Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Om evenwel de katholieke actie onder alle opzichten doeltreffend te doen zijn, is het niet voldoende, dat ze is aangepast aan de hedendaagse sociale behoeften; ze behoort zich ook te doen gelden door al die praktische middelen, die haar tegenwoordig aan de hand gedaan worden door de vooruitgang der sociale. en economische studiën, door de elders reeds opgedane ondervinding, door de toestanden, welke in de burgerlijke samenleving heersen en zelfs door het openbaar staatkundig leven. Anders loopt men gevaar, lange tijd op de tast voort te gaan bij het zoeken van nieuwe en gewaagde dingen, terwijl men goede en veilige bij de hand heeft, die hun degelijkheid reeds uitstekend bewezen hebben. Ofwel men loopt gevaar, instellingen en middelen voor te stellen, die wellicht voor een andere tijd geëigend waren, maar die heden door het volk niet meer begrepen worden. Ofwel ten slotte, men loopt gevaar, halverwege te blijven staan, omdat men geen gebruik maakt - ook niet in de mate, die is toegestaan - van die burgerrechten, welke de moderne, constituties aan allen en dus ook aan de katholieken bieden.

En om ons te beperken tot dit laatstgenoemd punt, het is zeker, dat de hedendaagse staatsinrichting aan allen zonder onderscheid gelegenheid geeft om invloed uit te oefenen op de publieke zaak, en de katholieken kunnen, met behoud der verplichtingen, die door de wet van God of door de voorschriften der Kerk worden opgelegd, met gerust geweten er gebruik van maken om te laten zien, dat ze even goed, ja zelfs beter dan anderen geschikt zijn tot medewerken aan het stoffelijk en burgerlijk welzijn van het volk, en om zich aldus een gezag en een respect te verwerven, die het hun mogelijk maken, ook de hogere belangen, namelijk die der ziel, te verdedigen en te bevorderen.