• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x
‘In het begin was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord was God’ (Joh. 1, 1). Het Evangelie van Johannes begint met een ‘proloog’. Deze hymne werpt licht op het kosmische bereik van de openbaring en op de menswording van Gods Woord als hoogtepunt van de openbaring. ‘Wat ontstaan was, had leven in Hem, en het leven was het licht van de mensen’ (Joh. 1, 3-4). Schepping en geschiedenis vormen de tijd en de ruimte waarin God zichzelf openbaart. De wereld, door God geschapen door toedoen van zijn Woord Vgl. Gen. 1 , is echter ook de context waarin God door mensen verworpen wordt. Toch is Gods liefde voor hen altijd oneindig groter; ‘het licht schijnt in de duisternis, en de duisternis kon het niet aan’ (Joh. 1, 5). De menswording van de Zoon is het hoogtepunt van die duurzame liefde: ‘Ja, het Woord is vlees geworden! Hij is onder ons zijn tent komen opslaan en we hebben zijn heerlijkheid gezien, de heerlijkheid die Hij als eniggeboren Zoon aan de Vader ontleende, vervuld als Hij was van genade en waarheid’ (Joh. 1, 14). De openbaring van God als een Vader die van de wereld houdt Vgl. Joh. 3, 16.35 vindt plaats in de openbaring van Jezus Christus, die gekruisigd en verrezen is, de Zoon van God en de ‘redder van de wereld’ (Joh. 4, 42). ‘Vele malen en op velerlei wijze’ heeft God vroeger gesproken door de profeten, maar in de volheid van de tijd heeft Hij tot ons gesproken ‘door de Zoon, die Hij tot erfgenaam gemaakt heeft van al wat bestaat, door wie Hij ook het heelal geschapen heeft’ (Hebr. 1, 1-2). ‘Niemand heeft God ooit gezien, maar de eniggeboren God, die in de schoot van de Vader is, Hij heeft Hem doen kennen’ (Joh. 1, 18).

De Kerk heeft grote eerbied voor de Schriften, maar het is belangrijk te erkennen dat ‘het christelijk geloof niet een “godsdienst van het boek” is: het christendom is “de godsdienst van het Woord van God”, niet van “een geschreven en stom woord, maar van het mensgeworden en levende Woord”. Paus Benedictus XVI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Heilige Schrift - naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2008 "Het Woord van God in het leven en de zending van de Kerk", Verbum Domini (30 sept 2010), 7 Vgl. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 108 Van de goede boodschap van God wordt fundamenteel getuigenis afgelegd in de heilige Schrift van zowel het Oude als het Nieuwe Testament. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 7.11.16 ‘Deze geschriften, door God geïnspireerd en eens voor al opgetekend, delen het woord van God zelf onveranderlijk mee en doen in de woorden van de profeten en apostelen de stem van de Heilige Geest weerklinken’. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 21 Traditie is het getrouw doorgeven van Gods Woord, waarvan getuigenis wordt afgelegd in de canon van de Schrift door de profeten en de apostelen en in de leiturgia (liturgie), martyria (getuigenis) en diakonia (dienst) van de Kerk.

De heilige Augustinus schreef dat Gods Woord gehoord werd door geïnspireerde schrijvers en door hun woorden werd doorgegeven: God ‘spreekt bij monde van een mens op de manier van mensen, omdat Hij door zo te spreken ons ook zoekt’. H. Augustinus, Over de Stad Gods, De Civitate Dei. ‘Deus … per hominem more hominum loquitur; quia et sic loquendo nos quaerit’ (De Civitate Dei XVII, 6, 2; CCSL 48, 567). Zie AUGUSTINUS, De stad van God, Baarn: Ambo – Amsterdam: Athenaeum - Polak & Van Gennep, 1983, 815. De Heilige Geest inspireerde niet alleen de auteurs van de Bijbel om de juiste woorden te vinden voor hun getuigenis, maar helpt ook in alle tijden diegenen die de Bijbel lezen om het Woord van God te begrijpen, dat in de menselijke woorden van de heilige Schriften is weergegeven. Dat Schrift en Traditie met elkaar verbonden zijn, is gefundeerd in de waarheid die God openbaart in zijn Woord ter wille van onze redding, namelijk ‘dat de boeken van de Schrift de waarheid die God omwille van ons heil in de heilige geschriften heeft willen doen optekenen onwankelbaar, trouw en zonder dwaling leren’ 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 11, en dat de Heilige Geest door de geschiedenis heen ‘de gelovigen tot de volle waarheid leidt en het woord van Christus overvloedig in hen doet wonen. Vgl. Kol. 3, 16 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 8 ‘Het Woord van God wordt ons immers gegeven in de heilige Schrift als geïnspireerd getuigenis van de openbaring die met de levende overlevering van de Kerk de hoogste geloofsregel vormt’. Paus Benedictus XVI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Heilige Schrift - naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2008 "Het Woord van God in het leven en de zending van de Kerk", Verbum Domini (30 sept 2010), 18
Erkenning van het primaat van Gods Woord is een criterium voor katholieke theologie. God spreekt ‘vele malen en op velerlei wijze’ – in de schepping, door profeten en wijzen, door de heilige Schriften, en op definitieve wijze door het leven, de dood en de verrijzenis van Jezus Christus, het vleesgeworden Woord. Vgl. Hebr. 1, 1-2

Document

Naam: THEOLOGIE VANDAAG: PERSPECTIEVEN, PRINCIPES EN CRITERIA
Soort: Internationale Theologische Commissie
Auteur: Internationale Theologische Commissie
Datum: 29 november 2011
Copyrights: © 2012, Libreria Editrice Vaticana / Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal 42 (2002,2) 177-222
Vert.: Maria ter Steeg
Bewerkt: 22 oktober 2020

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2024, Stg. InterKerk, Schiedam, test