7 december 1965
1. De gruwel en de ontaarding van de oorlog nemen mateloos toe met de groei van de wetenschappelijke oorlogswapenen. De oorlogshandelingen, waarbij men deze wapenen gebruikt, kunnen immers enorme en willekeurige verwoestingen aanrichten, die de grenzen van een wettige verdediging ver overschrijden. Ja, als men volledig gebruik zou maken van deze middelen, die reeds in de wapendepots van de grote naties liggen opgestapeld, dan zou dit tot resultaat hebben de bijna en volkomen wederzijdse vernietiging van de strijdende partijen, om maar te zwijgen van de reusachtige verwoestingen in de wereld en de verderfelijke uitwerkingen, die het gevolg zijn van het gebruik van zulk soort wapenen.
2. Dit alles dwingt ons om in een geheel nieuwe geest de kwestie van de oorlog onder de ogen te zien. Vgl. H. Paus Johannes XXIII, Encycliek, Vrede op aarde, Pacem in Terris (11 apr 1963), 127. “Daarom is het ondenkbaar dat in ons atoomtijdperk de oorlog nog het geschikte middel zou kunnen zijn om de geschonden rechten te herstellen” De mensen van onze tijd moeten weten, dat zij een zware verantwoordelijkheid zullen moeten afleggen over hun oorlogshandelingen. Want van hun tegenwoordige beslissingen zal het verloop van de komende tijd voor een groot deel afhangen.
3. Na dit alles overwogen te hebben maakt de heilige Synode de veroordelingen van de totale oorlog, die de laatst pausen reeds hebben uitgesproken Vgl. Paus Pius XII, Toespraak, Tot de deelnemers aan het achtste congres van de Wereldvereniging van Medici "Sodalitas medicorum universalis", Nous sommes - Over de grondslagen van de medische moraal (30 sept 1954), 6 Vgl. Paus Pius XII, Radiotoespraak, Kerst 1954, Ecce Ego (24 dec 1954), 3-8 Vgl. H. Paus Johannes XXIII, Encycliek, Vrede op aarde, Pacem in Terris (11 apr 1963), 109-118 Vgl. H. Paus Paulus VI, Brief, Tot de Assemblee van de Verenigde Naties (4 okt 1965), tot de hare en verklaart;
4. Iedere oorlogshandeling, die willekeurig de vernietiging ten doel heeft van hele steden of van grote gebieden met hun inwoners, is een misdaad tegen God en tegen de mens zelf en moet met kracht en zonder aarzeling veroordeeld worden.
5. Het speciale gevaar van de moderne oorlog bestaat hierin, dat hij de bezitters van de nieuwste wetenschappelijke wapenen als het ware de gelegenheid geeft, dergelijke misdaden te bedrijven en dat hij, door een zekere onverbiddelijke consequentie, de wil van de mensen kan drijven tot de meest wrede beslissingen. Om te voorkomen, dat dit ooit zou gebeuren, bezweren de bisschoppen van heel de wereld, thans bijeen, allen, en vooral de regeerders en de militaire leiders, om zich voortdurend voor God en voor de gehele mensheid op deze zo grote verantwoordelijkheid te bezinnen.