Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

De concrete broederlijke betrekkingen tussen Joden en Katholieken in Duitsland krijgen een heel bijzondere waarde tegen de donkere achtergrond van de vervolging en nagestreefde uitroeiing van het Jodendom in dit land. De onschuldige slachtoffers in Duitsland en elders, de verwoeste of uiteengeslagen gezinnen, de voor altijd vernietigde culturele waarden en kunstschatten zijn er een tragisch bewijs van, waartoe discriminatie en minachting van de menselijke waardigheid kunnen leiden, vooral wanneer zij worden bezield door perverse theorieën over een zogenaamd verschil in waarde tussen rassen of over de opdeling van de mensen in 'waardevolle' en 'levenswaardige' tegenover de 'waardeloze' en 'levensonwaardige'. Voor God zijn alle mensen even waardevol en belangrijk.

In deze geest hebben ook Christenen zich ingezet tijdens de vervolging, dikwijls met gevaar voor het leven, het leed van hun Joodse broeders te voorkomen of te verzachten. Jegens hen wil ik in dit uur erkentelijkheid en dank uitspreken. Evenzeer jegens hen die als Christenen, beamende dat zij deel uitmaakten van het Joodse volk, de lijdensweg van hun broeders en zusters tot het einde toe mede hebben afgelegd - zoals de grote Edith Stein, met haar kloosternaam Theresia Benedicta van het Kruis, wier gedachtenis terecht hoog in eer wordt gehouden.

Verder wil ik ook Franz Rosenzweig en Martin Buber kort vermelden, die door hun creatieve omgang met de Joodse en Duitse taal een bewonderenswaardige brug hebben geschapen voor een verdiepte ontmoeting van beide cultuurgebieden.

U legt er in uw begroetingstoespraak zelf de nadruk op, dat bij de veelvuldige pogingen om in dit land een nieuw samenleven met de Joodse medeburgers op te bouwen, de Katholieken en de Kerk een beslissende bijdrage hebben geleverd. Het erkennen daarvan en de daartoe noodzakelijke medewerking van uw kant vervult mij met vreugde. Mijnerzijds wil ik ook mijn dankbare bewondering uitspreken voor uw hierop betrekking hebben initiatieven, daaronder begrepen de recente stichting van uw hogeschool in Heidelberg.