• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x

Een aantal hedendaagse katholieke theologen streeft ernaar de ’neerdalende’ en ’opstijgende thema’s van de klassieke soteriologie in evenwicht te houden. Deze auteurs neigen dikwijls naar een narratieve of dramatische verlossingstheologie, en hebben belangrijke thema’s van de Bijbelse vertellingen bij Ireneüs, Augustinus, en Thomas van Aquino, weer opgenomen. De volgende gevarieerde schets is gebaseerd op materiaal van diverse recente auteurs.

Deze theorieën verschillen van de legalistische theorieën over genoegdoening of strafsubstitutie, en leggen de nadruk op wat we representatief primaat zouden kunnen noemen. Deze theorieën zien het verschil tussen Verlosser en verlosten niet over het hoofd en benadrukken de manier waarop Christus zich met de gevallen mensheid identificeert. Hij is de nieuwe Adam, de stamvader van een verloste mensheid, het Hoofd of de Wijnstok waar de afzonderlijke mensen als lid of rank moeten worden ingevoegd. Sacramentele deelname is de normale manier waarop afzonderlijke mensen lid worden van het Lichaam van Christus en groeien in hun eenheid met hem.

De theorie van het representatieve primaat vat verlossing op als Gods barmhartige ingrijpen in de menselijke situatie van zonde en lijden. Het mensgeworden Woord wordt het ontmoetingspunt voor de vorming van een verzoende en herstelde mensheid. Jezus’ hele levensloop, met inbegrip van de mysteries van Zijn verborgen en openbare leven, is verlossend, maar bereikt een hoogtepunt in het paasmysterie, waardoor Jezus, door Zijn liefdevolle onderwerping aan de wil van de Vader, een nieuwe verbondsrelatie tussen God en mensheid bezegelt. Jezus’ dood, die het onvermijdelijke gevolg is van Zijn moedige verzet tegen de zonde van de mens, vormt Zijn opperste daad van opofferende zelfgave, en is als zodanig aangenaam aan de Vader, omdat op eminente wijze genoegdoening wordt geboden voor de wanorde van de zonde. Zonder persoonlijk schuldig te zijn of door God gestraft te worden voor de zonden van anderen, identificeert Jezus zich uit liefde met de zondige mensheid en ervaart Hij de pijn van diens vervreemding van God. Vgl. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 603 In Zijn zachtmoedigheid staat Jezus Zijn vijanden toe hun wrok op Hem te botvieren. Jezus vergeldt haat met liefde, en stemt erin toe te lijden alsof Hij schuldig was; zo stelt Hij Gods barmhartige liefde tegenwoordig in de geschiedenis en opent Hij een kanaal waardoor de verlossende genade de wereld in kan stromen.

Het verlossingswerk wordt volledig in het verrezen leven van de Heiland. Door Jezus uit de doden te doen opstaan, maakt God Hem tot levensbron voor velen. De verrijzenis is het uitstromen van Gods scheppende liefde in de lege ruimte ontstaan door Jezus’ ’kenotische’ zelfverloochening. Door de verrezen Christus, die handelend in de Heilige Geest, gaat het proces van verlossing voort tot het einde der tijden, wanneer nieuwe mensen, zogezegd, ‘geënt’ worden op het lichaam van Christus. Zondaars worden verlost wanneer zij zich openstellen voor Gods milde zelfgave in Christus; wanneer zij, met de hulp van Zijn genade, Zijn gehoorzaamheid navolgen, en hun hoop op heil stellen op Gods voortdurende barmhartigheid in Zijn Zoon. Kortom, verlost worden wil zeggen in communio treden met God door solidariteit met Christus. In het Lichaam van Christus worden de scheidsmuren in toenemende mate afgebroken en vindt men verzoening en vrede.

Document

Naam: ENKELE VRAAGSTUKKEN OVER GOD ALS VERLOSSER
Soort: Internationale Theologische Commissie
Auteur: Internationale Theologische Commissie
Datum: 29 november 1994
Copyrights: © 1996, SRKK Kerkelijke Documentatie jrg. 24, nr. 8
In opdracht van p. Georges Cottier o.p., secr.-gen. van de ITC, vertaald door prof. dr. J. Ambaum m.m.v. mw. drs. M.-L. Meulemans
Bewerkt: 4 augustus 2020

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2024, Stg. InterKerk, Schiedam, test