• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x
Een wet komt tot stand wanneer ze afgekondigd wordt.
§ 1 Universele kerkelijke wetten worden afgekondigd door publicatie in Actorum Apostolicae Sedis commentarium officiale, tenzij in afzonderlijke gevallen een andere wijze van afkondiging voorgeschreven is, en zijn eerst van kracht na afloop van drie maanden vanaf de datum aangegeven op het nummer van de Acta, tenzij ze uit de aard der zaak terstond verplichten of tenzij in de wet zelf een kortere of langere vacatie speciaal en uitdrukkelijk bepaald is.

§ 2 Particuliere wetten worden afgekondigd op de wijze door de wetgever bepaald en beginnen te verplichten een maand na de dag van afkondiging, tenzij een andere termijn in de wet zelf bepaald wordt.

Wetten hebben betrekking op aangelegenheden in de toekomst, niet op die uit het verleden, tenzij hierin met name iets over aangelegenheden uit het verleden voorzien wordt.
Als ongeldig of onbekwaam makend moeten alleen die wetten beschouwd worden, waardoor uitdrukkelijk bepaald wordt dat een handeling nietig of een persoon onbekwaam is.
Aan louter kerkelijke wetten zijn gehouden zij die in de katholieke Kerk gedoopt of daarin opgenomen zijn, voldoende gebruik van het verstand hebben en, tenzij iets anders door het recht uitdrukkelijk voorzien wordt, hun zevende levensjaar voltooid hebben.
§ 1 Aan universele wetten zijn allen voor wie ze zijn uitgevaardigd, overal ter wereld gehouden.
§ 2 Van universele wetten echter die in een bepaald gebied niet gelden, zijn allen uitgezonderd die zich daadwerkelijk in dit gebied bevinden.
§ 3 Aan wetten gemaakt voor een bepaald gebied, zijn zij onderworpen voor wie ze uitgevaardigd zijn, daar domicilie of quasi-domicilie hebben en er tevens daadwerkelijk verblijven, onverminderd het voorschrift van can. 13.
§ 1 Particuliere wetten worden gepresumeerd niet personeel, maar territoriaal te zijn, tenzij anders vaststaat.

§ 2 Vreemdelingen zijn niet gehouden:

  1. aan particuliere wetten van hun gebied zolang zij daar afwezig zijn, tenzij ofwel overtreding ervan schadelijk is in het eigen gebied, ofwel de wetten personeel zijn;
  2. aan wetten van het gebied waar zij verblijven, met uitzondering van die welke de openbare orde beschermen, of die de vormvereisten van handelingen bepalen, of die betrekking hebben op onroerende goederen in het gebied gelegen.
§ 3 Zwervers zijn gehouden zowel aan universele als aan particuliere wetten die gelden op de plaats waar zij verblijven.
Wetten, ook ongeldig en onbekwaam makende, verplichten niet bij rechtstwijfel; bij twijfel over feiten echter kunnen Ordinarissen ervan dispenseren, mits, als het een gereserveerde dispensatie betreft, deze verleend pleegt te worden door de overheid waaraan zij gereserveerd is.
§ 1. Onwetendheid of dwaling inzake ongeldig of onbekwaam makende wetten verhinderen hun uitwerking niet, tenzij uitdrukkelijk iets anders bepaald wordt.

§ 2. Onwetendheid of dwaling inzake een wet of een straf of een ander feit dat de eigen persoon betreft, of inzake een publiek gekend feit dat een ander betreft, wordt niet gepresumeerd; zij wordt wel gepresumeerd inzake een niet publiek gekend feit dat een ander betreft, tot het tegendeel bewezen wordt.

§ 1 Wetten interpreteert authentiek de wetgever en degene aan wie de bevoegdheid om authentiek te interpreteren door deze toevertrouwd is.

§ 2 Authentieke interpretatie bij wijze van wet gegeven, heeft dezelfde kracht als de wet zelf en moet afgekondigd worden; als zij woorden van de wet, die op zich duidelijk zijn, slechts verklaart, heeft ze terugwerkende kracht; als zij de wet beperkt of uitbreidt of een twijfelachtige wet uitlegt, heeft ze geen terugwerkende kracht.

§ 3 Een interpretatie echter bij wijze van gerechtelijk vonnis of administratieve beschikking in een bijzonder geval heeft geen wetskracht en bindt alleen de personen voor wie, en geldt alleen voor de zaken waarvoor, ze gegeven is.

Kerkelijke wetten moeten begrepen worden volgens de eigen betekenis van de woorden bezien in tekst en context; als deze onzeker en duister blijft, moet men zijn toevlucht nemen tot parallelle plaatsen, als die er zijn, tot het doel en de omstandigheden van de wet en tot de bedoeling van de wetgever.
Wetten die een straf bepalen of de vrije uitoefening van rechten beperken of een uitzondering op de wet bevatten, zijn aan strikte interpretatie onderworpen.
Als in een bepaalde zaak een uitdrukkelijk voorschrift hetzij van een universele hetzij van een particuliere wet of een gewoonte ontbreekt, moet de zaak, tenzij het een strafzaak is, beslist worden gelet op wetten uitgevaardigd in soortgelijke gevallen, op algemene rechtsbeginselen met canonieke billijkheid in acht genomen, op de jurisprudentie en de praktijk van de Romeinse Curie en op de gemeenschappelijke en vaststaande mening van de geleerden.

Een latere wet heft een vroegere geheel of gedeeltelijk op, als ze dat uitdrukkelijk zegt of daarmee rechtstreeks in strijd is, of de hele materie van de vroegere wet opnieuw regelt; maar een universele wet heft geenszins particulier of speciaal recht op tenzij iets anders uitdrukkelijk in het recht voorzien wordt.

Bij twijfel wordt herroeping van een vroegere wet niet gepresumeerd, maar latere wetten moeten met vroegere in verband en zoveel mogelijk in overeenstemming gebracht worden.
Burgerlijke wetten waarnaar het recht van de Kerk verwijst, dienen in het canoniek recht met dezelfde gevolgen onderhouden te worden, in zover ze niet in strijd zijn met goddelijk recht en tenzij iets anders door het canoniek recht voorzien wordt.

Document

Naam: CODEX IURIS CANONICI
Codex van het Canonieke recht
Soort: Wetboek
Auteur: Aucturitate Ioannis Pauli PP. II
Datum: 25 januari 1983
Copyrights: © www.kerkrecht.nl
Aan de hier gepubliceerde versie kunnen geen rechten ontleend worden
Bewerkt: 20 mei 2022

Referenties naar dit document

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
Trefwoordenlijst voor dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2025, Stg. InterKerk, Schiedam, test