Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Welke elementen van het doopsel voeren ons dan binnen in de nieuwe ‘vorm van de leer’? In de eerste plaats wordt over de doopleerlingen de Naam van de Drie-eenheid aangeroepen: Vader, Zoon en Heilige Geest. Zo wordt van het begin af aan een samenvatting gegeven van de weg van het geloof. God, die Abraham riep en zijn God genoemd wilde worden; God, die aan Mozes zijn Naam openbaarde; God, die zijn Naam aan ons ten volle geopenbaard heeft door zijn Zoon aan ons te geven. Deze God schenkt aan de dopeling een nieuwe identiteit als kind van God. Op deze manier begrijpen we de betekenis van de handeling die in het doopsel voltrokken wordt: de onderdompeling in water. Het water is een beeld van de dood en het nodigt ons uit om door de bekering van ons eigen ‘ik’ over te gaan naar een groter ‘ik’. Het water is tegelijkertijd een symbool van leven en van de moederschoot waaruit we geboren worden naar het nieuwe leven van Christus. Op deze manier, door de onderdompeling in water, toont het doopsel ons de geïncarneerde structuur van het geloof. De handeling van Christus raakt ons in onze persoonlijke werkelijkheid door ons radicaal te veranderen. Ze maakt ons tot zonen en dochters van God en ze laat ons deelhebben aan de goddelijke natuur. Zo verandert dit handelen van Christus al onze relaties - onze concrete situatie in de wereld en in de kosmos - door deze open te stellen voor het leven van Christus, dat gemeenschap is. De dynamiek van de omvorming, die eigen is aan het doopsel, helpt ons om het belang van het catechumenaat te begrijpen. Ook in de samenlevingen met oude christelijke wortels, waarin een toenemend aantal volwassenen het doopsel nadert, is het catechumenaat vandaag de dag van buitengewoon belang voor de evangelisatie. Het is de weg van voorbereiding op het doopsel en op de omvorming van het hele leven in Christus.

Om de samenhang tussen doopsel en geloof beter te begrijpen, kan het nuttig zijn om terug te grijpen naar een tekst van de profeet Jesaja. In de vroegchristelijke literatuur werd deze zinsnede geassocieerd met het doopsel: ‘Zo iemand woont in den hoge, onaantastbaar is zijn vesting op de rotsen (...) van water is hij steeds verzekerd’ (Jes. 33, 16). Vgl. Apostolische Vader, Brief van Pseudo Barnabas. 11, 5: SC 172, 162 De gedoopte, die door het water bevrijd werd van de dood, kon gaan staan op de vaste rots, omdat hij de stevigheid gevonden heeft waarop men kan vertrouwen. Het water van de dood is op deze wijze veranderd in water van het leven. De Griekse tekst beschrijft het water als pistós, als ‘betrouwbaar’ water. Het water van het doopsel is betrouwbaar: we kunnen ons eraan toevertrouwen, omdat haar stroming ons binnenvoert in de dynamiek van de liefde van Jezus, de Bron van zekerheid voor onze levensweg.