Men kan niet in algemene regels vastleggen, welke de beste staatsvorm is en welke de meest geschikte manier is voor de uitoefening van de regeringsfuncties: de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht.

Bij het vaststellen immers van de staatsvorm en bij de omschrijving van de regeringsfuncties spelen de feitelijke situatie en omstandigheden van ieder volk een zeer grote rol, en deze zijn naar tijd en plaats verschillend. Toch vraagt, naar wij menen, de menselijke natuur om een inrichting van de staatsgemeenschap, die een drievoudige orde van gezagsdragers bezit, beantwoordend aan de drie voornaamste functies van het publiek gezag. In een dergelijke gemeenschap immers zijn zowel de functies van de overheid als de onderlinge betrekkingen tussen burgers en publieke gezagsdragers juridisch omschreven. Dit is voor de burgers een factor van zekerheid bij de uitoefening van hun rechten en de vervulling van hun plichten.

Wil echter een dergelijke juridische en politieke ordening van de gemeenschap de verhoopte vruchten opleveren, dan moeten de gezagsdragers bij hun activiteit en bij het oplossen van eventuele moeilijkheden de geschikte methoden en middelen gebruiken in overeenstemming met hun persoonlijke functie en de feitelijke situatie van de staat. Dit vraagt, dat de wetgevende macht bij de voortdurend wisselende omstandigheden steeds rekening houdt met de morele orde, de staatsinstellingen en de eisen van het algemeen belang. De uitvoerende macht moet met volledige kennis van de wetten en na een zorgvuldig afwegen van de omstandigheden alles regelen volgens het recht. De rechterlijke macht moet aan leder zijn recht geven met onpartijdigheid, gepaard aan menselijkheid, maar zonder zich, hoe dan ook, door pressie van de partijen te laten beïnvloeden. De goede orde in de staat eist ook, dat de afzonderlijke burgers en de intermediaire lichamen bij de uitoefening van hun rechten en de vervulling van hun plichten een doeltreffende bescherming van de wet genieten, zowel in hun onderlinge betrekkingen als ten opzichte van de overheidspersonen. Vgl. Paus Pius XII, Radiotoespraak, Kerstboodschap 1942, Con sempre (24 dec 1942), 40-44