderen die niet zijn gevaccineerd, door middel van vroege immunisatie van alle kinderen (universele vaccinatie). Universele vaccinatie heeft geleid tot een aanzienlijke daling van de incidentie van aangeboren rubella, waarbij de algemene incidentie is teruggebracht tot minder dan 5 gevallen per 100.000 levendgeborenen. Toch blijft deze vooruitgang kwetsbaar. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld, na een overweldigende daling van het aantal gevallen van aangeboren rubella tot slechts enkele gevallen per jaar, dat wil zeggen minder dan 0,1 per 100.000 levendgeborenen, brak in 1991 een nieuwe epidemiegolf uit, met een stijging van de incidentie tot 0,8 / 100.000. Dergelijke golven van heropflakkering van rodehond werden ook waargenomen in 1997 en in het jaar 2000. Deze periodieke heroplevingsepisodes maken duidelijk dat er een aanhoudende circulatie van het virus onder jonge volwassenen is, wat het gevolg is van onvoldoende vaccinatiedekking. Door deze laatste situatie kan een aanzienlijk deel van de kwetsbare personen blijven bestaan, die een bron zijn van periodieke epidemieën die vrouwen in de vruchtbare leeftijdsgroep die niet zijn geïmmuniseerd, in gevaar brengen. Daarom wordt de vermindering tot op het punt waarop aangeboren rubella wordt geëlimineerd, als een prioriteit in de openbare gezondheidszorg beschouwd.