H. Paus Johannes Paulus II - 24 februari 1980
Deze verering richt zich tot God, de Vader, door Jezus Christus in de Heilige Geest. Op de eerste plaats richt zij zich tot de Vader die, zoals in het Evangelie van de heilige Johannes staat, 'zozeer de wereld heeft liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat al wie in Hem gelooft niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven zal hebben'. (Joh. 3, 16) Het is interessant te zien hoe deze woorden gebruikt worden in de liturgie van de H. Johannes Chrysostomus direct voor de Consecratiewoorden om deze te introduceren. Vgl. La divina Liturgia del nostro Padre Giovanni Crisostomo, Roma-Grottaferrata 1967, pp. 104f.
Maar ook richt deze verering zich in de Heilige Geest tot de mensgeworden Zoon, volgens heel het verloop van het heilsplan, vooral echter in dat moment van zijn opperste toewijding en zelfgave, waarnaar de woorden verwijzen die Hij sprak in de zaal van het laatste avondmaal: 'dit is mijn lichaam dat voor u gegeven wordt'... 'dit is de kelk van mijn bloed dat voor u wordt vergoten'. Vgl. Mt. 26, 26-28 Vgl. Mc. 14, 22-25 Vgl. Lc. 22, 18-20 Vgl. 1 Kor. 11, 23-5 zie ook de Eucharistische gebeden De acclamatie die daar in de liturgie op volgt - 'Heer Jezus, wij verkondigen uw dood' - verplaatst ons precies naar dat moment, en met de verkondiging van zijn verrijzenis die daarop aansluit, richten wij ons in diezelfde act van verering tevens op de verrezen Christus die verheerlijkt is en die zal wederkomen in heerlijkheid'. Niettemin vormt juist zijn vrijwillige ontlediging, die aan de Vader welgevallig was en in de verrijzenis verheerlijkt is, en die tegelijk met de verrijzenis sacramenteel gevierd wordt, het motief Hem te aanbidden als de Verlosser, die 'gehoorzaam is geworden tot de dood, tot de dood aan een kruis'. Vgl. Fil. 2, 8
Maar onze aanbidding heeft nog een andere bijzondere eigenschap. Zij is immers doordrongen van de grootheid van deze menselijke dood, waarin de gehele wereld, dat wil zeggen: ieder van ons, 'tot het uiterste toe' (Joh. 13, 1) bemind is. Zij vormt daar tevens een antwoord op, waarin wij deze liefde die zich tot aan de dood op een kruis geofferd heeft, proberen te vergelden. Zij vormt onze 'eucharistia', dat wil zeggen: onze dankzeggingen onze lofprijzing voor het feit dat wij door zijn dood zijn vrijgekocht en door zijn verrijzenis deel kregen aan zijn onsterfelijk leven.
Deze verering, die zich derhalve richt op de Drie-eenheid van Vader, Zoon en Heilige Geest, begeleidt en doordringt op de allereerste plaats de viering van de eucharistische liturgie. Maar zij dient de ruimte van onze kerken ook te vullen buiten de tijden dat daar de mis gevierd wordt. Want omdat het eucharistisch mysterie uit liefde is ingesteld en Christus voor ons sacramenteel tegenwoordig doet zijn, is het onze dankbaarheid en onze verering altijd waardig. Wij behoren dan ook iedere keer dat wij bij het allerheiligst Sacrament komen, van deze verering blijk te geven, zowel wanneer wij onze kerken bezoeken, alsook wanneer de heilige Communie naar de zieken wordt gebracht en aan hen wordt uitgereikt.
De aanbidding van Christus in dit Sacrament, dient echter tevens haar uitdrukking te krijgen in velerlei vormen van eucharistische vroomheid: in persoonlijk gebed voor het allerheiligst Sacrament, in aanbiddingsuren, door de uitstelling van het Allerheiligste voor korte of langere tijd of ook jaarlijks (in het veertigurengebed), in het Eucharistisch Lof, in Sacramentsprocessies en Eucharistische Congressen. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Homilie, In het Phoenix Park te Dublin (29 sept 1979), 7 Vgl. Congregatie voor de Riten, Over de Eredienst van de Eucharistie, Eucharisticum Mysterium (25 mei 1967) Vgl. Congregatie voor de Eredienst en de Sacramenten, Rituale Romanum, De sacra communione et cultu mysterii eucharistici extra Missam (21 juni 1973) Met name dient hier vermeld te worden het Hoogfeest 'van het Lichaam en Bloed van Christus' (Sacramentsdag), als een act van openbare verering jegens Christus die in de Eucharistie tegenwoordig is, waarvan mijn voorganger Urbanus IV heeft gewild dat die zou gebeuren ter herinnering aan de instelling van dit grote Mysterie. Vgl. Paus Urbanus IV, Bul, Instelling van Sacramentsdag, Transiturus de hoc mundo (11 aug 1264). Aemilii Friedberg, Corpus lulris Canonici, Pars II. Decretalium Collectiones, Leipzig 1881, pp. 1174-1177; Studi eucharistici, VII Centenario della Bolla 'Transiturus,' 1264-1964, Orvieto 1966, pp. 302-317 Dit alles stemt ten volle overeen met de algemene beginselen en de bijzondere normen die al sinds lang van kracht zijn, maar die door het Tweede Vaticaans Concilie en daarna opnieuw werden uitgevaardigd. Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Over de leer en de verering van de Heilige Eucharistie, Mysterium Fidei (3 sept 1965) Vgl. Congregatie voor de Riten, Over de Eredienst van de Eucharistie, Eucharisticum Mysterium (25 mei 1967) Vgl. Congregatie voor de Eredienst en de Sacramenten, Rituale Romanum, De sacra communione et cultu mysterii eucharistici extra Missam (21 juni 1973)
Waar de verering van de Eucharistie met enthousiasme verbreid en met ijver verdiept wordt, daar wordt het bewijs geleverd van die echte vernieuwing die het Concilie zich ten doel gesteld had en waarmee het zich hoofdzakelijk heeft beziggehouden. Dit is iets, eerbiedwaardige en dierbare broeders, dat onze aparte aandacht verdient. Immers de kerk en de wereld hebben de verering van de Eucharistie hard nodig! Laten wij niet zuinig zijn met onze tijd als het erom gaat bij Hem samen te komen in aanbidding, in een beschouwend gebed dat vol geloof is en tevens bereid om de zware schulden en misdaden van de wereld goed te maken. Dat onze aanbidding toch nooit ophoude.
