Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Alvorens te besluiten is het passend een enkele woord te wijden aan de relaties die Paus Gregorius onderhield met de Patriarchen van Antiochië, van Alexandrië en van Constantinopel zelf. Hij droeg er zorg voor, er de rechten van te erkennen en te respecteren, zich hoedend voor elke vorm van bemoeienis die er de wettige autonomie van zou begrenzen. Als de heilige Gregorius evenwel in de context van zijn historische situatie, zich verzet tegen de titel van “oecumenisch” van de zijde van de Patriarch van Constantinopel, dan heeft hij dat niet gedaan om dit wettige gezag te beperken of te ontkennen, maar omdat hij bezorgd was voor de broederlijke eenheid van de universele Kerk. Hij heeft het vooral gedaan vanwege zijn diepe overtuiging dat de nederigheid de fundamentele deugd zou moeten zijn van iedere Bisschop, en nog méér van een Patriarch. Gregorius was in zijn hart een eenvoudige monnik gebleven en daarom was hij vastberaden tegen grote titels. Hij wilde - het is zijn eigen uitdrukking - servus servorum Dei zijn, dienstknecht van hen die God dienen. Deze door hemzelf gevormde uitdrukking was in zijn mond geen vrome formule, maar de ware uitdrukking van zijn wijze van leven en doen. Hij was innerlijk getroffen door de nederigheid van God, die in Christus onze dienstknecht geworden is, die onze vuile voeten gewassen heeft en nog steeds wast. Zijn eigenlijke verlangen was als monnik te kunnen leven in een voortdurende samenspraak met het Woord van God, maar uit liefde voor God wist hij dienstknecht te worden van allen in een tijd die vol troubles en lijden was, wist hij “dienstknecht van de dienstknechten” te worden. Juist omdat hij dit was, is hij groot en laat hij ook aan ons de maat zien van de ware grootheid.