Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Een tweede gevolg betreft die volken van Europa. Er zijn op het individuele, sociale, regionale en nationale vlak vele onrechtvaardigheden bedreven in de jaren waarin het communisme geheerst heeft en ook daarvóór; veel haat en wrok zijn opgestapeld. Er bestaat het reële gevaar dat deze weer losbreken na de val van de dictatuur en ernstige conflicten en rouw oproepen als de morele inspanning en de bewuste kracht om getuigenis van de waarheid af te leggen, die in de voorbije tijd de inspanningen bezield hebben, te kort schieten. Het is te hopen dat haat en geweld niet overwinnen in de harten, vooral niet in die van hen die strijden voor de rechtvaardigheid, en dat in allen de geest van vrede en vergeving groeit.

Er zijn echter concrete stappen nodig om internationale structuren te scheppen of te versterken die met het oog op een passende arbitrage in staat zijn om tussenbeide te komen in de conflicten die tussen de naties ontstaan, zodat iedere natie de eigen rechten kan laten gelden en de rechtmatige overeenstemming en het vreedzaam samen gaan met de rechten van de andere naties kan bereiken. Dat alles is speciaal nodig voor de Europese naties, die nauw met elkaar verbonden zijn door de band van de gemeenschappelijke cultuur en de duizendjarige geschiedenis. Er is een grote inspanning nodig voor de morele en economische wederopbouw in de landen die het communisme opgegeven hebben. Gedurende lange tijd zijn de meeste elementaire economische betrekkingen verwrongen geweest en ook fundamentele deugden die verbonden zijn met de sector van de economie zoals waarachtigheid, betrouwbaarheid en arbeidzaamheid zijn verzwakt. Er is een geduldige materiële en morele wederopbouw nodig, terwijl de volken die uitgeput zijn door langdurige ontberingen, aan hun regeerders tastbare en onmiddellijke resultaten op het gebied van de welvaart vragen, alsmede passende bevrediging van hun rechtmatige verlangens.

De val van het communisme heeft natuurlijk gevolgen van grote strekking gehad met betrekking tot de verdeling van de aarde in werelden die voor elkaar gesloten zijn en elkaar met afgunst beconcurreren. Hij maakt de werkelijkheid van de onderlinge afhankelijkheid van de volken duidelijker, alsook het feit dat de menselijke arbeid van nature bestemd is om de volken te verenigen en niet om ze te verdelen. De vrede en de voorspoed zijn inderdaad goederen die heel het menselijke geslacht toebehoren, zodat het niet mogelijk is deze op correcte en duurzame wijze te genieten als ze verkregen en gehandhaafd worden ten koste van andere volken en naties, met schending van hun rechten of met hun uitsluiting van de bronnen van de welvaart.