15 april 1993
INTERPRETATIE VAN DE BIJBEL IN DE KERK | |||
► | Interpretatie van de Bijbel in het leven van de Kerk | ||
► | Gebruik van de Bijbel | ||
► | In de oecumenische beweging |
Het oecumenisme is als speciale georganiseerde beweging dan nog wel betrekkelijk jong, maar het herstel van de eenheid van het Godsvolk waarnaar zij streeft, heeft diepe wortels in de Schrift. De zorg van de Heer ging daar voortdurend naar uit (Joh. 10, 16)(Joh. 17, 11.20-23). Dit streven roept de christenen op zich te verenigen in geloof, hoop en liefde (Ef. 4, 2-5), in wederzijds respect (Fil. 2, 1-5) en solidariteit (1 Kor. 12, 14-27)(Rom. 12, 4-5); maar ze veronderstelt tevens en vooral een levensverbondenheid met Christus zoals de ranken met de wijnstok (Joh. 15, 4-5), de ledematen met het hoofd (Ef. 1, 22-23)(Ef. 4, 12-16). Deze eenheid moet volmaakt zijn en gelijken op de eenheid tussen de Vader en de Zoon (Joh. 17, 11.22). In de Schrift vinden wij de theologische grondslag van deze beweging (Ef. 4, 4-6)(Gal. 3, 27-28). De eerste apostolische gemeenschap is er een concreet en levend voorbeeld van (Hand. 2, 44)(Hand. 4, 32).
In de oecumenische dialoog hebben de meeste problemen betrekking op de interpretatie van Bijbelteksten. Soms zijn het theologische problemen: eschatologie, structuur van de kerk, primaat en collegialiteit, huwelijk en echtscheiding, toelating van vrouwen tot het ambtelijk priesterschap, enzovoorts. Andere problemen zijn van kerkrechtelijke en juridische aard: ze betreffen het bestuur van de universele Kerk en van de plaatselijke kerken. Weer andere zijn strikt Bijbelse vraagstukken: de lijst van canonieke boeken, bepaalde hermeneutische kwesties, enzovoorts.
De Bijbelexegese mag niet pretenderen dat zij al deze problemen alleen kan oplossen. Maar zij zal wel een belangrijke bijdrage moeten leveren aan de oecumenische beweging. Er is al veel bereikt. Door het aanvaarden van dezelfde methodes en analoge hermeneutische standpunten zijn exegeten van verschillende christelijke belijdenissen gekomen tot een grote convergentie in de interpretatie van de Schrift, zoals blijkt uit tekst en noten van verschillende oecumenische Bijbelvertalingen en uit andere publicaties.
Overigens moet erkend worden dat interpretatieverschillen op bepaalde punten vaak stimulerend werken, en dat ze elkaar soms blijken aan te vullen en te verrijken. Dat is het geval als in zulke verschillen waarden naar voren komen uit de eigen traditie van de verschillende christengemeenschappen, en als, door de verschillen, het Christusgeheim in al zijn aspecten belicht wordt.
De Bijbel is de gemeenschappelijke basis van de geloofsregel. Het oecumenische imperatief vraagt daarom alle christenen dringend, in volgzaamheid aan de Geest, in liefde, oprechtheid en nederigheid de geïnspireerde teksten te herlezen; zij vraagt die teksten te bemediteren en zo eruit te leven dat men tot bekering van hart en heiligheid van leven komt; deze twee zijn immers, samen met het gebed om de eenheid der christenen, de ziel van de gehele oecumenische beweging Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de oecumene, Unitatis Redintegratio (21 nov 1964), 8. Hiertoe moet worden bevorderd dat het bezit van de Bijbel binnen het bereik komt van zoveel mogelijk christenen, dat er oecumenische vertalingen worden gemaakt want een gemeenschappelijke tekst helpt tot gemeenschappelijk lezen en verstaan dat er groepen worden gevormd om in oecumenisch verband te bidden en door een authentiek en levend getuigenis de eenheid in verscheidenheid naderbij te helpen brengen Vgl. Rom. 12, 4-5
.