De komst van enkele staatshoofden naar het Vaticaan stelt deze werkelijkheid goed in het licht. Met groot genoegen herinner ik aan het bezoek dat verleden jaar gebracht werd door de president van de republiek Sênégal, door de groot-hertog en groot-hertogin van Luxemburg, de president van de republiek Cyprus, de president van de republiek Tanzania, koning Hassan van Marokko, de president van de republiek Portugal, de president van de Verenigde Staten van Amerika, de grootmeester van de Souvereine Militaire Orde van Malta, koning Hoessein van Jordanië, de regenten van de republiek van San Marino, de president van de republiek Zaïre, de president van de republiek Mali, koningin Elizabeth van Engeland, de vorst van Liechtenstein, de prins en prinses van Zweden, de president van de republiek Sierra Leone, de voorzitter van het presidium van de republiek Joegoslavië.

Ik herinner me eveneens het bezoek van andere persoonlijkheden van de regeringen van verschillende staten en internationale organisaties.

In de verscheidenheid van de historische situaties benadrukken deze bezoeken van hoge autoriteiten aan de nederige opvolger van de heilige Petrus het wederzijdse verlangen de betrekkingen van verstandhouding te verdiepen waaruit de volkeren voordeel trekken, waaronder de Kerk leeft en waarin zij de mens wil dienen.

Ik ben dus van mening dat deze jaarlijkse ontmoeting met u, doorluchtige leden van het corps diplomatique, een bijzonder betekenisvol moment in mijn pastorale bediening vertegenwoordigt. Door uw aanwezigheid heb ik namelijk de hele internationale gemeenschap, met zijn zo verschillende uiterlijk en samenstelling, voor ogen. U vormt een echt 'forum' dat me doet terugdenken aan mijn ontmoetingen met de vertegenwoordigers van de volkeren bij de UNO, de FAO en de UNESCO; het zijn dus inderdaad uw eigen gemeenschappen en ook de hele gemeenschap van de verschillende naties van de wereld, die ik voor ogen heb.

Tijdens de pastorale reizen die ik onderneem in de verschillende streken van de wereld, ervaar ik een dubbele werkelijkheid: enerzijds de volkeren die elkaar ontmoeten en hun last aan geschiedenis en leven meebrengen welke wordt uitgedrukt in het religieuze geloof, de cultuur, de overtuigingen, de hoop en zelfs het lijden, allemaal zaken waarin de kerk, gemeenschap van gelovigen, diep is opgenomen als een min of meer uitgebreid onderdeel van deze menselijke werkelijkheid; en anderzijds de vertegenwoordigers en verantwoordelijken van het institutionele leven van elk land, de regeringsautoriteiten met wie ik iedere keer nuttige ontmoetingen en gesprekken kon hebben.

Deze dubbele werkelijkheid komt overeen met de tweevoudige dialoog waartoe ik mij in mijn zending als universele herder, voortdurend verplicht voel: de ene dialoog wordt gevoerd met de mens van het concrete leven, om in hem de bezielende kracht van het Evangeliewoord weer tot leven te roepen of het hem tenminste te verkondigen zodat hij het leert kennen en zijn eigen houding er tegenover bepaalt; de andere dialoog is gericht op de verantwoordelijken van het politieke en sociale leven, om een eenvoudige, belangeloze samenwerking aan te bieden in de grote kwesties die het leven van de mensheid betreffen: de vrede, de rechtvaardigheid, de rechten van de menselijke persoon, het algemeen welzijn.