Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

"Wie de goederen van deze wereld bezit en zijn broeder gebrek ziet lijden, maar zijn hart voor hem sluit - hoe kan Gods liefde in hem blijven ?" (1 Joh. 3, 17)

Het is bekend, met hoeveel beslistheid de Kerkvaders de welgestelden hebben gewezen op hun plichten jegens de behoeftigen. Zo zegt de heilige Ambrosius: "Gij schenkt aan de arme niet van uw eigen bezit, maar gij schenkt hem terug, wat hem toebehoort. Want gij eigent u toe voor u zelf alleen, wat als gemeenschappelijk bezit is gegeven voor het gebruik van allen. De aarde behoort aan alle mensen en niet alleen aan de rijken" H. Ambrosius van Milaan, De Nabuthe. c. 12, n. 53: P.L. 14, 747 zie J.R. Palanque, Saint Ambroise et l'empire romain, Paris, De Roccard 1933, pp. 336 88 Dit betekent, dat de privaateigendom aan niemand een absoluut en onvoorwaardelijk recht schenkt. Niemand mag de goederen, die hij voor zijn behoeften niet nodig heeft, uitsluitend voor zijn eigen genot gebruiken, wanneer anderen gebrek hebben aan het noodzakelijke. Kortom: "Volgens de traditionele leer van de Kerkvaders en de grote theologen mag men van het eigendomsrecht nooit gebruik maken ten nadele van het algemeen welzijn". In het geval van een conflict, tussen de verworven rechten van privé-personen en de elementaire behoeften van de gemeenschap", is het de taak van de publieke overheid, "te trachten deze conflicten op te lossen met de actieve medewerking van de individuen en sociale groepen" Zie de brief van de Kardinaal-staatssecretaris tot de deelnemers aan de sociale week te Brest, gepubliceerd in het werk: L'homme et la révolution urbaine, Lyon, Chronique Sociale 1965, pp. 8-9.

Het particulier initiatief en het spel van de concurrentie alleen zullen nooit in staat zijn de ontwikkeling succesvol te verwezenlijken. Het mag niet die kant opgaan, dat de rijkdom en de macht van de rijken als maar toenemen, terwijl de armen in hun ellende blijven vastzitten en de slavernij van de onderdrukten nog zwaarder wordt. Daarom zijn er programma's nodig, die de actie van de individuen en van de intermediaire organen "helpen, stimuleren, coördineren, aanvullen en voltooien". H. Paus Johannes XXIII, Encycliek, Moderne ontwikkeling van het sociale leven en de christelijke beginselen, Mater et Magistra (15 mei 1961), 53 Het is de taak van de publieke overheid, vast te stellen en uit te maken, welke doeleinden moeten worden nagestreefd, welke plannen moeten worden uitgevoerd en welke wegen men daartoe moet volgen; zij moet alle krachten, die in deze gemeenschappelijke actie gemoeid zijn, stimuleren. Zij moet er echter ook voor zorgen, dat het particulier initiatief en de intermediaire organen bij dit werk worden betrokken. Zo vermijdt men het gevaar van een absoluut collectivisme en van een lukrake planning van de economie, die te kort doen aan de vrijheid en daardoor de uitoefening van de fundamentele rechten van de menselijke persoon onmogelijk maken.