4 december 1963
Voor het voltrekken van dit grote werk is Christus altijd in Zijn Kerk aanwezig, vooral in de liturgische handelingen. Hij is aanwezig in het offer van de Mis, zowel in de persoon van de bedienaar, "dezelfde, die zich nu door de bediening van de priester offert, nadat Hij zich toen op het kruis geofferd heeft" Concilie van Trente, 22e Zitting - Over het allerheiligst Misoffer, Sessio XXII - Doctrina de sanctissimo Missae sacrificio (17 sept 1562), 6, als vooral onder de eucharistische gedaanten. Hij is door Zijn kracht aanwezig in de sacramenten, zodat, wanneer iemand doopt, het Christus Zelf is, die doopt. Vgl. H. Augustinus, In Iohannis Evangelium Tractatus. VI, cap. I, n.7: PL35,1428. Hij is aanwezig in Zijn woord, omdat Hij het is, die spreekt, wanneer in de Kerk de heilige Schrift wordt gelezen. Tenslotte is Hij aanwezig, wanneer de Kerk smeekt en lofzingt, Hij, die beloofd heeft: "Waar er twee of drie verenigd zijn in Mijn naam, daar ben Ik in hun midden." (Mt. 18, 20)
Inderdaad, bij dit grote werk, waardoor God op volmaakte wijze wordt verheerlijkt en de mensen worden geheiligd, maakt Christus de Kerk, Zijn beminde bruid, steeds tot Zijn deelgenote, de Kerk, die haar Heer aanroept en door Hem haar eredienst verricht voor de eeuwige Vader.
Terecht wordt dus de liturgie beschouwd als de uitoefening van het priesterlijk ambt van Jezus Christus, waarin de heiliging van de mens door uiterlijk waarneembare tekens wordt aangeduid en op de wijze, eigen aan ieder van deze tekens, wordt bewerkt, en waarin door het mystieke Lichaam van Jezus Christus, het Hoofd nl. en Zijn ledematen, de volledige publieke eredienst wordt uitgeoefend.
Daarom is alle liturgie, als zijnde het werk van Christus-Priester en van Zijn Lichaam, dat de Kerk is, bij uitstek heilige handeling; en geen enkele andere handeling van de Kerk evenaart de werkdadigheid ervan op gelijke titel en in gelijke mate.
Hoewel de heilige liturgie op de eerste plaats een eredienst is aan de majesteit Gods, bevat ze toch ook een belangrijk stuk onderricht voor het gelovige volk. Vgl. Concilie van Trente, 22e Zitting - Over het allerheiligst Misoffer, Sessio XXII - Doctrina de sanctissimo Missae sacrificio (17 sept 1562), 12 Want in de liturgie spreek God tot Zijn volk; Christus verkondigt er nog steeds Zijn evangelie. Het volk op zijn beurt antwoordt God met gezangen en gebed.
Meer nog, de gebeden, tot God gericht door de Priester, die de vergadering in de persoon van Christus voorzit, worden gezegd in naam van heel het heilig volk en van alle aanwezigen. En ook de zichtbare tekens, waarvan de heilige liturgie zich bedient om de onzichtbare goddelijke werkelijkheid aan te duiden, zijn door Christus of de Kerk uitgekozen. Daarom wordt niet alleen bij de lezing hetgeen "werd opgetekend tot onze lering" (Rom. 15, 4), maar ook wanneer de Kerk bidt, zingt of handelt, het geloof van de deelnemers gevoed en hun geest opgeheven tot God om Hem een geestelijke eredienst te brengen en Zijn genaden overvloediger te ontvangen.
Daarom moet men de het doorvoeren van de vernieuwing de volgende algemene normen in acht nemen.
