Paus Franciscus - 19 maart 2014
Dierbare broeders en zusters, goede dag!
Vandaag, 19 maart, vieren we het hoogfeest van Sint Jozef, Bruidegom van Maria en Patroon van de universele Kerk. We wijden deze catechese aan hem die, voor de wijze waarop hij de heilig Maagd en de Zoon Jezus heeft weten te behoeden, al onze waardering en onze toewijding verdient. Behoeder zijn is het kenmerk van Jozef: dat is zijn grote zending, behoeder zijn.
Vandaag zou ik thema van het hoederschap vanuit een bijzonder perspectief willen benaderen: het opvoedkundig perspectief. We kijken naar Jozef als voorbeeld van de opvoeder, die Jezus op zijn weg van groei “in wijsheid, leeftijd en genade”, behoedt en begeleidt, zoals het Evangelie zegt. Hij was Jezus´vader niet. De vader van Jezus was God. Hij trad als vader van Jezus op, hij trad als vader van Jezus op om hem te helpen groeien. En hoe heeft hij hem helpen groeien? In wijsheid, leeftijd en genade.
We beginnen bij de leeftijd. Dat is de meest natuurlijke dimensie, de fysieke en psychologische groei. Jozef, samen met Maria, heeft op de eerste plaats onder dit opzicht voor Jezus zorg gedragen. Hij heeft hem “grootgebracht” er zorg voor dragend dat hem het noodzakelijk voor een gezonde ontwikkeling niet zou ontbreken. Laten we niet vergeten dat de zorgzame hoede voor het Kind ook de vlucht naar Egypte meebracht. De harde ervaring van het leven als vluchtelingen – Jozef is samen met Maria en Jezus een vluchteling geweest – om te ontkomen aan de bedreigingen van Herodes. Daarna, na de terugkeer naar het vaderland, heeft hij zich in Nazareth gevestigd voor de hele periode van het leven van Jezus in zijn gezin. In al die jaren heeft Jozef Jezus ook zijn beroep geleerd. Jezus heeft geleerd om samen met zijn vader timmerman te zijn. Zo heeft Jozef Jezus grootgebracht.
We komen bij de tweede dimensie van de opvoeding, die van de “wijsheid”. Jozef is voor Jezus voorbeeld en meester geweest in die wijsheid die zich voedt aan het Woord van God. We kunnen denken aan de wijze waarop Jozef de kleine Jezus heeft leren luisteren naar de Heilige Schriften, vooral door hem op sabbat naar de synagoge van Nazaret te begeleiden.
Ten slotte, de dimensie van de “genade”. Sint Lucas verwijst naar Jezus met de woorden: “De genade Gods rustte op Hem” (Lc. 2, 40). Op dit vlak is de invloed van Jozef zeker beperkter dan op het vlak van leeftijd en wijsheid. Maar het zou een grote vergissing zijn te denken dat een vader en moeder niets kunnen doen om kinderen op te voeden tot groeien in Gods genade. Groeien in leeftijd, groeien in wijsheid, groeien in genade: dat is het werk dat Jozef met Jezus verricht heeft, hem helpen groeien in deze drie dimensies, hem helpen groeien.
Geliefde broers en zussen, de zending van Sint Jozef is ongetwijfeld enig en onherhaalbaar, want Jezus is absoluut enig. En toch, in zijn hoederschap over Jezus, in het hem helpen groeien in leeftijd, wijsheid en genade, is hij een voorbeeld voor elke opvoeder, in het bijzonder voor elke vader. Sint Jozef is het model opvoeder en vader, van vader zijn. Daarom vertrouw ik alle ouders, de priesters - want dat zijn vaders - en allen die een opvoedkundige taak in de Kerk en in de samenleving hebben aan zijn bescherming toe. Op bijzondere wijze wil ik vandaag, vaderdag, alle ouders en alle vaders groeten: ik groet u uit het diepst van mijn hart.
Laat eens zien: zijn er vaders op het plein? Steek je hand op, vaders! Kijk eens aan hoeveel vaders! Gegroet, gegroet met uw dag!
Ik vraag voor jullie de genade altijd dicht bij jullie kinderen te zijn om hen te laten groeien, echt dichtbij, dichtbij¡ Ze hebben nood aan jullie, aan jullie nabijheid, aan jullie liefde. Weest voor hen zoals Sint Jozef: behoeders van hun groei in leeftijd, wijsheid en genade. Behoeders van hun weg, opvoeders met hen op weg. Door die nabijheid zullen jullie echte opvoeders zijn. Dank voor al wat jullie voor jullie kinderen doen: dank. De beste wensen voor jullie... Dat Sint Jozef jullie zegent en begeleidt. Sommige van ons hebben hun vader verloren, hij is heengegaan, de Heer heeft hem geroepen, velen op het plein hebben hun vader niet meer. We kunnen nu bidden voor alle vaders ter wereld, voor levende en voor de overleden papa´s, voor de onze, we kunnen het samen doen terwijl elkeen aan zijn vader, levend of overleden, denkt. We bidden tot de grote Papa van ons allen, de Vader. Een “Onze Vader” voor onze papa´s: Onze Vader....
En de beste wensen aan de papa´s