Tot de gevaarlijkste afdwalingen van de verheidenste moderne maatschappij moet de mening gerekend worden van hen die de vruchtbaarheid van de huwelijken durven omschrijven als een "sociale ziekte", waarvan de volken die erdoor getroffen zijn zich met alle mogelijke middelen moeten zien te genezen. Vandaar de propaganda voor de "rationele geboortebeperking", nagestreefd door personen en gemeenschappen, die misschien om andere titels recht op gezag hebben, maar die, in dit opzicht, helaas! zeer veel afkeuring verdienen. Al is het droevig te moeten constateren hoezeer deze leerstellingen en praktijken, ook onder traditioneel gezonde klassen, zijn verbreid, toch is het troostend te kunnen vaststellen hoe er in uw vaderland, zowel op juridisch als op medisch gebied, verschijnselen en feiten zijn waar te nemen die van een gezonde reactie getuigen. Zoals bekend schenkt de, in de Italiaanse Republiek van kracht zijnde grondwet, om alleen deze bron aan te halen, in artikel 31, een "bijzondere aandacht aan de grote gezinnen", en, van haar kant, richt de steeds meer heersende opvatting van de Italiaanse artsen zich hoe langer hoe meer tegen de praktijken van de geboortebeperking. Dit is echter nog geen reden om aan te nemen dat het gevaar geweken is en dat de vooroordelen zijn weggenomen die ernaar streven het huwelijk en zijn wetten aan de schuldige zelfzucht van individu en gemeenschap te onderwerpen. in het bijzonder valt een bepaalde pers te betreuren die, van tijd tot tijd, op dit onderwerp terugkomt met de duidelijke bedoeling om de ideeën van het goede volk te vertroebelen en het door misleidende documentaties, door betwistbare enquêtes en zelfs door vervalste uitspraken van deze of gene geestelijke op een dwaalspoor te brengen. Van katholieke zijde moet er op worden aangedrongen dat de, op de waarheid steunende, overtuiging wordt verspreid dat de fysieke en zedelijke gezondheid van het gezin en de maatschappij alleen bewaard blijft door de edelmoedige gehoorzaamheid aan de natuurwetten, d.w.z. aan de wetten van de Schepper en, bovenal, door het heilig respect dat men dienaangaande in zijn hart koestert.

In deze materie hangt alles af van de intentie. Men zou nog meer wetten kunnen maken en de straffen kunnen verzwaren, men zou met onweerlegbare bewijzen de dwaasheid van de geboortebeperkingstheorieën en de grote nadelen die eruit voortkomen kunnen aantonen; maar indien de eerlijke bedoeling ontbreekt om de Schepper vrij Zijn werk te kunnen laten voltooien, zal het menselijk egoïsme steeds nieuwe drogredenen en uitvluchten weten te vinden om, zo mogelijk, het geweten het zwijgen op te leggen en de misbruiken te laten voortduren. Welnu, de waarde van het getuigenis van ouders van grote gezinnen bestaat niet alleen in het ronduit afwijzen ook door de kracht van de feiten van ieder compromis tussen de wet van God en het egoïsme van de mens, maar ook in de bereidheid om blij en dankbaar de onschatbare gaven Gods, die kinderen toch zijn, ook wat betreft het aantal dat Hem behaagt, te aanvaarden. Een dergelijke zielsgesteldheid , die de echtgenoten van ondraaglijke angsten en verwijten bevrijdt, biedt volgens het oordeel van bevoegde artsen, de meest gunstige psychische voorwaarden voor een gezonde rijping van de speciale vruchten van het huwelijk, door, bij het ontstaan zelf van die nieuwe wezens, die moeilijkheden en angsten te vermijden die zowel bij de moeder als bij haar kind oorzaak zijn van fysieke en psychische gebreken. Die uitzonderlijke gevallen buiten beschouwing latend, waarover Wij andere keren in de gelegenheid waren te spreken, is de wet van de natuur wezenlijk harmonisch en schept, bijgevolg, geen wanorde en tegenstellingen, tenzij deze door op z'n minst abnormale omstandigheden of door de tegenwerking van de menselijke wil in haar ontwikkeling wordt gehinderd. Geen enkele eugenetica werkt beter dan de natuur en alleen die eugenetica is goed die de wetten eerbiedigt na ze grondig te hebben bestudeerd, ofschoon men personen met bepaalde gebreken soms moet ontraden een huwelijk te sluiten. Vgl. Paus Pius XI, Encycliek, Over het Christelijk huwelijk, met inachtneming der in gezin en maatschappij heersende toestanden, noden, dwalingen en misbruiken, Casti Connubii (31 dec 1930), 69 Trouwens het gezond verstand van het volk heeft in de grote gezinnen overal en altijd het teken, het bewijs en de bron van fysieke gezondheid gezien en, van haar kant, vergist de geschiedenis zich niet, wanneer zij in het niet nakomen van de huwelijks- en voortplantingswetten de voornaamste oorzaak van het verval der volkeren ziet. Verre van een "sociale ziekte" te zijn, zijn de grote gezinnen de waarborg voor de fysieke en zedelijke gezondheid van een volk. In de gezinnen waar steeds pasgeboren kinderen in de wiegjes schreeuwen, bloeien de deugden spontaan op, terwijl het kwaad verdwijnt, weggejaagd door het jonge leven dat zich vernieuwt als een verfrissende en herstellende voorjaarswind. Laten de kleinmoedigen en laffen toch een voorbeeld aan u nemen; moge het vaderland u erkentelijkheid en liefde bewijzen voor de grote offers die u brengt om zijn burgers te vormen en op te voeden; de Kerk is u eveneens dankbaar, omdat zij door u en met u een steeds groter aantal heilige zielen onder invloed van de heiligende werking van de goddelijke Geest kan stellen.